Click on the Paper's Original Title in English to head to the source: Gender difference in brain activation to audio-visual sexual stimulation; do women and men experience the same level of arousal in response to the same video clip? | International Journal of Impotence Research (nature.com)
نویسندگان: WS Chung, SM Lim, JH Yoo و H Yoon
عوامل مرتبط با تحریک جنسی در مردان و زنان متفاوت است. شرایط برای تحریک زنان پیچیدهتر است. با این حال، مواد تحریک صوتی و تصویری (AVS) که به طور معمول برای ارزیابی تحریک جنسی استفاده میشود، جهانی هستند. در این مطالعه، ما تفاوتهای جنسی در پاسخ به انواع مختلف AVS را با بررسی نواحی فعال مغز با استفاده از تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (fMRI) بررسی کردیم. fMRI در طی دو نوع AVS در 20 داوطلب سالم و دگرجنسگرا (با سنین 20 تا 28 سال، 10 مرد و 10 زن) انجام شد. دو نوع AVS شامل: (1) نوع احساسی، کلیپهای ویدیویی اروتیک با داستانی مشخص و (2) نوع فیزیکی، که به طور مستقیم آمیزش جنسی و اندامهای تناسلی را نشان میدهد. تصاویر fMRI برای هر تحریک با استفاده از آزمون U مان ویتنی تحلیل و مقایسه شدند، و سطح معناداری آماری در Po0.05 تنظیم شد. مردان نوع فیزیکی AVS را بیشتر از نوع احساسی ترجیح دادند (میانگین نمره تحریک 2.14 در مقابل 1.86 در زنان) و زنان نوع احساسی را ترجیح دادند (میانگین نمره تحریک 2.14 در مقابل 1.86 در مردان) (Po0.05). درجههای فعالسازی در نواحی مغزی بین جنسها و انواع AVS برای هر جنس متفاوت بود. این باید در هنگام استفاده از روش AVS برای ارزیابی و تشخیص اختلال عملکرد جنسی زنان مورد توجه قرار گیرد.
مجله بینالمللی تحقیقات ناتوانی جنسی (2013) 25، 138–142؛ doi:10.1038/ijir.2012.47؛ منتشر شده آنلاین در 10 ژانویه 2013 کلیدواژهها: تحریک صوتی و تصویری؛ MRI مغز عملکردی؛ جنسیت؛ پاسخ جنسی
تحریک و تمایل جنسی به طرق مختلف در مردان و زنان بیان میشود و در هم تنیده است. درک پاسخهای جنسی انسانی و مکانیسمها و ناهنجاریهای اساسی آن برای تشخیص و مدیریت اختلال عملکرد جنسی زنان ضروری است. چرخه پاسخ جنسی انسانی، تمایل جنسی، فعالیتها، رضایت و پاسخهای جسمی و روانی در مردان و زنان متفاوت است. مردان معمولاً در طی فعالیت جنسی احساس رضایت جنسی میکنند و بیشتر به جذب فیزیکی متمایل هستند، در حالی که زنان بیشتر تحت تأثیر محیط و احساسات مرتبط با شریک جنسی یا فانتزی جنسی در مورد رضایت جنسی قرار میگیرند. مردان معمولاً به تحریکات جنسی بصری مانند تصاویر برهنه جذاب یا فیلمهای اروتیک پاسخ میدهند. زنان به همان تحریکات جنسی متفاوت پاسخ میدهند. برخی زنان از عکسهای مردانه عضلانی و اروتیک احساس نفرت میکنند، و برخی با تحریکات احساسی یا زبانی تحریک جنسی میشوند. به عبارت دیگر، مردان بیشتر با تحریکات بصری جنسی تحریک میشوند، اما زنان بیشتر با تحریکات جنسی ملموس، شنیداری، بویایی، لمسی و احساسی تحریک میشوند. برای مثال، پسران نوجوان اغلب به تحریکات جنسی بصری پاسخهای جنسی قوی احساس میکنند که معمولاً با تمایل به بیان جنسی یا استمنا همراه است. در مقابل، احساسات جنسی دختران نوجوان اغلب از واکنشهای احساسی به شریک جنسی خود یا موضوعات عاشقانه در فیلمها، رمانها و مجلات ناشی میشود. برخی مطالعات تجربی نشان دادهاند که مردان به تحریکات جنسی بیشتر از زنان پاسخ میدهند. اینها میتوانند به عنوان "تفاوتهای جنسیتی در پاسخ جنسی و عملکرد جنسی" اشاره شوند. به نظر میرسد که تفاوت جنسیتی واضحی در پاسخ و عملکرد جنسی وجود دارد. برای دستیابی به بهترین نتیجه، باید ترجیحات مختلف دو جنس را در هنگام مطالعه عملکرد جنسی و اختلالات آن در نظر بگیریم.
تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (fMRI) یک روش گسترده استفاده شده برای تشخیص تحریک جنسی فردی از طریق اندازهگیری و نقشهبرداری از نواحی فعال مغز است. بهبودهای در روششناسی و مکانیک MRI اطلاعات عملکردی دقیقتری علاوه بر اطلاعات آناتومیک مغز انسانی فراهم میکند. تاریخی، مطالعات اندکی از فعالسازی نواحی مغزی مبتنی بر MRI در پاسخ به تحریکات جنسی بصری در جنسهای مختلف یا ترجیحات جنسی وجود دارد. با این حال، تنها چند مطالعه قبلی تفاوتهای جنسیتی در پاسخ فعالسازی مغزی به تحریکات جنسی خاص را گزارش کردهاند. اگرچه تحریکات صوتی و تصویری (AVS) به طور گستردهای در محیطهای بالینی برای تحریک جنسی به منظور بررسی اختلال عملکرد جنسی مردان یا زنان استفاده میشود، ترجیح شخصی یا جنسیتی به چنین تحریکات القاکننده تحریک جنسی در نظر گرفته نشده است، علیرغم ترجیحات جنسی مشخص بین مردان و زنان در محیطهای معمولی بررسی AVS. دادههای کمی با استفاده از AVS مختلف برای اندازهگیری پاسخ جنسی و ترجیح در هر دو مردان و زنان به هر تحریک وجود دارد. بنابراین، در این مطالعه، ما هدف داشتیم تفاوتهای تحریک جنسی بین مردان و زنان در پاسخ به انواع مختلف AVS را از نظر تخصص جنسیتی بررسی کنیم.
تمام روشهای fMRI و جمعآوری دادهها توسط هیئت بازبینی نهادی مرکز تحقیقات بالینی بیمارستان ما بررسی و تأیید شدند. شرکتکنندگان در مطالعه شامل 20 داوطلب سالم از لحاظ جسمی و روحی و راست دست بودند (10 مرد و 10 زن) با سنین 20 تا 29 سال. شرکتکنندگان از نظر جنسی فعال بودند و هیچ مشکل جنسی قابل توجهی نداشتند. برای غربالگری بیماریهای روانی، استرس و اضطراب که میتوانند بر پاسخ جنسی تأثیر بگذارند، همه افراد پرسشنامههای زیر را پر کردند: لیست بررسی علائم-بازنگری شده 90 (SCL-90-R)، پرسشنامه افسردگی بک (BDI)، شاخص بینالمللی عملکرد نعوظ (IIEF-5) برای مردان و شاخص عملکرد جنسی زنان (FSFI) برای زنان. زنان شرکتکننده که در مراحل تخمکگذاری یا قاعدگی چرخه خود نبودند انتخاب شدند تا از تأثیر هورمونی چرخهای بر پاسخ جنسی جلوگیری شود.
در طول معاینه fMRI، شرکتکنندگان ویدیوهای اروتیک طراحیشده برای نمایش در داخل مانیتور غرفه MRI بیمار را مشاهده کردند. روش AVS شامل 270 ثانیه مخلوط تصادفی از نوارهای رنگی، تحریک غیراروتیک (نمای طبیعی محیط) و تحریک اروتیک بود. ما دو نوع تحریک اروتیک آماده کردیم. نوع 1 (نوع احساسی) اروتیک بود اما دارای داستانی بود و بر توسعه حال و رابطه تمرکز داشت. نوع 2 (نوع فیزیکی) معمولی از پورنوگرافی تجاری با تمرکز بر تماس فیزیکی، فعالیت جنسی و نمایش مستقیم اندامهای تناسلی بود. همه شرکتکنندگان این دو نوع ویدیوهای اروتیک را به ترتیب تصادفی بدون دریافت هیچ اطلاعات قبلی درباره ویدیوها مشاهده کردند. پس از مشاهده هر نوع ویدیو، به شرکتکنندگان دستور داده شد تا از 1 تا 5 میزان تحریک جنسی خود را امتیاز دهند، با امتیاز بالاتر نشاندهنده تحریک جنسی بیشتر. دادهها از هر پیکسل سیگنال fMRI مغز جمعآوری و یکپارچه شدند. این دادهها بر اساس نواحی فعال و غیرفعال بازسازی شدند و نتایج بین مردان و زنان بهصورت آماری مقایسه و تحلیل شدند. دادهها با آزمون U مان ویتنی با مقدار P کمتر از 0.05 بهعنوان تفاوت معنادار در نظر گرفته شدند.
میانگین سن بیماران مرد و زن به ترتیب 24.7 (20 تا 28) و 23.6 (20 تا 26) سال بود. همه 20 داوطلب گزارش تحریک جنسی از تحریک بصری دادند، اما میزان تحریک بر اساس نوع تحریک و جنسیت متفاوت بود. میانگین امتیاز تحریک به AVS نوع احساسی (نوع 1) در مردان 1.86 و در زنان 2.14 بود (Po0.05)، اما میانگین امتیاز به AVS نوع فیزیکی (نوع 2) در مردان 2.14 و در زنان 1.86 بود (Po0.05). مردان ترجیح و تحریک جنسی بیشتری برای تحریک بصری نوع فیزیکی (نوع 2) نشان دادند. با این حال، زنان تحریک اروتیک با داستان و حال احساسی (نوع 1) را ترجیح دادند (شکل 1). نواحی فعال مشاهدهشده با fMRI در طول مشاهده نوارهای رنگی و تحریک غیراروتیک بهعنوان کنترل استفاده شدند و دادههای مرتبط در طول تحلیل تصویر استخراج شدند. تصاویر عملکردی فعالشده توسط تحریک جنسی اروتیک و نواحی مشابهی از قشر مغز در هر دو جنس شامل: ژیروس سینگولیت، هیپوکامپ، پاراهیپوکامپ، لوب تمپورال، لوب فرونتال، لوب پاریتال و اینسولا بودند. با این حال، زنان هیچ فعالسازی معناداری در آمیگدال نشان ندادند. تحریک نوع 1 (نوع احساسی) منجر به فعالسازی بالاتر مغز در fMRI در زنان نسبت به مردان شد (شکلهای 2a و b، Po0.001). تفاوت سیگنال نواحی فعال بین مردان و زنان نشان داد که زنان فعالسازی بیشتری در لوب تمپورال راست، لوب پاریتال راست، لوب اکسیپیتال راست، لوب فرونتال فوقانی و تحتانی راست، ژیروس سینگولیت راست و شیار بویایی راست نشان دادند (شکل 2c، Po0.001).
"شکل 1. درجه فعالسازی در مردان و زنان در پاسخ به نوع 1 (ترجیح حالت احساسی) و نوع 2 (ترجیح تماس فیزیکی مستقیم) تحریکات بصری جنسی. دو جنس ترجیحات متفاوتی برای دو نوع تحریکات مختلف نشان میدهند (Po0.05 با آزمون U مان ویتنی). امتیاز بالاتر نشاندهنده تحریک جنسی بیشتر است."
"شکل 2. نتایج سریالی تصاویر fMRI فعالشده توسط تحریکات بصری جنسی با تحریکات اروتیک متمرکز بر حالت احساسی (نوع 1) در مردان (a) و زنان (b). نواحی فعالشده و شدت آنها بهصورت آماری بین مردان و زنان متفاوت بود (Po0.001 با آزمون U مان ویتنی). زنان در لوب تمپورال راست، هر دو لوب پاریتال، لوب اکسیپیتال راست، لوب فرونتال فوقانی و تحتانی راست، ژیروس سینگولیت راست، هسته کائودات و شیار بویایی راست نسبت به مردان فعالسازی بیشتری نشان دادند (c) (Po0.001)."
تحریک نوع 2 (نوع فیزیکی) منجر به فعالسازی بالاتر مغز در مردان نسبت به زنان شد (شکلهای 3a و b، Po0.001). نواحی فعالشده در مردان توسط تحریک نوع 2 شامل لوب فرونتال راست، لوب پاریتال راست، ژیروس سینگولیت راست، هر دو لوب تمپورال، هر دو پوتامن، لوب اکسیپیتال راست و هر دو شیار بویایی بود (شکل 3c، Po0.001). وقتی پاسخ بهعنوان شدت سیگنال fMRI بین دو جنس مقایسه شد، مردان تفاوت بسیار بیشتری بین تحریک نوع 1 و نوع 2 نسبت به زنان نشان دادند (Po0.001).
"شکل 3. نتایج سریالی تصاویر fMRI فعالشده توسط تحریکات بصری جنسی با تحریکات متمرکز بر تماس فیزیکی (نوع 2) در مردان (a) و زنان (b). نواحی فعالشده و شدت آنها بهصورت آماری بین مردان و زنان متفاوت بود (Po0.001). نواحی با فعالسازی بالاتر در مردان شامل لوب فرونتال راست، لوب پاریتال راست، ژیروس سینگولیت راست، هر دو لوب تمپورال، هر دو پوتامن، لوب اکسیپیتال راست و هر دو شیار بویایی بودند (c) (Po0.001)."
تحریک جنسی در پاسخ به تحریک جنسی بهطور همزمان یا جداگانه در مغز و اندامهای تناسلی ظاهر میشود. از آنجا که زنان کمتر از مردان همبستگی بین تحریک جنسی اندامهای تناسلی و احساسات تحریک جنسی را تجربه میکنند، تشخیص پاسخ مغز یا فعالسازی به تحریکات جنسی برای ارزیابی یا درک فیزیولوژی عملکرد و اختلالات جنسی معقول است.
تکنیک fMRI برای مستندسازی نواحی فعال مغز با استفاده از انواع مختلف وظایف حرکتی، حسی یا شناختی، از جمله مطالعات تحریک جنسی مردان و زنان استفاده میشود. نواحی فعال مغز که توسط fMRI در طول تحریک بصری جنسی نشان داده میشود شامل لوب فرونتال، ژیروس سینگولیت، اینسولا، جسم پینهای، هسته دمی، گلوبوس پالیدوس، لوبهای تمپورال تحتانی و تالاموس هستند. آرنوو و همکاران از fMRI برای تأیید ناحیه فعال مغز در هنگام نعوظ آلت تناسلی با تحریک جنسی بصری استفاده کردند و گزارش دادند که فعالسازی اینسولای راست و بخش تحتانی اینسولا، هسته دمی، ژیروس سینگولیت، لوب تمپورال خلفی و هیپوتالاموس با تورم آلت تناسلی مرتبط است. با این حال، دادهها در مورد زنان تحریکشده جنسی نسبتاً محدود هستند. پارک و همکاران با استفاده از fMRI اولین بار فعالسازی مغز زنان در حین تحریک جنسی را توصیف کردند که نشاندهنده فعالسازی در لوب فرونتال تحتانی، ژیروس سینگولیت، اینسولا، جسم پینهای، تالاموس، هسته دمی، گلوبوس پالیدوس و لوب تمپورال تحتانی است.
در مطالعه ما، بهطور کلی، نواحی فعالشده در fMRI در طول تحریک جنسی مشابه با آنهایی بود که در مطالعات قبلی گزارش شده بود. ما هیچ فعالسازی معناداری از آمیگدالا مشاهده نکردیم، در حالی که نواحی تالاموس و هیپوتالاموس نشاندهنده تنوع فردی بودند. این یافتهها با سایر مطالعات متفاوت است. اکثریت مطالعات دیگر fMRI از تحریک جنسی، فعالسازی آمیگدالا، تالاموس و هیپوتالاموس را در هر دو جنس، اگرچه به درجات مختلف، گزارش میدهند. فعالسازی آمیگدالا و هیپوتالاموس در مردان بیشتر از زنان هنگام ارائه همان تحریکات جنسی برجسته است، حتی زمانی که زنان تحریک جنسی بیشتری گزارش دادند. آمیگدالا و تالاموس ممکن است نقش بیشتری در واسطهگری تحریکات بصری در رفتار جنسی مردان داشته باشند. با این حال، تحریکات بصری ارائهشده در آن مطالعات به هر دو جنس عمومی بوده و به ترجیحات مختلف بین جنسیتها توجه نکردهاند. بنابراین، نتایج آنها ممکن است با مطالعه ما متفاوت باشد.
در AVSهای متعارف، که بهطور سنتی فیلمهای اروتیک مردانهمحور هستند، محدودیتهای واضحی در شناسایی نواحی فعال مغز در زنان دارند. ما فرض کردیم که بر اساس مشاهدات تثبیتشده از پاسخهای متفاوت به انواع مختلف تحریکات اروتیک و شرایط مختلف برای تحریک جنسی بین مردان و زنان، زنان نیاز به AVS بیشتر متناسب با ترجیح خود دارند تا عملکرد جنسی زنان بهدرستی مورد مطالعه قرار گیرد. همانطور که انتظار میرفت، زنان به فیلمهای اروتیک مردانهمحور که بهطور گسترده در دسترس هستند بهطور متفاوتی پاسخ دادند. ما تأیید کردیم که—اگرچه زنان با AVSهای کلیشهای مردانهمحور تحریک میشوند—تحریک جنسی زنان بیشتر توسط فیلمهایی که بهتر احساسات جنسی و حال و هوای جنسی را تحت تأثیر قرار میدهند (فیلمهای اروتیک با داستانی مشخص و تحریک عاطفی) فعال میشود. علاوه بر این، مردان در مشاهده فیلمهای اروتیک کلیشهای مردانهمحور فعالسازی بیشتری در fMRI نشان دادند. ترجیح برای نوع خاصی از تحریک بصری، فعالسازی مغز را در مردان بیشتر از زنان تحت تأثیر قرار داد. ما پیشنهاد میکنیم که این به دلیل حساسیت بیشتر زنان به تحریکات غیر بصری یا عاطفی است و آنها به راحتی محرکهای جاری را به خاطرات بازخوانی شده متصل میکنند. طبق گفته جانسن و همکاران، توانایی یک زن برای تصور خود بهعنوان زن در فیلم تنها عاملی است که بهطور قوی با تحریک گزارششده او مرتبط است. مردان نیز خود را در سناریو قرار میدهند، اما ممکن است بیشتر تمایل به شیءسازی بازیگران داشته باشند. وجود این تفاوت جنسیتی بهطور جالبی توسط مطالعه fMRI در ترنسجندرهای زن به مرد حمایت شده است.
ترنسجندرهای زن به مرد بیشتر به زنان کنترل نسبت به مردان کنترل در هنگام مشاهده تحریکات اروتیک پاسخ دادند.
تحریک جنسی شرطی است. نسبت به مردان، عوامل بیشتری به تحریک زنان کمک میکنند: روابط شخصی، نگرانیهای خانوادگی، مسائل فرزندان، وضعیت عاطفی، شرایط جسمانی، چرخههای قاعدگی، محیطها و دیگر عوامل. زنان همچنین در طول چرخههای قاعدگی سطوح مختلفی از تحریک را تجربه میکنند. در مرحله تخمکگذاری، تحریک جنسی زنان نسبت به مراحل دیگر قاعدگی ممکن است افزایش یابد. بنابراین، تفاوتهای جنسیتی در تحریک به تحریکات جنسی باید در محیط بالینی در نظر گرفته شود. فیلمهای اروتیک برای AVS به منظور تشخیص اختلالات جنسی معمولاً حاوی کلیپهای تحریک جنسی مردانهمحور هستند. این ممکن است روش مناسبی برای تحریک جنسی در زنان برای تمایز و تشخیص اختلالات جنسی زنان نباشد، زیرا این کلیپهای ویدیویی ویژگیها و ترجیحات جنسی زنان را در نظر نمیگیرند. نتایج تحلیلهای هدفمند برای تمایز اختلالات جنسی زنان با توجه به پاسخ آنها به تحریک جنسی نامناسب ممکن است مشکل جنسی واقعی بیمار را منعکس نکند.
این مطالعه نواحی فعال متفاوت بین مردان و زنان را تأیید کرد. تفاوت جنسیتی با توجه به نوع تحریک بصری اروتیک و با فعالسازی متفاوت در fMRI مشاهده شد.
عوامل متعددی میتوانند بر ترجیحات جنسی تأثیر بگذارند، مانند تحصیلات، روابط اجتماعی، پیشینه فرهنگی، ترجیحات جنسی شخصی، تاریخچه شخصی یا فرآیندهای شناختی. هنوز مشخص نیست که تفاوتهای ترجیح بین جنسیتها اکتسابی یا ذاتی هستند. وجود این تفاوتها نباید نادیده گرفته شود. ما پیشنهاد میکنیم که تفاوتهای جنسیتی در تحریک جنسی در fMRI به تحریکات جنسی بصری مختلف ممکن است محصول ترکیبی از تأثیرات اجتماعی و بیولوژیکی بر فرآیندهای شناختی باشد که ادراک و ارزیابی این تحریکات را هدایت میکنند.
این نشان میدهد که زنان نیاز به تحریکات بصری جنسی متفاوتی برای تحریک دارند و پزشکان باید این تفاوت را در هنگام استفاده از روش AVS برای ارزیابی و تشخیص اختلالات جنسی زنان در نظر بگیرند.
تعارض منافع
نویسندگان اعلام میکنند که هیچ تعارض منافع ندارند.
REFERENCES
1 Laan E, Everaerd W, van Bellen G. Women’s sexual and emotional responses to male- and female-produced erotica. Arch Sex Behav 1994; 23: 153–169.
2 Muren SK, Stockton M. Gender and self reported arousal in response to sexual stimuli: a meta-analytic review. Sex Roles 1997; 37: 135–153.
3 Spiering M, Everaerd W, Laan E. Conscious processing of sexual information: mechanisms of appraisal. Arch Sex Behav 2004; 33: 369–380.
4 Joseph R. The limbic system: emotion, laterality, and unconscious mind. Psycho-
anal Rev 1992; 79: 405–456.
5 Dagi TF, Poletti CE. Reformulation of the Papez circuit: absence of hippocampal influence on cingulate cortex unit activity in the primate. Brain Res 1983; 259: 229–236.
6 Murnen SK, Stockton M. Gender and self-reported sexual arousal in response to sexual stimuli: a meta-analytic review. Sex Roles 1997; 37: 135–153.
7 Suschinsky KD, Lalumie`re ML. Is sexual concordance related to awareness of physiological states? Arch Sex Behav 2012; 41: 199–208.
8 Janssen E, Carpenter D, Graham CA. Selecting films for sex research: gender differences in erotic film preferences. Arch Sex Behav 2003; 32: 243–251.
9 Rupp HA, Wallen K. Sex differences in response to visual sexual stimuli: a review.
Arch Sex Behav 2008; 37: 206–218.
10 Hu SH, Wang QD, Xu Y, Liao ZL, Xu LJ, Liao ZL et al. Haemodynamic brain response to visual sexual stimuli is different between homosexual and hetero- sexual men. J Int Med Res 2011; 39: 199–211.
11 Karama S, Lecours AR, Leroux JM, Bourgouin P, Beaudoin G, Joubert S et al. Areas of brain activation in males and females during viewing of erotic film excerpts. Hum Brain Mapp 2002; 16: 1–13.
12 Hamann S, Herman RA, Nolan CL, Wallen K. Men and women differ in amygdala response to visual sexual stimuli. Nat Neurosci 2004; 7: 411–416.
13 Park K, Seo JJ, Kang HK, Ryu SB, Kim HJ, Jeong GW. A new potential of blood oxygenation level dependent (BOLD) functional MRI for evaluating cerebral centers of penile erection. Int J Impot Res 2001; 13: 73–81.
14 Arnow BA, Desmond JE, Banner LL, Glover GH, Solomon A, Polan ML et al. Brain
activation and sexual arousal in healthy, heterosexual males. Brain 2002; 125: 1014–1023.
15 Park K, Kang HK, Seo JJ, Kim HJ, Ryu SB, Jeong GW. Blood oxygenation-level- dependent functional magnetic resonance imaging for evaluating cerebral regions of female sexual arousal response. Urology 2001; 57: 1189–1194.
16 Gizewski ER, Krause E, Schlamann M, Happich F, Ladd ME, Forsting M et al.
Specific cerebral activation due to visual erotic stimuli in male-to-female trans- sexuals compared with male and female controls: an fMRI study. J Sex Med 2009; 6: 440–448.
17 Zhu X, Wang X, Parkinson C, Cai C, Gao S, Hu P. Brain activation evoked by erotic films varies with different menstrual phases: an fMRI study. Behav Brain Res 2010; 206: 279–285.
