بازگشت به گذشته با GNUstep

چند روز پیش در حالی که به گذشته و دنیای کامپیوتر در دهه‌ی ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ میلادی فکر می‌کردم، دلم به طرز عجیبی برای تجربه‌ی محیط قدیمی سیستم‌عامل‌های دهه‌ی ۹۰ میلادی تنگ شد. با اینکه سیستم‌عامل‌ها و کامپیوترهای امروزی به شکلی دیوانه‌وار قدرتمندتر و زیباتر شده‌اند، اما گاهی دلم همان سیستم‌عامل‌های قدیمی را می‌خواهد. هرچه نباشد آن سیستم‌عامل‌ها و کامپیوترها بچگی و نوجوانی مارا ساخته‌اند.

بعد از این سکانس دراماتیک، تصمیم گرفتم که برای زنده کردن آن حس‌های نوستالژیک دست به‌کار شوم و کمی از وقتم را در محیط سیستم‌عامل NeXTSTEP بگذرانم. برای این‌کار دو راه جلوی روی من بود.

1. با استفاده از یک ماشین مجازی نسخه‌ای از NeXTSTEP را اجرا کنم.
2. از مدیریت پنجره‌ای مشابه، با نام GNUstep برای این منظور استفاده کنم.

باتوجه به اینکه من در کنار تجربه‌ی محیط NeXTSTEP، به دنبال ایجاد سیستم‌عاملی کاربردی و قابل استفاده در سال ۲۰۲۳ بودم، تصمیم گرفتم که مسیر دوم را پیش بگیرم.

حال بیایید بررسی کنیم که GNUstep دقیقاً چیست؟!

گنو استپ درواقع یک کپی و یک پیاده سازی رایگان از محیط سیستم‌عامل NeXTSTEP است که برای استفاده در سیستم‌عامل‌هایی مثل Linux و BSDها ساخته شده است. این ابزار درواقع یک Window Manager یا Window Maker است که می‌توان از آن به عنوان محیط کاری گرافیکی استفاده کرد.

گنو استپ شامل ابزارها و قابلیت‌های اولیه برای مدیریت گرافیکی پنجره‌های برنامه‌های درحال اجرا و فایل‌ها است و برخلاف دسکتاپ‌هایی مانند Gnome و KDE بسیار کم‌حجم و سبک می‌باشد.

برای تجربه‌ی این محیط به چه چیزهایی نیاز داریم؟

من برای اینکه بتوانم این محیط را به شکل خاصل تجربه کنم به سیستم‌عامل لینوکسی یا یونیکسی نیاز داشتم که به صورت پیشفرض هیچ محیط گرافیکی روی آن نصب نشده باشد. هرچند که شما اگر از یک سیستم‌عامل لینوکسی استفاده می‌کنید همین حالا هم می‌توانید آن‌را نصب کنید.

برای انجام این‌کار چندین انتخاب وجود دارد، مثل Arch Linux، Debian Net Install یا Ubuntu Server و ...، من برای این‌کار Ubuntu Server را انتخاب کردم چرا که با توزیع‌های دبیان بیس راحت‌تر هستم و از طرفی Ubuntu به دلیل داشتن جامعه‌ی کاربری گسترده، مستندات و راهنما‌های بیشتری در سطح اینترنت دارد.

البته شما می‌توانید روی یک توزیع دلخواه و یا حتی BSDها آن را نصب کنید.

مراحل نصب GNUstep

در گام نخست باید Ubuntu Server را نصب می‌کردم.

من در هکینتاشم با استفاده از برنامه‌ی Parallels یک ماشین مجازی بر اساس نیازمندی‌های Ubuntu Server ساختم و سپس آن را نصب کردم.

سپس وارد محیط خط فرمان Ubuntu Server شدم و این دستورات را برای به روز رسانی سیستم‌عامل وارد کردم:

sudo apt update

sudo apt upgrade

پس از دانلود و نصب به روز رسانی‌ها، در ابتدا باید محیط x11 را نصب می‌کردم. برای این کار از دستور زیر استفاده کردم:

sudo apt install xrog

بعد از دانلود و نصب شدن xorg و x11 باید به سراغ نصب محیط GNUstep برویم، با نوشتن این دستور می‌توانید این محیط را نصب کنید:

sudo apt install gnustep

بعد از دانلود بسته‌ها و انجام فرایند نصب، کافیست که یک‌بار سیستم‌عامل را با دستور reboot مجدداً راه‌اندازی کنید تا تغییرات اعمال شوند.

بعد کافیست که با دستور startx محیط گرافیکی را اجرا و وارد GUNstep شوید.

نصب و استفاده از این محیط برای من بسیار لذت‌بخش بود و امیدوارم اگر شما هم مایل به تجربه‌ی این محیط برای زنده کردن فضای و حس نوستالژیک دوران گذشته هستید، از آن لذت ببرید.

اگر این مطلب برای شما مفید بود، خوشحال می‌شوم من را در کافیته یا دارمت به یک قهوه مهمان کنید و به من برای تولید محتوای بهتر و قوی‌تر انگیزه دهید.