ادیان یکی بودند زیرا در خدمت هدفی واحد بودند؛ دعوت به سوی خدا و خدمت انسان؛ و این دو نمودهای حقیقتی یگانه اند و آنگاه که ادیان در پی خدمت به خویشتن برآمدند، میان شان اختلاف بروز کرد. توّجه هر دینی به خود آن قدر شد که تقریبا به فراموشی هدف اصلی انجامید. اختلافات شدت گرفت و رنج های انسان فزونی یافت.
ادیان یکی بودند و هدفی مشترک را پی می گرفتند: جنگیدن در برابر خدایان زمینی و طاغوت ها و یاری مستضعفان و رنج دیدگان. و این دو نیز نمودهای حقیقتی یگانه اند. و چون ادیان پیروز شدند و همراه با آنان مستضعفان نیز پیروز شدند، طاغوت ها چهره عوض کردند و برای دستیابی به غنائم پیشی گرفتند و این گونه بود که رنج و محنت مظلومان مضاعف گشت و ادیان دچار مصیبت و اختلاف شدند.
ادیان یکی بودند، زیرا نقطه آغاز همه آنها، یعنی خدا، یکی است؛ و هدف آنها، یعنی انسان، یکی است؛ و بستر تحولات آنها، یعنی جهان هستی، یکی است؛ و چون هدف را فراموش کردیم و از خدمت انسان دور شدیم، خدا ما را به حال خود واگذاشت و از ما دور شد و ما به راههای گوناگون رفتیم و به پاره های مختلف بدل گشتیم و جهان یکتا را تقسیم کردیم و در پی خدمت به منافع خاص خود برآمدیم و معبودهای دیگر، غیر خدا، را برگزیدیم و انسان را به نابودی کشاندیم.
آزادی فضا و حال و هوای مناسب برای رشد نیروها و ظهور استعداد های انسان است، اگر فرصت فراهم باشد. این آزادی همواره در معرض تجاوز قرار داشته است و به بهانه های مختلف از انسان ها سلب می شده است. سلب آزادی از انسان، فرد و جامعه را به بند محدودیت های اعمال شده از جانب غاصبان آزادی می کشد و در نتیجه، انسانها و جامعه به محدودیت و نقص در توانایی ها دچار می شود.
منبع: ادیان در خدمت انسان( جستارهایی درباره دین و مسائل امروز جهان)/ امام موسی صدر/ موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر/ چاپ هشتم 1401/ صفحات 14 تا 19
