متاورس چیست؟

هر آنچه باید در مورد متاورس بدانید، در این مقاله برای شما گردآوری شده است. اوج داستان متاورس پس از تغییر نام شرکت فیسبوک به «مِتا» (Meta) آغاز شد! مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، اعلام کرد که اکوسیستم شرکتش به سمت یک فضای مجازی یا متاورس خواهد رفت. حالا بسیاری از افراد از خود می‌پرسند که متاورس چیست؟ متاورس کجاست؟ و سوالات مشابه دیگر. شاید در گذشته، دنیای مجازی به شبکه‌های اجتماعی، پیام‌رسان‌ها، بازی‌ها و... محدود می‌شد، اما سال ۲۰۲۱ را می‌توان نقطه تغییر در این فضا دانست! کتاب‌ها و فیلم‌های زیادی در زمینه آینده دنیای مجازی ساخته شده است، برای مثال، جایی که افراد در یک دنیای مجازی در حال تعامل با یکدیگر هستند. آیا این لحظه تاریخی است که همه چیز به سمت مجازی شدن پیش خواهد رفت؟

با اضافه شدن شرکت‌های بزرگی مانند متا، مایکروسافت، نایک و دیگران به دنیای متاورس و سرمایه‌گذاری در این حوزه، نمی‌توان این موضوع را نادیده گرفت و ضروری است که همگان با دقت درباره متاورس تحقیق کرده و فرصت‌های فراوانی را که پیش روی ما قرار دارد، بررسی کنند.

متاورس یک مفهوم نسبتاً جدید است و هنوز هیچ‌کس به‌طور دقیق نمی‌داند که این دنیای مجازی قرار است به چه شکلی باشد، امکانات آن چه خواهد بود و اینکه در چند سال آینده زندگی ما به‌طور کامل در آن جریان خواهد داشت یا نه. بنابراین، تمام مطالب ارائه‌شده توسط ما و دیگران، بر اساس برداشت‌ها و پیش‌بینی‌های موجود است.

کلمه متاورس از کجا آمده است؟

کلمه «متاورس» (MetaVerse) از ترکیب دو واژه «متا» (Meta) و «ورس» (Verse) ساخته شده است. کلمه «متا» به معنی «برتر» یا «بالاتر» و کلمه «ورس»، که از واژه «Universe» گرفته شده، به معنی «جهان» است. بنابراین، عبارت «متاورس» را می‌توان به‌عنوان "جهان برتر" یا "جهان بالاتر" تفسیر کرد.

مفهوم متاورس از کجا آمده است؟

اولین بار اصطلاح «متاورس» در سال ۱۹۹۲ توسط نیل استفنسون، نویسنده رمان‌های علمی-تخیلی، ابداع شد و در رمان "تصادف در برف" (Snow Crash) به کار برده شد. این رمان داستان مردی را روایت می‌کند که در روزها به‌عنوان پیک پیتزا کار می‌کرد و شب‌ها در دنیای مجازی، به‌عنوان یک ابرقهرمان به ماجراجویی می‌پرداخت. این دنیای مجازی که متاورس نام داشت، جایی بود که افراد می‌توانستند با استفاده از عینک‌های خاص وارد آن شده و از مشکلات دنیای واقعی فرار کنند. نیل در بخشی از کتابش نوشته بود: "مردم نرم‌افزارهای خود را بیرون می‌برند و در بیابان با هم مسابقه می‌دهند!" متاورس تصویری از یک دنیای مجازی است که در دل دنیای حقیقی وجود دارد. حالا پس از سال‌ها، این خیال به واقعیت تبدیل می‌شود!

پس از آن، این ایده در رمان «Ready Player One» نیز به‌کار گرفته شد و در سال ۲۰۱۸، فیلم سینمایی‌ای از روی همین کتاب ساخته شد که به‌خوبی مفهوم متاورس را به تصویر می‌کشد. توصیه می‌کنیم برای درک بهتر متاورس، پس از مطالعه این مقاله، حتما این فیلم را تماشا کنید.

آواتارها در دنیای متاورس

نیل استفنسون در کتاب خود، مفهوم آواتار را نیز به‌صورت داستانی توضیح داده است. کلمه آواتار را بارها در بازی‌های مختلف شنیده‌ایم. در اینجا، آواتار به معنی شخصیت مجازی هر بازیکن در دنیای بازی‌ها است. هر فرد در دنیای مجازی یک شخصیت دارد که با آن شناخته می‌شود. در دنیای متاورس، شما باید آواتار خود را توسعه دهید و مشابه دنیای واقعی، برای خود انتخاب‌هایی خواهید داشت، مانند اینکه چه لباسی بپوشید یا چه مدل مویی داشته باشید. در این دنیای مجازی، شما مجاز خواهید بود که هرگونه که می‌خواهید آواتار خود را شکل دهید.

تعریف متاورس چیست؟

اگر بخواهیم به‌طور ساده متاورس را تعریف کنیم: متاورس محیطی سه‌بعدی (3D) و دیجیتالی است که از طریق گوشی‌های هوشمند و هدست‌های واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)، فضای مجازی و فیزیکی را با یکدیگر ترکیب می‌کند. شما با آواتار خود (که ممکن است یک توکن NFT باشد) در این محیط حضور خواهید داشت و بدون نیاز به حضور فیزیکی می‌توانید کارهایی مانند گفتگو با دوستان، رفتن به کنسرت، برگزاری جلسه و... را انجام دهید.
بیل گیتس در مورد جلسات متاورس گفته است: "به نظر من، جلسات تا ۳ سال آینده در متاورس برگزار خواهند شد."

چگونه وارد متاورس شویم؟

تا کنون، این دنیای مجازی، موسوم به متاورس، هنوز تکامل نیافته است و شما قادر به حضور فعال و انجام فعالیت‌های گسترده در آن نخواهید بود. در حال حاضر، تنها راه تجربه متاورس، بازی‌هایی مانند دیسنترالند، سندباکس، آپلند و ... هستند که برای ورود به آنها نیازی به هدست یا عینک‌های واقعیت مجازی ندارید. استفاده از این ابزارها بیشتر به‌منظور تحقیقات یا سرگرمی است و هنوز کاربرد واقعی در دنیای متاورسی که تعداد زیادی بازیکن در آن حضور داشته باشند، ندارد.

آینده متاورس چیست؟

در حال حاضر، در دنیای متاورس خرید و فروش می‌کنیم، بازی می‌کنیم و کارهایی از این دست انجام می‌دهیم، اما به احتمال زیاد در آینده، زندگی ما به این دنیا گره خواهد خورد و باید در آن زندگی کنیم! بیل گیتس درباره رایج شدن دیدارهای متاورس گفته است که این روند به‌طور آهسته خواهد بود، زیرا بسیاری از افراد ابزارهای لازم مانند عینک‌های واقعیت مجازی را ندارند. اما او ابراز خوش‌بینی کرده است که پیشرفت‌های صورت‌گرفته در زمینه آواتارهای سه‌بعدی و صوت فضایی به کاربران کمک می‌کند که احساس کنند ارتباط بیشتری به‌صورت مجازی ایجاد کرده‌اند.

همچنین، همچنان هیچ‌کس نمی‌داند که متاورس در آینده چگونه خواهد بود. خود فیسبوک و مارک زاکربرگ نیز اطلاعات دقیقی در این باره ندارند (یا شاید از ما پنهان کرده‌اند). هنوز مشخص نیست که آیا ما باید به سرورها و دنیای‌های مختلف متصل شویم و در آن‌ها بازی کنیم یا اینکه تمامی این دنیای‌ها و پلتفرم‌ها یکی خواهند شد و ما در یک دنیای بزرگ سیر خواهیم کرد. در حال حاضر، پلتفرم‌هایی مانند سندباکس، آپلند، دیسنترالند و... از یکدیگر مجزا هستند و بازی‌هایی مانند اکسی اینفینیتی، دیسنترالند، تتان آرنا و... امکان اتصال به یکدیگر را ندارند. سوال این است که آیا می‌توانیم زمین‌هایی را که در آپلند یا سندباکس خریده‌ایم با دارایی‌هایی که مثلا در بازی تتان آرنا داریم ترکیب کنیم؟ یا آیا می‌توانیم هواپیمای خود را که در بازی ATLAS داریم، در زمین خود در آپلند فرود آوریم؟ این همان مفهوم یکپارچه‌شدن دنیای متاورس است.

احتمال دارد در آینده یک پلتفرم اصلی وجود داشته باشد که بقیه از آن پیروی کنند، ولی بیشتر افراد در آن پلتفرم فعال باشند. با این حال، احتمال اینکه یک دنیای واحد وجود داشته باشد، سخت و دشوار است مگر اینکه سیستم فوق‌پیشرفته‌ای ایجاد شود که مزیت رقابتی بسیار قوی‌تری نسبت به دیگر پلتفرم‌ها داشته باشد.

باید توجه داشته باشید که بسیاری از بازی‌ها و پروژه‌هایی که در گذشته وجود داشتند، شباهت‌های زیادی به پروژه‌هایی دارند که امروزه خود را "متاورسی" معرفی می‌کنند و تنها تفاوت‌های کوچکی با پروژه‌های متاورسی دارند. اما چون متاورس این روزها ترند و هایپ شده است، این پروژه‌ها با استقبال زیادی روبه‌رو شده‌اند و سرمایه‌گذاران زیادی را جذب کرده‌اند. در واقع، متاورس این روزها حدود ۹۵ درصد تبلیغات است و تنها تعداد کمی از پروژه‌ها هستند که واقعا در حال کمک به مفهوم متاورس و پیشرفت آن هستند و ارزش سرمایه‌گذاری دارند.

مفهوم VR و AR و نقش آن‌ها در متاورس

این دو مفهوم، ستون‌های اصلی متاورس هستند و برای درک دنیای متاورس، باید این دو موضوع را کاملاً درک کنید. واقعیت مجازی (Virtual Reality) که به اختصار «VR» گفته می‌شود، یک دنیای دیجیتالی است که افراد با ورود به آن و استفاده از عینک‌های واقعیت مجازی، با اشیاء و وسایل داخل بازی تعامل دارند. در واقع، VR دنیایی جدید است که ممکن است هیچ ارتباطی با دنیای واقعی نداشته باشد و شما در آن چیزهایی را مشاهده خواهید کرد که در دنیای واقعی وجود ندارند. واقعیت افزوده یا «Augmented Reality» که به آن «AR» می‌گویند، در کنار واقعیت مجازی ابزاری برای تحقق متاورس به شمار می‌رود. در AR، شما اشیا و عناصری را به دنیای واقعی اضافه می‌کنید که در واقعیت وجود ندارند، اما در کنار عناصر اصلی قابل مشاهده خواهند بود.

تفاوت VR و AR

واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) هر دو مبتنی بر تصاویر و تجربیات ایجاد شده توسط کامپیوتر هستند، اما تفاوت‌های مهمی دارند:

• واقعیت مجازی (VR): تمام عناصر و تجربیات در دنیای مجازی که کاربر تجربه می‌کند، ساخته شده توسط کامپیوتر هستند. در VR، کاربر کاملاً از دنیای واقعی جدا می‌شود و وارد دنیای دیجیتال می‌شود که هیچ ارتباطی با محیط واقعی ندارد. به عبارت دیگر، در VR کاربر به یک فضای کاملاً مجازی و خیالی وارد می‌شود.
• واقعیت افزوده (AR): در AR، بخشی از اطلاعاتی که کاربر مشاهده می‌کند، واقعی است و بخشی دیگر توسط کامپیوتر اضافه می‌شود. در واقع، AR دنیای واقعی را با عناصر دیجیتال ترکیب می‌کند. به عنوان مثال، وقتی از گوشی خود برای مشاهده یک تصویر استفاده می‌کنید و عناصر سه‌بعدی به آن تصویر اضافه می‌شود، این همان واقعیت افزوده است.

به زبان ساده، AR به دنیای واقعی اطلاعات دیجیتال می‌افزاید، در حالی که VR به طور کامل کاربر را وارد یک دنیای مجازی می‌کند.

عینک‌های VR و AR و نقش آن‌ها در متاورس

با توجه به اینکه دنیای متاورس هنوز در حال تکامل است و هیچ‌کس دقیقاً نمی‌داند این دنیای مجازی در آینده چگونه خواهد بود، احتمالاً هدست‌های واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) نقش‌های مهمی در این عرصه ایفا خواهند کرد. شرکت‌های معتبر مانند Valve، Steam، Sony و HTC در حال تولید محصولات واقعیت مجازی با کیفیت هستند.

• محصولات Oculus Rift و Oculus Quest از برند فیسبوک، نمونه‌های موفق هدست‌های VR هستند که تجربه‌ای عمیق از دنیای مجازی را ارائه می‌دهند.
• محصول Valve Index یکی از پیشرفته‌ترین هدست‌های VR است که کیفیت تصاویر را به سطح بالایی می‌برد.
• محصول HTC Vive Pro 2 با رزولوشن 2448*2448 پیکسل، تجربه‌ای فوق‌العاده از واقعیت مجازی با وضوح بالا را به کاربر ارائه می‌دهد.

این دستگاه‌ها، به کاربران اجازه می‌دهند تا تجربه‌ای کامل از متاورس را داشته باشند و با آواتارهای خود در محیط‌های مجازی حضور داشته باشند.

فیسبوک (متا) و متاورس

فیسبوک، با تغییر نام خود به Meta، نشان داد که آینده این شرکت در دنیای متاورس قرار دارد. مارک زاکربرگ اعلام کرده است که بخش‌های کلیدی متاورس طی پنج تا ده سال آینده در سراسر جهان فراگیر خواهند شد. شرکت Meta به دو بخش اصلی تقسیم شده است:

1. توسعه اپلیکیشن‌های موجود مانند فیسبوک، اینستاگرام، واتساپ.
2. ایجاد پلتفرم‌های جدید برای متاورس که در آن کاربران می‌توانند در یک فضای مجازی با یکدیگر تعامل داشته باشند.

زاکربرگ به این نکته اشاره کرده است که در متاورس، هر شخص می‌تواند تجربه‌ای واقعی از فعالیت‌هایی مانند دیدار با دوستان، خانواده، شرکت در کلاس‌ها، خرید و حتی بازی‌های مختلف را داشته باشد.

کاربردها و مزایای متاورس

متاورس پتانسیل بالایی برای تغییر بسیاری از جنبه‌های زندگی روزمره دارد و کاربردهای آن در زمینه‌های مختلف روز به روز بیشتر می‌شود.

1. ملاقات‌های مجازی - جلسات مجازی
   یکی از مهم‌ترین کاربردهای متاورس، برگزاری جلسات مجازی است. با استفاده از متاورس، افراد می‌توانند بدون محدودیت جغرافیایی، به‌طور فعال در جلسات حضور داشته باشند. فیسبوک با پروژه Horizon Workrooms در تلاش است تا محیط‌هایی دیجیتالی ایجاد کند که کاربران در آن‌ها آواتارهایی از خود بسازند و در جلسات حرفه‌ای و اجتماعی شرکت کنند.
2. آموزش‌های مجازی
   متاورس می‌تواند تحول عظیمی در حوزه آموزش آنلاین ایجاد کند. دانش‌آموزان و دانشجویان می‌توانند در محیط‌های شبیه‌سازی شده با پدیده‌های علمی و آموزشی تعامل داشته باشند، به‌طوریکه مفاهیم به شکل عملی و سه‌بعدی آموزش داده شوند.
3. خرید آنلاین در متاورس
   یکی از جذاب‌ترین کاربردهای متاورس در زمینه خرید آنلاین است. تصور کنید که می‌توانید یک محصول را به‌طور مجازی در دستان خود مشاهده کنید و از ویژگی‌های آن مانند وزن و اندازه مطمئن شوید. یا می‌توانید لباس‌ها را به صورت مجازی بر تن خود امتحان کنید تا از تناسب و طراحی آن‌ها اطمینان حاصل کنید.
4. تفریح و سفر در متاورس
   متاورس امکانات تفریحی و گردشگری جدیدی ایجاد می‌کند. شما می‌توانید از خانه خود به مکان‌های دیدنی در سراسر جهان سفر کنید و حتی تجربه سفرهای تاریخی مانند جنگ‌های صلیبی را در دنیای شبیه‌سازی‌شده متاورس تجربه کنید. این تجربه‌ها نه تنها بصری، بلکه از نظر حس‌های دیگر مانند دما یا احساسات فیزیکی، به واقعیت نزدیک خواهند بود.

شغل‌های متاورسی

در حال حاضر، بازار شغل‌های مرتبط با متاورس هنوز در مراحل ابتدایی خود قرار دارد، اما با پیشرفت و گسترش این فناوری، به احتمال زیاد شغل‌های جدیدی در این زمینه ایجاد خواهد شد. در حال حاضر، چند زمینه کلیدی وجود دارد که در آن افراد مشغول به کار هستند:

1. خرید و فروش زمین و املاک دیجیتال: در دنیای متاورس، کاربران می‌توانند املاک دیجیتال خرید و فروش کنند. این املاک به عنوان سرمایه‌گذاری در دنیای مجازی مورد توجه قرار گرفته‌اند.
2. مشاوره و آموزش: افرادی که دانش و اطلاعات کافی در زمینه متاورس و بازارهای آن دارند، به ارائه مشاوره و راهنمایی به کسانی می‌پردازند که می‌خواهند وارد این بازار شوند.
3. تبلیغات و بازاریابی: با گسترش متاورس، تبلیغات دیجیتال به سمت این دنیای جدید خواهد رفت. کسب‌وکارهایی که در حال حاضر در زمینه تبلیغات و بازاریابی دیجیتال فعالیت می‌کنند، باید خود را برای ارائه استراتژی‌های متاورسی آماده کنند.

ارتباط متاورس و کریپتوکارنسی

کریپتوکارنسی‌ها نقش مهمی در دنیای متاورس ایفا می‌کنند. در ساده‌ترین شکل، ارزهای دیجیتال به عنوان ارزهای پرداخت در دنیای متاورسی استفاده می‌شوند. علاوه بر این، هر دو از فناوری بلاکچین استفاده می‌کنند، که به آن‌ها امنیت و شفافیت را می‌بخشد. بنابراین، بلاکچین نقطه تلاقی این دو فناوری است.

ارزهای متاورسی

در دنیای متاورس، برخی از پروژه‌ها و ارزها در حال حاضر مورد توجه قرار گرفته‌اند:

1. سندباکس (Sandbox) با ارز SAND: یک پلتفرم بازی که به گیمرها امکان خرید و فروش کالاهای دیجیتال را می‌دهد. کاربران می‌توانند آواتار خود را بسازند و در دنیای مجازی فعالیت کنند.
2. دیسنترالند (Decentraland) با ارز MANA: یک دنیای مجازی که به کاربران اجازه می‌دهد آواتار خود را بسازند و در فضای دیجیتال گشت‌وگذار کنند. این پلتفرم از فناوری VR برای ارائه تجربه‌ای بی‌نظیر به کاربران استفاده می‌کند.
3. تتا (Theta) با ارز THETA: این پروژه یک شبکه بلاکچینی غیرمتمرکز است که برای پخش ویدیو و اشتراک منابع پهنای باند طراحی شده است.
4. استار اطلس (Star Atlas) با ارز ATLAS: یک بازی متاورسی با گرافیک بالا که در آن کاربران می‌توانند با استفاده از توکن‌های بلاکچین سولانا زمین و تجهیزات مختلف را خریداری کنند.

فیلم‌های متاورسی

برای درک بهتر مفاهیم متاورس، برخی فیلم‌ها به خوبی این دنیای مجازی را به تصویر کشیده‌اند:

1. فیلم Ready Player One: داستانی درباره دنیای مجازی OASIS که بازیکنان در آن زندگی می‌کنند.
2. فیلم Tron: فیلمی که دنیای مجازی و تعاملات آن را به تصویر می‌کشد، جایی که افراد وارد دنیای دیجیتال می‌شوند و برای بقا مبارزه می‌کنند.
3. فیلم The Matrix: فیلمی که مفاهیم عمیق متاورس را در قالب فلسفه‌ای پیچیده بررسی می‌کند.
4. فیلم Free Guy: داستانی در مورد شخصیت اصلی که در دنیای ویدئویی زندگی می‌کند و از طریق آن می‌خواهد دنیای خود را تغییر دهد.

زبان‌های برنامه‌نویسی مناسب متاورس

برای برنامه‌نویسی و توسعه پروژه‌های متاورسی، زبان‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از مهم‌ترین زبان‌ها شامل:

• سالیدیتی (Solidity): برای نوشتن قراردادهای هوشمند بر بستر بلاکچین.
• پایتون (Python): برای تحلیل داده‌ها و ساخت سیستم‌های هوش مصنوعی.
• سی شارپ و سی پلاس پلاس: برای توسعه بازی‌های سه‌بعدی و پلتفرم‌های بازی.
• جاوا اسکریپت (JavaScript): برای طراحی رابط‌های کاربری وب و پروژه‌های متاورسی آنلاین.

مفهوم Metanomics و آزمایشگاه متاورس

مفهوم Metanomics یک حوزه جدید است که به تحلیل مقررات اقتصادی و قانونی در دنیای متاورس می‌پردازد. این حوزه بررسی می‌کند که چگونه کسب‌وکارها می‌توانند از دنیای متاورس به نفع خود بهره‌برداری کنند و آیا می‌توان از آن به‌عنوان محیطی برای آزمایش ایده‌های دنیای واقعی استفاده کرد.

برخی نظریه‌پردازان معتقدند که ممکن است ما در حال حاضر خود در یک متاورس زندگی می‌کنیم و این دنیای دیجیتال شاید تمام واقعیت ما را تشکیل دهد.

جمع‌بندی

متاورس دنیای جدیدی است که فرصت‌های زیادی در زمینه‌های مختلف فراهم می‌آورد. از بازی‌ها و سرگرمی‌ها گرفته تا شغل‌ها و فرصت‌های تجاری، این فناوری در حال گسترش است و پتانسیل تغییرات بزرگی را در دنیای دیجیتال به همراه خواهد داشت. اگر شما هم به این فضا علاقه‌مندید، می‌توانید از فرصت‌های موجود استفاده کرده و برای آینده‌ای متاورسی آماده شوید.