روغن های پایه برای تولید محصولاتی از جمله گریس های روان کننده ، روغن موتور و سیالات پردازش فلز استفاده می شود. محصولات مختلف به ترکیبات و خواص متفاوتی در روغن نیاز دارند. برای خرید بهترین و با کیفیت ترین روغن موتور بنزینی شل به شرکت شل در ایران (شرکت اویل) مراجعه نمایید.
یکی از مهمترین عوامل ویسکوزیته مایع در دماهای مختلف است. اینکه آیا یک نفت خام برای تبدیل شدن به روغن پایه مناسب است یا نه، با توجه به غلظت مولکول های روغن پایه و همچنین میزان آسان استخراج آنها تعیین می شود.
روغن پایه از طریق پالایش نفت خام تولید می شود. این بدان معناست که نفت خام گرم می شود تا بتوان عرقیات مختلف را از یکدیگر جدا کرد. در طول فرآیند گرمایش، هیدروکربنهای سبک و سنگین از هم جدا میشوند – نوع سبک را میتوان برای تولید بنزین و سایر سوختها تصفیه کرد، در حالی که نوع سنگینتر برای قیر و روغنهای پایه مناسب است.
تعداد زیادی نفت خام در سراسر جهان وجود دارد که برای تولید روغن های پایه استفاده می شود. رایج ترین آنها نوعی روغن خام پارافینی است، اگرچه روغن های خام نفتنیک نیز وجود دارند که محصولاتی با حلالیت بهتر و خواص بسیار خوب در دماهای پایین ایجاد می کنند. با استفاده از فناوری هیدروژناسیون ، که در آن گوگرد و مواد آروماتیک با استفاده از هیدروژن تحت فشار بالا حذف میشوند، میتوان روغنهای پایه بسیار خالص را به دست آورد که زمانی مناسب هستند که الزامات کیفیت بهویژه سختگیرانه باشد.
مواد شیمیایی - افزودنی ها - به روغن پایه اضافه می شوند تا شرایط کیفی محصولات نهایی را از نظر مثلاً خواص اصطکاک و تمیز کنندگی برآورده کنند. انواع خاصی از روغن موتور حاوی بیش از بیست درصد مواد افزودنی هستند.
طبقه بندی رسمی
در سال 1993، موسسه نفت آمریکا (API)، روغن های پایه [4] را به پنج گروه اصلی دسته بندی کرد. این تجزیه بر اساس روش پالایش و خواص روغن پایه از نظر ویسکوزیته و نسبت اشباع و محتوای گوگرد است.
گروه I
منشا آن در دهه 1930، کم تصفیه شده ترین نوع که توسط Solvent Refining تولید می شود. معمولاً از روغن های پایه نفتی معمولی تشکیل شده است. بهبود فرآیند پالایش در دهه 1960 به نام تصفیه آبی باعث شد که این روغن پایه پایدارتر، واکنش پذیرتر و ماندگارتر از روغن های پایه قبلی باشد.
API گروه I را اینگونه تعریف می کند: "ذخایر پایه حاوی کمتر از 90 درصد مواد اشباع و/یا بیشتر از 0.03 درصد گوگرد و دارای شاخص ویسکوزیته بزرگتر یا مساوی 80 و کمتر از 120 هستند".
گروه دوم
منشاء آن در سال 1971، درجه بهتری از روغن پایه نفتی، که ممکن است تا حدی توسط هیدروکراکینگ تولید شود . تمام ناخالصیها از روغن پاک میشوند که منجر به شفافتر شدن رنگ میشود.