رایانش ابری(Cloud Computing)با انقلابی در زیرساختهای فناوری اطلاعات، معماری نوینی را در توسعه، استقرار، اجرا و ارائه خدمات به ارمغان آورده است. مزایای استراتژیک رایانش ابری(Cloud Computing) از جمله چابکی، قرار گرفتن در خط مقدم نوآوری و قابلیت ارتقاء سریع، از جمله دلایل روند چشمگیر بهکارگیری این فناوری در صنایع مختلف از جمله صنعت بانکداری است. به ویژه که صنعت بانکداری در سالهای اخیر در معرض فشارهای رقابتی ناشی از توسعه فناوری اطلاعات و تحولات ناشی از آن در تغییر نیازهای مشتریانش بوده است.
سیستمهای محاسباتی بهطور گستردهای در حال کامل شدن هستند تا بتوانند پاسخگوی نیازهای بشر در مسائل و کاربردهای مختلف علمی، تجاری، اجتماعی و غیره باشند. این تکامل در ابعاد مختلفی صورت گرفته است. قدرت و توان محاسباتی و پردازش اطلاعات، ظرفیت ذخیرهسازی اطلاعات و دسترسپذیری بیشتر منابع از ابعاد مختلف تکامل سیستمهای محاسباتی محسوب میشود.
رایانش ابری(Cloud Computing) از دید زیرساخت، به گونهای سیستمهای توزیعشده و موازی اطلاق میگردد که شامل مجموعهای از رایانههای مجازی که به یکدیگر متصل هستند میشوند. این رایانهها به عنوان یک یا چند منبع محاسباتی یکپارچه بر اساس توافقنامه سطح خدمت، که با مذاکرات سرویسدهندگان و مصرفکنندگان تعیین میگردند، ارائه میشوند.
با استفاده از سرویسهای ارائه شده توسط رایانش ابری، کاربران میتوانند از طریق ابزارهای مختلف (نظیر رایانههای شخصی، رایانههای همراه، تلفن همراه و تبلت) به برنامهها، فضاهای ذخیرهسازی، پردازش و حتی پلتفرمهای توسعه برنامههای کاربردی در اینترنت، دسترسی داشته باشند. خدمات فراهم شده از طریق رایانش ابری(Cloud Computing) به گونهای است که خدمات مورد استفاده مشتریان در سرورها عرضه میشود و میزان پرداختها در آن همانند سایر خدمات عمومی (برق، آب، تلفن و گاز) بر اساس سطح استفاده افراد تعیین میشود.
نکته کلیدی در تعریف رایانش ابری(Cloud Computing)، خود واژه ابر است. در اینجا ابر، گروهی بزرگ از رایانههای متصل به هم است. این رایانهها میتوانند رایانههای شخصی یا سرورهای شبکه باشند. این توده ابری از رایانهها، فراتر از یک شرکت یا سازمان است. برنامههای کاربردی و دادههایی که روی ابر میزبانی میشوند، جهت استفاده گروهی وسیع از کاربران، بین سازمانها و بین پلتفرمهای مختلف، و از طریق اینترنت در دسترس است.
هر کاربر مجاز میتواند به این اسناد و برنامهها از هر رایانه و با هر نوع اتصال اینترنتی دسترسی داشته باشد. مسئله مهم این است که برای کاربر نهایی، فناوری و زیرساخت زیرین ابر، پنهان است.
گوگل به عنوان یکی از پیشتازان رایانش ابری، ۶ مشخصه اصلی را بهعنوان ویژگیهای رایانش ابری(Cloud Computing) ذکر میکند:
رایانش ابری(Cloud Computing)، کاربرمحور است. هر بار که شما به عنوان یک کاربر به ابر متصل شوید، هر چه که در آن ذخیره شود، متعلق به شما است و میتوانید دادهها را با دیگران به اشتراک بگذارید.
رایانش ابری(Cloud Computing)، وظیفهمحور است. به جای تمرکز بر روی برنامه کاربردی و کاری که انجام میدهد، بر نیاز کاربر و نحوهای که برنامه کاربردی میتواند آن نیاز را برطرف کند، تمرکز دارد.
رایانش ابری(Cloud Computing) قدرتمند است. اتصال صدها یا هزاران رایانه به صورت ابر، یک قدرت محاسباتی بسیار زیاد ایجاد میکند که با یک رایانه رومیزی امکانپذیر نیست.
رایانش ابری(Cloud Computing) در دسترس است. بهدلیل اینکه داده در داخل ابر ذخیره میشود، کاربران میتوانند بهطور سریع و فوری اطلاعات زیادی را از چندین انبار داده بازیابی کنند. برخلاف یک رایانه رومیزی، شما دیگر محدود به یک منبع داده نخواهید بود.
رایانش ابری(Cloud Computing) هوشمند است. با توجه به انواع مختلف داده ذخیره شده در ابر، چنانچه بخواهیم هوشمندانه به دادهها دسترسی داشته باشیم، دادهکاوی و تحلیل دادهها ضروری خواهد بود.
رایانش ابری(Cloud Computing) قابل برنامهریزی است. بسیاری از وظایف در رایانش ابری باید به صورت خودکار انجام شود. برای مثال، در جهت محافظت از کل دادهها، اطلاعات ذخیره شده در یک رایانه واحد در ابر، باید روی چندین رایانه دیگر نیز ذخیره شود
تلفیق رایانش ابری و کلان داده ها فضای ذخیره سازی داده ها و ظرفیت پردازش آنها در راستای اهداف سازمان مهیا می گردد.