مثل همیشه سر مبل نشستم و دارم با گوشی ور میرم و برادر کوچکتر از خودم داره شبکه نهال میبینه که نماهنگ دختر قهرمان پخش میشه( اگه ندیدینش روی این لینک بزنید)
"دختر ایران" نماهنگ خیلی خوبی بود، آهنگسازیش، متنش و با همه چیش حال کردم. تنها چیزی که ازش خندم گرفت خانوم راننده ماشین جیپ بود. کار هوشمندانه ای کردن که تو یه کلیپ دخترونه از عنصر مرد استفاده نکردن.
اما مغزم با یه سوال روبرو میشه، برابری جنسیتی، خب خیلی اوکیه. اما چرا روز پسر نداریم؟! تصمیم می گیرم برم تو اینترنت سرچ کنم تا دلیل این نابرابری رو بفهمم.
نکته: تو این مقاله قرار نیست جبهه گیری خاصی از زن سالاری یا مرد سالاری گرفته بشه و صرفا تحلیل و تفکر نقادانه بر مقالات تو اینترنت اعم از سایت های خبری و یا ویدیو های داخل آپارات و یوتیوب و... هست.
هرچند دوست داشتم به صورت عمقی به ریشه های مردسالاری یا زن سالاری در تاریخ ایران و جهان بپردازم اما فکر می کنم نیاز به دانش و تجربه تاریخی-اجتماعی داره و در حال حاضر کار من نیست.
با سرچ کردن این پرسش، بیشتر مطالب طنز میبینی تا یک پرسش کاملا جدی! البته بعضی طنز ها طنزی تلنگرانه هستند اما برخی دیگر نه!
از بین این عکس، فشار آور ترین عکس ها، اون هایی هستند که میگن:
میدونی چرا روز پسر نداریم؟ چون اون پسری که میره نون میخره از همون اول مرد شده و...
خب در جواب باید عرض کنم دختری که برای اولین بار غذایی رو میپزه هم زن شده یا اصلا کی گفته نانوایی مختص به مرد هاست؟
بعد از آن نوبت عکس هایی می رسد که با غرور ملی آمیخته شده و رسما قیمه ها رو ریخته تو ماست ها:
اون روزی که دختران سرزمینم احساس خطر کنند، اون روز، روز پسره
جسارتا معمولا در کشوری که جنگ میشه، جوان ها رو برای نبرد می فرستند نه پسرها! در همین جا تعریف پسر لازم است تا گفته بشه: به فرزند انسان نابالغ (کودک یا نوجوان) پسر می گن.(ویکی پدیا)
خب می گذریم و میرویم سراغ ویدیو ها:
در همینجا باید به پایگاه خبری صبح قزوین تسلیتی بگویم، چون با انتشار یک فیلم مصاحبه خیابانی در مورد موضوع همین پست، خودش را به عنوان منبعی برای ساخت فیلم های توهین آمیز کرد.(میتوانید فیلم را از این لینک ببیندید)
در دقیقه 1:45 گفته میشه روز پسر روز معلولین ذهنی هست. و در ثانیه های قبل آن خانومی می گوید در خانه ای که دختر نباشد برکت نیست.
همیجا اشاره کنم در این پستِ به ظاهر خبری، اصلا هدف این نیست که به بیننده بار علمی ای منتقل بشه و صرفا یه مصاحبه خیابانیست و طبیعیه که از اطلاعات درست و نادرست پر باشه. در رابطه با نظر خانومی که روز پسر را با روز معلولین ذهنی مصادف دانست ترجیح میدهم چیزی نگویم و بگذاریم به حساب شوخی(البته ناگزیریم) اما در رابطه با نظر خانومی که از خانه بدون دختر حرف زدن بایستی بگویم اسلام در مورد حقوق برابر زن و مرد گفته های زیادی دارد اما به نظر من وجود احادیثی مشابهِ این گفته به دلیل ذهنیت های اعراب جاهلی هست. همه ما عقاید آن دوران را میدانیم و واضح ترین تصویری که در ذهن داریم زنده به گور کردن دختر ها هست. پس طبیعی هست که احادیث در مورد فواید دختر داشتن زیاد تر باشد. و منبع موثق ما(قرآن) می گوید زن و مرد با هم برابر هستند اما در مورد گفته این خانوم بایستی بگویم نتوانستم عین این جمله را در اینترنت پیدا کنم اما مشابه ترینش حدیث زیر هست. بنابراین این گفته نادرست و گمراه کننده می باشد.
خانه‌ای که در آن دخترانی وجود داشته باشند، هر روز دوازده برکت از آسمان بر آن خانه نازل می‌شود و رفت و آمد ملائکه از آن خانه قطع نمی‌شود و برای پدر در هر شب و روز، عبادت یک سال را می‌نویسند.(منبع)
متاسفانه در این میان پرداختن های افراطی به دختر صورت میگیره و محتوا هایی ایجاد میشه که از لحاظ عقلی و حتی شرعی هم درست نیستند. مثلا آهنگ "روی پیشونی فرشته ها نوشته، هرکی دختر داره جاش وسط بهشته!"رو هممون شنیدیم. این گزاره کاملا غلط هست و خداوند نمیاد بگه تو چون دختر داشتی پس باید بری وسط بهشت و تو چون پسر داشتی بیا گوشه بهشت. از لحاظ شرعی همچین چیزی مطرح نشده.
یا مثلا تو یکی از این نماهنگ ها به نام "مثل ستاره" که خوانندش آقای هلالی هست. گفته شده بود، "دختر رو خدا به باباهای مهربون هدیه میده". پس هر پدری رو دیدید که پسر داره بدونید ظالمه. واقعا مرسی!
توی همین نماهنگ یه جای دیگش میگه:"دختر برای خدا یه جور دیگه عزیزه"
خدا در قرآن میگه "تنها امتیاز بین انسانها تقواست" بقره/187 اصلا اینو ول کنیم. به نظر شما خداوند برای چیزی که خود ما با اختیار انتخابش نکردیم امتیاز میده؟!
گزاره دیگر: "خداوند لبخند زد و دختر آفریده شد" باشه پس خدواند ناراحت شد و پسر رو خلق کرد؟ اصلا مگه خداوند میتونه بخنده؟ و این تهمتی بیش نیست و متاسفانه بدون این که ذره ای تامل کنیم روز دختر این جملات باب میشه. یاد افرادی میفتم که بدون خوندن نوشته روی لباس، میخرنش.
وقتی اینارو از هرجایی میشنوم واقعا یاد زن سالاری میفتم.
اما می رویم سراغ ویدیویی که ظاهرا به این سوال جواب داده
در این ویدیو گفته می شود که ما برای هر چیزی که به آن کمتر توجه می کنیم روزی را اختصاص می دهیم. روز دختر داریم چون به دختر ها کمتر از پسر ها توجه می شود.این دلیل برای من کافی نبود.در این باره باید پرسید بر اساس چه ملاک هایی این صحبت گفته میشه، اصلا منظور از توجه چیه؟ و سپس با برسی ملاک ها این گفته رو صحت سنجی کرد.
اگر تاریخ جهان را ببیند متوجه تفکر مرد سالاری خواهید شد اما واقعا الآن هم مرد سالاری در جهان و ایران وجود دارد؟ اگر وجود دارد پس با گرفتن روز دختر این چاله ها پر می شود؟نکند این توجه، اهداف سیاسی در پشت خود داشته باشه؟ اصلا تاریخ مرد سالاری و یا زن سالاری در ایران چگونه بوده؟
امروز 21 اردیبیهشت هست، روز دختر و اگر صدا و سیما رو ببینید آگاه می شوید بودجه های کلانی برای تبلیغ روز دختر در نظر گرفته شده. دیشب در میدان امام حسین تهران جشنی به نام "دختر ایران" برگزار شده بود و از راغب تا آقای هلالی حضور داشتند. از گروه سرود های خرد و کوچک. تولید نماهنگ های انصافا کار شده. بعد از سرود سلام فرمانده، "سرود و نماهنگ" عنصری اساسی در شبکه نهال و پویا عنوان شده. (برای دهه هشتادی ها می گویم: قبلا یادم میاد به چز چند سرود کودکانه، سرود دیگری از شبکه کودک پخش نمیشد، نمونه اش "دوست عزیزم گله گلابه، خیال نکن یه آدمه اون یه کتابه" بود.)
این ها پرسش هایی است که دوست داشتم به طور عمقی برسی کنم اما چون اطلاعات کمی در این مورد دارم شاید لازم باشد شخص دیگری به برسی این موضوعات بپردازد البته دلایل دیگری هم دارد،که خطرناک است!
خب از فیلم و عکس بگذریم و بریم سراغ نوشته هایی که در اینترنت منتشر شده شاید به نتایجی رسیدیم.
از بین نتایج گوگل این سایت ها در رتبه بندی بالاتری قرار داشتند پس به ترتیب سایت های بدور از طنز رو برسی می کنیم.
سایت اول:هفته نامه ارگان حزب موتلفه اسلامی
در این پست سایت از این چالش حمایت شده و روز پسر را مصادف با ولادت امام هادی (ع) پیشنهاد کرده است البته این پست مربوط به سال 92 هست و واقعا منو نا امید کرد که با گذشتن بیشتر از یک دهه چرا کسی پی ای ماجرا را نگرفته!
سایت دوم: باشگاه خبرنگاران جوان
اعضای شورای فرهنگ عمومی در نشست اخیر خود، پیشنهاد درج روز پسر در ۱۰ رجب مصادف با سالروز میلاد حضرت امام جواد (ع) به تقویم عمومی کشور را مطرح کردند.
تاریخ این پست برای 1402 هست ولی متاسفانه خبر مکملی که این تصمیم رو نهایی کنه فعلا نیست. اما شاید بتونیم یک خبر امیدوار کننده حسابش کنیم.
تا اینجا بسه! هر چه سایتای دیگر رو برسی میکنم خبری از یه حرف درست و حسابی نیست و آخر سر دلیل این مسئله رو نتونستم تو نوشته های سایت ها بیابم.
رفتم سراغ هوش مصنوعی
خب ظاهرا هوش مصنوعی هم شاکیه اما نکته خوبی رو گفت، فرهنگ!
فرهنگ را، مجموعه پیچیده‌ای از دانش‌ها، باورها، هنرها، قوانین، اخلاقیات، عادات و هرچه که فرد به عنوان عضوی از جامعه خویش فرامی‌گیرد، تعریف می‌کند.(تعریف ادوارد بارنت تایلور)
خب خیلی پیچیده شده که! همه اینها باید برسی بشه و دید کدوم یکی باعثش شده.
ما در ایران باستان روز پسر داشتیم. تولد فرزند کوروش، کمبوجیه که 26 شهریور هست اما تا به حال نماهنگ یا جشنی در این روز ندیده ایم که در صدا و سیما یا حتی شبکه های اجتماعی از آن یاد بره باشند. البته شاید در شبکه های اجتماعی اشاره شده باشه ولی یک هزارم روز دختر بهش توجه میشه. در تقویم رسمی کشور هم خبری از نام گذاری این روز به عنوان روز پسر نیست.
در تقویم جهانی روز 16 می به عنوان روز جهانی پسر نام گذاری شده، اما جالب میشه اگه بدونید سال 2018 این اتفاق تازه افتاده. یعنی بنازم به تاریخ و تمدن کشور خودمون. برای خوندن تاریخچه نام گذاری این روز به عنوان روز پسر به این لینک مراجعه کنید. به نظرم جالبه!
سوالی که مطرح میشه اینه که چرا روز پسر فراموش شده؟ ما که از زمان هخامنشیان هم این روز رو داشتیم پس دقیقا در کدوم دوره از تاریخ این حذف اتفاق افتاده؟ نیاز به برسی هست و قبول کنید کار سختیه! شاید یک پایان نامه ازش دربیاد.
یه چیزی هم که عجیبه اینه که برای روز دختر صفحه ویکی پدیا ایجاد شده ولی برای روز پسر نه! انگاری اصلا این روز مهم نبوده و خب حقم دارن چون قدمتش از نظر جهانی کمه. اینکه چرا رو نمی دونم! شاید دچار جامعه ای بودیم مرد سالار، رفت رفته اوضاع نرمال شده و الان این پرسش مطرح میشه که چرا روز پسر نداریم! البته با انصاف باشیم، روز پدر و مرد خیلی وقته داریم.
در ابتدای مقاله و با زیر و رو کردن سایت ها، مجلات خبری، آپارات و یوتیوب، دلیلی بر نداشتن روز پسر در تقویم رسمی ایران پیدا نکردم. عمده مطالب این سایت ها طنز بود و کسی بر چرایی داستان نپرداخته بود. با این حال کمک کننده ترین نظر رو چتGPT داد و رسیدیم به مقوله فرهنگ و تاریخ روز پسر در ایران باستان و جهان، با اینکه در ایران باستان روز پسر داشتیم اما در زمینه جهانی روز پسر، روزی نو تلقی میشه و دلیلش شاید به روند فکری جهان از نظر برابری جنسیتی بر می گرده. به نظرم در ایران پر رنگ شدن روز دختر به اندیشه های اصلاحی اسلام در زمان دوران جاهلیت اعراب نشونه داره. این پست با یک سوال شروع شده اما در دلش چندین سوال هم زاده شد. من جامعه شناس یا تاریخ دان نیستم و رشته تحصیلیم ریاضی هست اما سعی کردم با کمک جست و جو، اعتبار سنجی و کمی تفکر این نتایج رو بدست بیارم.اما در نهایت دلیلی قابل استناد بارم نشد و شاید نیم قدم به جوابمان نزدیک شدیم. نمی دونم این نتایج چقدر درسته و چقدر غلط و اِی کاش دوستانی که در این زمینه از دانش برخوردارند نظرشان را در کامنت ها قرار بدن تا اصلاح صورت بگیره و اصلا مراد از نشر این پست همین هست.
شما می توانید با لایک کردن از این پست حمایت کنید.
جهت ارتباط از طریق تلگرام: @m_ezzefar
