مقدمه کتاب نظام بانکداری بدون ربا در چارچوب عقود اسلامی مولف محمدرضا مرادی منفرد
بانکداری اسلامی به مدیریت پولی و مالی ای اطلاق میشود که عملیاتش منطبق با قوانین و شریعت اسلامی است و خدمات آن بر اساس قوانین معاملات اسلامی و یا فقه معاملات اجرا می شود. بانکداری اسلامی بر مبنای اصل پذیرش ریسک و پذیرش سود و زیان در معامله به جای درخواست صرف سود شکل گرفته و بیشتر بر سرمایه گذاری در بخش های حقیقی اقتصاد تأکید می کند و همین امر آن را از بانکداری متعارف ربوی متفاوت می کند. مبنای بانکداری اسلامی، حذف بهره و ربا، مشخص بودن مسیر مصرف منابع، نظارت بر روند مصرف و فعالیت های مربوط به آن، به منظور رعایت اصول و مبانی شرعی، تسهیم سود و زیان و تقبل ریسک به دلیل به کارگیری در بخش واقعی اقتصاد است.
در بانکداری اسلامی، وجوه سپرده گذاران مطابق با موازین شرعی و حقوقی و در قالب عقود معین سرمایه گذاری می شوند. افزون بر این ها، بانکداری اسلامی انواع گوناگونی از رویه های مالی را برای رونق اقتصادی و امور فایننس مدنظر قرار داده که بانکداری متعارف از آن ها محروم و یا غافل بوده است. از محسنات بانکداری اسلامی قرض الحسنه است که عاملی در جهت نزدیک شدن به رونق و عدالت اقتصادی، ریشه کن شدن فقر، تحکیم عواطف انسانی و نوع دوستی ترویج اعتماد عمومی، بزرگداشت منزلت انسانی بوده و ده ها سودمندی اقتصادی و اجتماعی بر آن مترتب است.
همچنین بانکداری اسلامی با عقود گوناگونی مانند مضاربه، مشارکت مدنی و حقوقی، فروش اقساطی، معاملات سلف، اجاره به شرط تملیک؛ استصناع، اوراق صکوک اجاره، جعاله، مزارعه، مساقات و خرید دین، مرابحه، وکالت،سلم، ودیعه با ضمانت و مانند آن، موجب رواج تجارت و توسعه اقتصادی و گشایش عرصه های مختلف تجاری می گردد. در بانکداری اسلامی، بانک به عنوان واسطه میان صاحبان سپرده و گیرندگان تسهیلات، طبق قرارداد، درآمدی غیر ثابت دریافت می کند. دریافت هزینه ای اندک از وام گیرندگان و ضمانت اصل سپرده های مشتریان خدمتی و مسئولیتی اجتماعی است که در عین درآمدزایی دارای تأثیرات و امتیازات غیر مادی نیز می باشد.
این هزینه غیر ثابت، با صرفنظر از سود و زیان فعالیت، جزو هزینه های جاری گیرندگان تسهیلات منظور می شود. در این خصوص می توان گفت که به طور کلی با دادن اعتبارات کوتاه مدت به مؤسسات مختلف، دوگونه درآمد کسب می شود؛ یکی درآمدهایی به عنوان <<مزدکارهای دفتری اعتبار دادن>> که نوعی حق الثبت به حساب می آید؛ نوع دیگر دریافت ودیعه مدت داری که پس از سررسید، صاحب اعتبار مقید می شود آن را در اختیار بانک قراردهد و بانک با سپردن این ودیعه نزد بانک های داخل یا خارج می تواند از سود حاصل از آن استفاده کند بانک همچنین از سهم سودنسبی از موجودی های دیداری و نیز سرمایه ای شرکای خود بهره برداری می کند و در قبال خدمات بانکی، مثل انتقال وجوه از یک شهر به شهر دیگر، از مشتریان خود کارمزد می گیرد.
شناسنامه کتاب نظام بانکداری بدون ربا در چارچوب عقود اسلامی مولف محمدرضا مرادی منفرد
