6 نشانه‌ حباب در قیمت‌ دلار، سکه، بورس

پیش از مطالعه این پست، بهتر است بورس در بهار و اوایل تابستان 1399و بازار ارزهای دیجیتال در اواخر سال 2021 را به خاطر بیاوری؛ چراکه این دوره‌ها دقیقاً آخرین نفس‌های این بازارها پیش از ریزش‌های شدید بودند و از بهترین نمونه‌های حباب در بازارهای مالی هستند.

موارد زیر می‌توانند نشانه‌های مهمی برای تشخیص حباب قیمتی در بازارهای مختلف باشند.

1- فاصله گرفتن شدید قیمت از ارزش واقعی

برای مثال، زمانی که ارزش ذاتی دلار حدود 45 هزار تومان بود، قیمت آن تا 60 هزار تومان نیز افزایش یافت. یا در سال 1399، نسبت قیمت به سود(P/E ratio) سهام‌های بزرگ به 30 و حتی بالاتر رسید، در حالی که میانگین تاریخی آن‌ها همواره در محدوده 5 تا 6 بوده است.
نکته: برای پی بردن به این موضوع لازم است که ارزش‌گذاری و ارزش‌سنجی دارایی‌ها را آموخته باشید.
برای مثال در مورد دلار می‌توانید با ارزش‌گذاری توسط رگرسیون یا روش PPP شروع کنید.

2- ورود افراد غیرحرفه‌ای به بازار

همچنین، ورود گسترده مردم عادی که هیچ شناختی از بازار ندارند و حتی نمی‌دانند از کجا باید آن دارایی را خریداری کنند، یکی دیگر از نشانه‌های حباب است. نمونه‌ای از این وضعیت زمانی رخ داد که مردم از ساعت 7 صبح برای دریافت کد بورسی در صف‌های طولانی مقابل دفاتر پیشخوان ایستاده بودند.
این مورد یکی از کلیدی‌ترین الگوهای بازار هنگام حباب مثبت است.

پیشنهاد: "داستان پسرک واکسی وال استریت" رو در این زمینه سرچ کنید.

3- پوشش شدید اخبار توسط رسانه‌ها

ما یک‌ سری رسانه‌ خبری داریم که به‌صورت تخصصی در یک حوزه خاص فعالیت می‌کنند. فعالیت این رسانه‌ها در هر شرایطی کاملاً طبیعی است و ماهیت کاری آن‌ها همین است. اما زمانی که رسانه‌های عمومی مانند اخبار تلویزیون، کانال‌های استانی در تلگرام، بی‌بی‌سی، منوتو و ... نیز شروع به پوشش گسترده رشد بازارها می‌کنند، این می‌تواند نشانه‌ای هشداردهنده از رسیدن بازار به اواخر روند صعودی باشد.

4- خوشبینی بیش از حد و بهانه‌جویی برای بالاتر رفتن قیمت‌ها

در این شرایط، مردم به هر طریقی تلاش می‌کنند تا ثابت کنند که قیمت‌ها از همین نقطه چند برابر خواهند شد! یعنی به معنای واقعی "واقع‌بینی" از بین رفته و "خوشبینی افراطی" همه جا را فرا می‌گیرد.

5- تعصبی شدن افراد روی دارایی‌هایشان

اینجا دیگر خوش‌بینی جای خود را به تعصب داده است و برخی افراد نسبت به دارایی‌هایشان دیدگاه احساسی پیدا می‌کنند. در چنین موقعیتی، طمع شدید از رفتار آن‌ها مشهود است و جملاتی مانند «من حتی خانه‌ام را می‌فروشم و وارد بازار می‌شوم» یا «تا جایی که می‌توانی وام بگیر و سهام/کریپتو/ماشین و ... بخر» به‌وفور شنیده می‌شود.

6- پول داغ

مفهوم «پول داغ» به این معناست که، برای مثال، ریال مانند یک گلوله داغ می‌شود که هیچ‌کس تمایلی به نگه‌داشتن آن ندارد و همه به دنبال راهی برای ورود به یک بازار هستند تا از موج سودآوری جا نمانند.

برای بررسی میزان حباب سکه می‌توانید از این ابزار استفاده کنید: حباب سنج سکه

همچنین در پایان توصیه می‌کنم برای مطالعه بیشتر، داستان حباب دات کام در سال 2000 را حتما مطالعه کنید.