در این مقاله به موضوع مخزن تحت فشار میپردازیم. با ما همراه باشید
مخزن تحت فشار به مخزنی گفته میشود که به پمپ آب متصل شده و باعث بهتر شدن فشار آب در ساختمان میشود. جنس آن از فلز یا فایبرگلاس است و معمولاً به شکل استوانهای میباشد. بزرگی این مخزن به تعداد واحدهای ساختمان بستگی دارد و ظرفیت بین 2 الی 500 لیتر را دارد.
عملکرد مخزن تحت فشار به این صورت است که وقتی شیر آب در هر طبقه از ساختمان باز میشود، آب قبل از روشن شدن پمپ از منبع تحت فشار خارج میشود. با استفاده از عملکرد این نوع مخزن، فشار آب در ساختمان کنترل میشود و همچنین با باز و بسته شدن شیرآب، از روشن و خاموش شدنهای پیدرپی پمپ آب جلوگیری میکند.
دو نوع مخزن تحت فشار وجود دارد: مخزن تیوپی یا بالونی و مخزن دیافراگمی. برای استفاده از هر نوع از انواع مخزن تحت فشار بایستی با تفاوتهای آنها از یکدیگر آشنا باشید. جدا از نوع تفاوت در فشار، تفاوت دیگر آنها در نوع پلاستیک داخل آنها نیز میباشد.
یکی از انواع مخزن تحت فشار، مخزن دیافراگمی هست که فضای داخلی آن به وسیله پرده لاستیکی همچون دیافراگم به دو بخش خشک و پرآب تقسیمبندی شده است. در قسمت خشک مخزن شیری وجود دارد که هوای پرفشار وارد آن میشود و قسمت پرآب شیری وجود دارد که آب را از مخزن خارج میکند.
نحوهی کار مخزن دیافراگمی به این صورت است که فشارهوا تا اندازه مورد نیاز تکمیل میشود تا آب با فشار خارج شود. به دلیل دیواره دیافراگمی که در این نوع مخزن وجود دارد، مقاومت بیشتری دارد و کمتر دچار آسیب یا نیاز به سرویس میشود.
در این نوع مخزن تحت فشار تیوپی، آب و هوا در یک فضا با هم مخلوط هستند و با استفاده از تیوپی افزایش فشار اتفاق میافتد و در نهایت آب با فشار بیشتری از مخزن خارج میشود. مخزن تحت فشار بالونی میتواند بیش از 1000 لیتر را در خود ذخیره کند.
از نظر مقاوت مخزن تحت فشار تیوپی نسبت به مخزن تحت فشار دیافراگمی مقاومت کمتری دارد زیرا پس از مدتی دیواره مخزن دچار اصطحکاک و در نهایت سوراخ شدن دیواره میشود و باید حتما سرویس شود.
مخزن تحت فشار مقداری آب را درون خود ذخیره دارد و وقتی شیر آب باز میشود از آب درون مخزن با فشار به درون لولهها فرستاده میشود و مانع از روشن و خاموششدنهای پمپ آب میشود.
در نتیجه اگر تعداد طبقات ساختمان بیشتر باشد بایستی مخزن آب بزرگتری داشت تا کمتر آسیب به پمپ آب برسد ولی این که با بزرگتر بودن مخزن تحت فشار، فشار آب بیشتری خواهیم داشت، اشتباه است. بزرگی مخزن تحت فشار، حجم بیشتر ذخیره آب را در خود دارد.
در این قسمت به نکاتی میپردازیم که مدت نگهداری از تیوپ مخزن تحت فشار را افزایش میدهد و مانع از سوراخ شدن تیوپ میشود.
در آب شهری جهت تصفیه حجم فراوانی کلر یافت میشود و از طرفی کلر باعث خشک شدن تیوپ میشود. نصب منبع ذخیره آب باعث میشود آب درون منبع ساکن بماند و در این حالت حجم فراوانی از گاز کلر محلول در آب از آب خارج شود . با کم شدن درصد گاز کلر در آب باعث میشود عمر تیوپ منبع تحت فشار بیشتر شود.
متغیر بودن میزان فشار پمپ ممکن است باعث صدمه به تیوپ منبع تحت فشار شود. برهمین اساس بایستی هرچند مدت میزان فشار داخلی منبع تحت فشار اندازهگیری شود. معمولاً بایستی میزان فشار داخل منبع حداکثر 10درصد کمتر از فشار مینیمم پمپ باشد.
بایستی حجم انتخاب شده برای مخزن تحت فشار مناسب با میزان استفاده از آن باشد. اگر بیشتر از حجم انتخاب شده آب استفاده شود، باعث میشود که پمپ روشن و خاموش بیشتری بشود و آسیب به پمپ آب بزند و همچنین فشار بیشتری به تیوپ مخزن تحت فشار وارد شود و تیوپ را نیز خراب کند.
حتما بایستی دقت شود که مکانی که مخزن تحت فشار در آن قرار میگیرد رطوبت کمتری داشته باشد و کاملا خشک باشد. خشک بودن مکان مخزن باعث افزایش طول عمر مخزن تحت فشار میشود.
علائم فراوانی میتواند نشان از خراب بودن یا در مواردی نشاندهنده پارگی دیواره تیوپ باشد. در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.
شاید اولین نشانه از خراببودن مخزن تحت فشار، روشن و خاموششدنهای فراوان پمپ آب باشد. عملکرد اصلی استفاده از مخزن تحت فشار برای کمتر استفاده شدن از پمپ آب میباشد تا طول عمر پمپآب را بیشتر کند. اگر قرار باشد که پمپآب بیش از میزان عادی کار کند حتما مشکل از مخزن تحت فشار خواهد بود.
یکی از دلایلی که باعث میشود پمپآب بیش از میزان عادیاش کار کند میتواند این باشد که حجم فراوانی آب درون مخزن تحت فشار قرار دارد ولی فشار کافی برای خروج آن درون مخزن وجود ندارد. حتما برای جلوگیری از این مشکل بایستی هرچند مدت میزان فشار درون مخزن تحت فشار چک شود.
زمانی که مخزن تحت فشار پر آب میشود ولی آب آن از مخزن خارج نمیشود را آبگرفتگی میگوییم. علایم فراوانی میتواند باعث آب گرفتگی درون مخزن تحت فشار شود مثل حجم فراوان آهن یا منگنز آب که درون دستگاه رسوب شده باشد. رسوب آهن یا منگنز درون مخزن تحت فشار باعث میشود که دیواره تیوپ را بپوشاند و عملکرد آن را ضعیف کند و نشاندهنده خرابی مخزن باشد.
یکی دیگر از نشانههای خرابی مخزن تحت فشار میتواند تغییر در رنگ و بوی آب باشد که ممکن است علت آن خراب شدن یا پارگی دیواره تیوپ مخزن تحت فشار باشد. پارگی تیوپ دیواره نیز میتواند دلایلی مثل کمکیفیت بودن تیوپ یا غیر استاندارد بودن تیوپ باشد که باعث زنگ زدن دیواره و رشد باکتریها در مخزن تحت فشار باشد.
در این قسمت به مراحل عوضکردن تیوپ مخزن تحت فشار میپردازیم. بهتر است توسط متخصصین اینکار صورت بگیرد.