ایلان ماسک در روزهای اخیر اعلام کرده است که امکان «بلاک کردن» کاربران در توییتر (ایکس) به زودی حذف خواهد شد و کاربران دیگر قادر به بلاک کردن دیگران نیستند و فقط میتوانند مانع از ارسال پیام خصوصی توسط دیگر کاربران شوند. البته همچنان امکان Mute کردن دیگران وجود خواهد داشت.
?این تصمیم جدید ایلان ماسک، واکنشهای زیادی را بهدنبال داشته است. در یکی از آخرین واکنشها، جک دورسی، بنیانگذار توییتر و مدیرعامل سابق آن از این تصمیم حمایت کردهاند. ایلان ماسک در ژانویه سال گذشته اعلام کرده بود که «بلاک لیستها» باعث ایجاد اتاق پژواک شدهاند و مانع از شنیدن نظرات متفاوت شدهاند. اما آیا واقعا چنین است؟ حذف این امکان چه فواید و مضراتی دارد؟
?در سالهای اخیر پژوهشهای زودی راجع به تأثیر توییتر بر شکلگیری اتاق پژواک منتشر شده است. بسیاری از پژوهشها نشان دادهاند که کاربران توییتر با حذف صداهای مخالف، درون محیطی قرار میگیرند که فقط صداهای همسو با عقاید خودشان را میشنوند که این امر میتواند منجر به افزایش قطبیت در میان کاربران شود . این امر در فضای توییتر فارسی نیز امری نسبتا مشهود است (این مقاله را در این راستا میتوانید بخوانید).
?بسیاری از کاربران توییتر با تهیه بلاکلیست، اقدام به بلاک کردن افرادی میکنند که با آنها عقیده متفاوتی دارند. گاهی اوقات این رفتار شدت گرفته و حتی کاربرانی که یک توییت را لایک کردهاند و یا یک کاربر بخصوص را فالو میکنند نیز بلاک میشوند. این بلاکهای دستهجمعی به وضوح به شکلگیری اتاق پژواک، افزایش قطبیت سیاسی و در نتیجه کاهش رواداری میان کاربران تأثیر میگذارد. کاهش رواداری نیز در نهایت فرهنگ دموکراتیک در میان کاربران را تضعیف میکند.
?بنابراین میتوان گفت که با حذف این امکان، عملا کاربران بیشتر در معرض عقاید متفاوت قرار خواهند گرفت و دیدگاهها و استدلالهای گروههای رقیب را خواهند شنید؛ امری که در نهایت میتواند منجر به افزایش رواداری کاربران در میان یکدیگر شود.
?با این حال بلاک کردن دیگران فقط برای نشنیدن نظرات مخالف نیست. بسیاری از کاربران از این امکان برای سالمتر کردن محیط پیرامون خودشان استفاده میکنند. در فضای توییتر نفرتپراکنی آنلاین (hate speech) امری رایج است و بسیاری از کاربران برای آن که در معرض توهین و تمسخر قرار نگیرند، اقدام به بلاک کردن کاربران فحّاش میکنند.
?حذف قابلیت «بلاک کردن» در عمل باعث میشود که کاربران در برابر نفرتپراکنی بیش از پیش بیدفاع شوند و امنیت روانیشان بهمخاطره بیفتد. امری که میتواند باعث شود فضای توییتر آلودهتر از گذشته شود و فعالیت در آنجا دشوارتر گردد. لذا میتوان نتیجه گرفت که یکی از معایب این تصمیم از بین بردن آرامش روانی کاربرانی است که نمیخواهند در معرض فحاشی قرار بگیرند.
?باید منتظر ماند و دید ایلان ماسک چه زمانی تصمیمش را اجرایی میکند و قابلیت «بلاک کردن» را حذف میکند. ممکن است پس از آن فضای توییتر کاملا متفاوت از فضای امروز باشد و شاهد قطببندی کمتری باشیم. مقایسه دادههای توییتر پس از حذف این قابلیت با دادههای گذشته آن نتایج قابل توجهی بدست میدهد و بهعنوان یک شبیهسازی اجتماعی عمل خواهد کرد.