چند سالیست در حوالی ماه محرم، بازار مباحثی تحت عنوان"تحریفات - خرافات - آسیب شناسی" داغ می گردد.
نکته قابل توجه آن که این گونه نگاه در بین بزرگان دین، قدمت چندانی نداشته و ریشه آن به دوران متأخر باز می گردد. نگارنده سطور به تحریفات ادعا شده در جای خود پاسخ داده و تصمیم بر آن است که در آینده، مبانی کلی این پاسخ ها- به شرط توفیق- در قالب مستقلی ارائه گردد.
از جمله مواردی که در دوران معاصر توسط برخی افراد تحت عنوان تحریف و خرافه قلمداد شده و پیش از این نیز مرحوم سید محسن امین در رسالة «التنزیه» بدان پرداخته، جریان تدفین بدن مطهّر حضرت سیدالشهدا علیه السلام توسط حضرت زین العابدین علیه السلام است.
نقد و بررسی:
فارغ از مدارک و اسنادی که واقعه مذکور را گزارش کرده، نکته بسیار مهم تر در نقد ادعای تحریف مذکور، غفلت از وجود قاعده ای کلامی است که برگرفته از روایات می باشد.
این قاعده عبارتست از این که "بدن امام را جز معصوم تغسیل، تکفین و تدفین نمی نماید".
بزرگانی چون کلینی، مفید، طوسی، صدوق، قطب راوندی، ابن شهرآشوب، طبری، علامه مجلسی، فیض و... این روایات را نقل نموده اند و برخی دانشمندان ادعای اجماع بر طبق آن کرده اند. همچنین عده ای از محدثین این روایات را در ابوابی چون" أَنَّ الْإِمَامَ لَا يَغْسِلُهُ إِلَّا إِمَامٌ مِنَ الْأَئِمَّة" و"لَا يَلِي الْوَصِيَ إِلَّا الْوَصِيُّ" و"أن الإمام لا يغسله و لا يدفنه إلا إمام" گزارش نموده اند. در برخی از این روایات علاوه بر آن قاعده کلی، بر دفن بدن مطهّر سیدالشهدا علیه السلام توسط حضرت سجاد علیه السلام نیز تصریح شده است.
قاعده مذکور که از اعتقادات اصیل و مسلّم شیعه است حتی پیرامون انبیاء نیز جاری است، چنانچه جناب یوشع بن نون متکفل تجهیز بدن حضرت موسی گردید و حضرت عیسی متکفل تجهیز بدن حضرت مریم گردید. (قالَ جَبْرَئِیلُ یَا مُحَمَّدُ قُلْ لِعَلِیٍّ اِنَّ رَبَّکَ یَاْمُرُکَ اَنْ تُغَسِّلَ ابْنَ عَمِّکَ فَاِنَّمَا السُّنَّةُ اَنْ لَا یُغَسِّلَ الْاَنْبِیَاءَ اِلَّا اَوْصِیَاؤُهُمْ وَاِنَّمَا یُغَسِّلُ کُلَ نَبِیٍ وَصِیُّهُ...)
◀️از این رو، پس از شهادت حضرت ولیعصر عجل الله تعالی فرجه نیز باید امام معصومی باشد تا تدفین حجت خدا را به عهده بگیرد لذا در روایاتی نقل شده که سیدالشهدا علیه السلام پس از رجعت، بدن مطهّر آن حضرت را در میان قبر خویش دفن می کنند.
باتوجه به قاعده مذکور حتی اگر امام و حجت خدا به حسب ظاهر در مکانی دور از مکان امام دیگر باشد، اما بر طبق این قاعده مسلّم، به اعجاز الهی وخارق العاده در آن مکان حاضر شده و متکفل تجهیز بدن امام شهید می گردد، چنانچه حضرت رضا در مدینه بودند و امام کاظم هنگام شهادت در بغداد و یا حضرت جواد علیه السلام در مدینه بودند اما امام رضا علیه السلام در خراسان و روایاتی بر طیّ الأرض ائمه علیهم السلام در این موارد نقل شده است.
❇️محدّث قمی می نویسد:
اعلم انه قد ثبت فی محله انه لا یلی امر المعصوم الا المعصوم و ان الامام لا یغسله الا الامام، و لو قبض امام فی المشرق و کان وصیه فی المغرب لجمع اللّه بینهما.
◀️از جمله شواهد قاعده مذکور، روایت امام صادق علیه‌السّلام از ام سلمه است که شبی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم را در خواب می‌بیند در حالی که حضرت پژمرده و رنگ پریده است؛ چون او سبب را از حضرت جویا می‌شود، می‌فرماید: شب گذشته برای حسین علیه‌السّلام و یارانش قبرهایی را می‌کندم.
◀️بنابراین بر فرض حتی اگر نقل تاریخی صحیحی تدفین بدن مطهر سیدالشهدا توسط امام سجاد علیه السلام را انکار نمود، از این جهت که مخالف اصل و قاعده کلامی فوق می باشد، قابل اعتنا نیست.
?اثبات الوصية، ص: 207؛ رجال الكشي، ص: 463؛ جلاء العیون، ص۳۸۰؛ الدمعة الساکبة، ج5، ص11؛الخرائج و الجرائح، ج1، ص: 264؛ الكافي، ج1، ص 384 وج8، ص 206 وج6،ص206؛ الغيبة، ص: 57؛الأمالي، ص: 90؛ بحار الأنوار، ج27، ص: 288؛ الوافي، ج3، ص: 665؛ نفس المهموم، ص354.
99/6/14
https://t.me/sh_touba
