فصل ششم قسمت دوم ۲

رسم واداب وفرهنگ ازسفیدرود تاپلورود .؟ ۲۵__کرم خاکی ،این کرم خاکی به رنگهای قرمز وقرمزکم یابه رنگ صورتی میباشد.؟!) ۲۶__تی تیل ،ویا تیت بول،_این حشره به رنگهای قرمز ، وسبز، وآبی ،وزردطلایی ،وزرداطلسی ،ورنگهای دیگر وجود دارد دیده شده. چهارسال اطلسی مانند توری ازیک طرف به‌طرف دیگر دیددارد.بال خیلی ظریف دارد واندازه درنهایت تا۱۰ سانتیمتر می‌رسد. این‌حشره دوقسمت است یک قسمت سرتا کمر چاقتربادکرده است. وازکمر باریک مانند یک خط باریک جای دُم میباشد .درجفت گیری استفاده میکنند وکله گنده ایدارد دوچشم از دوطرف سر بیرون زده چشمها تا ۱۸۰ درجه می چرخاند. وقتی که درپرواز به طُعمه خودش می رسد. چهار بال درچهار جهت حرکت میزنددرجاتوهوا وامیستدتا طعمه را شکارکند وبعد ازشکار برروی جای می‌نشیند مشغول خوردن میشود.این حشره پرواز میکند حشره های دیگر ازخودش کوچک تریا خوراک خودشو درهوا پیدا می‌کند.این حشره ها وپرندگان که حشره خواهرند دم غروب بهار وتابستان آفتاب به غروب میرودبه پرواز درمی‌آیندآنهاخوراک یکدیگر راشکار می‌شوند ومی خورند.(درنهایت سنجاقک بفارسی است.؟!) ۲۷___زلزله __این حشره بیشتر درهوایی گرم ماه های اردبیهشت خیلی گرم مشود این حشره اززیر خاک میاد . طول قد از نوک سر تا دم پنج الی شش سانتیمتر است . دوقسمت داردکمر بطرف سروطرف دیگراز دم تاکمر شش دست وپا دارد.اززمین درمییاد یک حالت تریاخیس می باشد. روی زمین چند دقیقه راه میرودبعد پرواز میکند به شاخه یا جای می چسبد .چندساعت تایک روزخشک می‌شود نمی خواند. وقتی شروع به خواندن میکند .از ساعت افتاب گرم می کند تادم غروب آفتاب یک سره می نالد. زمان نالیدن ازکمر تادم هر ثانیه چندین بار کمر به‌پایان می‌کوبد.صدایی گوش خراش داردبسیارصدای بردارد رنگ این حشره طوسی .چهاربال حریری نقریدارد دوچشم بالا سر جانبی جوابگوی دارد.؟!) ۲۸__غلام پره ویا پرپره_غلام پره درمنطقه بیشتر به کار می‌برند.این غلام پره زیبا ازاین نوع انواع واقسام رنگها اندازه ها اندام ها وجود دارد وبسیارقشنگ وزیباست دیگر بیشتر تعریف نکونم درنهایت فارسی زبانان پروانه گفته می‌شود. ؟! ) ۲۹__ شوپرک، این پرنده جزپستان داران میباس ودرشب پرواز میکند .وشو کور هم میگویند این پرنده درراستایان پستان دار است. که بال دارد می‌تواند واز کند وچنگال خیلی قوی دارد. رنگش قهوه ای سوخته،درداخل پنجه ها پرک دارد.وکورشاپرک گفته می‌شود ودست جمعی زندگی میکنند حتی پروازشان دست جمعی است.(درنهایت خفاش فارسی گفته می‌شود.؟!) ۳۰__عسل مگس_یازنبور عسل، این حشره مفیداست به اندازه دوسانتیمتر درنهایت می‌رسد یک ملکه دارد درجمع به سیصد تادریک کندو زندگی میکنند. وهر چندماه یک بار تولید عسل وبچه پس میدهند.بچه ها راازکندو جدا می‌کنند.این حشره یانبورعسل برای مردم مفیداست عسل وخوب بعداز شش ماه رنگ عسل به حالت کره حیوانی زرد و یاسفید میسود.؟! ) ۳۱__پهَ بیزهَ گیره ،یا،پهَ ویزه گیرهِ ،پَبِزهَ گیرهَ، پَپُزهَ گیرهَ ) این اسم ها درشرق گیلان میبرند. مردم شرق گیلان به پا په بکارمی برند .په یعنی پا پبُوزه یا بُزهَ (پاشانه پا) گفته میشود.(ازنظرمنمولف) چون خرچنگ به پاشانه پا راحتر می‌تواند بچسبد یادگیری) برای همین این نام را پهَ بوزهَ یا پهَ وِیزهَ گِیرهَ نام میبرند. خرچنگ ازجانوراست اززیرشاخه سخت پوستان.خرچنگ هاست پوستان ده پا یی هستند ومعمولا دُم بسیارکوتاهی دارند که کاملاً درزیرسین شان پنهان است.به این خاطر دردسته بندی های ارائه شناختی . خرچنگ هاتشکیل فروکاسته ای میدهند به نام کوتاه دُمان،(دریابان راسته ای ازبند پایان سخت پوستان شامل خرچنگ ها .؟!) ۳۲__کن سُو کُنهَ _این حشره کمی ازمکس کشیده تر است. ومانند مکس پرواز دارد ول درشب ازجسمش یا انتهای یعنی برعکس سرش ،ک، مانندچراغ نوروز خودش میدهد.این حشره باریکتر ازعکس است ول کشیده تر دست جمعی وتک زندگی میکنند .؟!) ۳۳__چوچار ،این جانوران جزه موره داران است.ازخانواده سوسماران است ومارولک میباشد و درمنطقه چوچار نام میبرند.؟!) ( بنام خدا)
(انواعی طبخ وخورشت ها درمنطقه شرق گیلان) من تصمیم دارم تااینجا ازهرچه درمنطقه بود کم بیش دراین دفتر آوردم. چند نوع نام خورشت اگر شود طرز درست کردن خورشت ها را برای خوانندگان محترم بیاورم. درشرق گیلان انواعی خورشت طبخ می‌شود،داریم که یک سیری خورشتها اسم دارند. مردم ازسهرهادیگر می‌آیند بنام آنها آشنایی دارندومزه رامیدانند وبا نام واسم بردن ازطرف چی میخواهند ومزه اش چه هست. وکدا خورشت وچه مزه ای دارد کدام خوش مزه تر درمیان است. وخوش مزه تراست .طبخ چی می‌داند باچه موادی باید استفاده کند وموادهایشان چه است. چطور بایدطبخ رادرست کرد. وماهم می‌خواهیم نام وطرز درست کردن. وتاکسانی که یک روزی بخواهد درست کند بتواند انجام دهد.؟!؟ویک سیری هم برای خوردن به منطقه می روند بدانند . یک سری نام خورشت را نمیدانند وزیادمورد پسند مردم نیست یانام رانشنیده اند شاید شنیده‌اند نخوردن.ما دراین دفتر آوردام.انقدر وصعت طبخ درشمال زیاداست درکار من نباشد عذر خواهی میکنم .؟؟!) ۱__باقله قاتوق_یا،باقالی قاتوق _ موادهای لازیم، لوبیا محلی یاکشاورزی الیته درزمان قدیم لوبیا کشاورزی نبود. ومردم کشاورز لوبیا می‌کشتند معروف بود به (پاچ باقله) یا پاچ باقلا امروزه شدلوبیا کشاورزی جایی پاچ باقلا محلی راگرفته . ولی مواداولیه لازم از این قرار است لوبیا کشاورزیراپوست کنده شود. باندازه ،سیر چندحبه باشد نمک فلفل‌ زردچوبه به میزان لازیم ، وآب به مقدار ‌‌‌لازیم .تخم مرغ هر چندتا میل آشپز .ابتدایی راخوردیاچند تیکه کرده تودیع تفت داده وسپس لوبیا را به آن اضاف کرده وبعداز آن شوید اضافه ک ده کمی روغن بهم زده شودو نمک وفلفل زردچوبه را به آن اضافه نمودهیدوباهم سرخ میکنید وبعداز اینکه خوب سرخ شد وآب را به آن اضاف میکنید. طوری که آب روی لوبیاها را بپوشاندو بعد از اینکه لوبیا پخته شدوخورشت جاافتاده تخم مرغ رادر آخرین مرحله به خورشت اضافه میکنید وچند قل خورد آماده است ونوشجان تون .؟!) ۲___باقله واویج ویا باقلا وابیج،لوبیا کشاورزی را پوست کنده . سیر ،شوید، پیاز ،سیب زمینی ،تخم مرغ،آب نمک فلفل سیاه زردچوبه روغن . ابتداپیاز رنگینی خردکردن به همرام سیر خردشده باآب تفت یانیم پز وسیب زمینی را هم نگینی کرده به آنهااضاف کرده تابا آنهانیم پخت شود. تابحال سرخ کردن کمی پخته شود. لوبیا وشوید رااصافه شود کمی همجوشیده شود. نمک ادویه جات رابه این مواد اضافه کشیدنم نم روغن اضاف کنید تاموادها بپذد وقتی که پخته شد دیگر آب درظرف یاتابه وجود نداشته باشد درزمانی که آب درته تابه دارد نم نم روغن اضافه شود .(درزمانی که آب درحال تبخیر می‌شود روغن رااضاف کنید)تاته نگیرد وبعد تخم مرغ رااضاف کنيد یه کم سفت شده یکی دوبار بهم زده تا تخم مرغ به تمام حدعقل بگیرد .نوش‌جان.؟!) ۳__بادکوبه_ این خورشت بیشتر درجشنها وعروسی ها درست می‌کنند. ؟ موادلازیم ومواداولیه این خورشت مرغ ،تخم مرغ،پیاز ،نمک،فلفل سیاهوزردجوبه روغن ، ابتدا مرغ راآب پز کرده .بعد خوب گوشت از استخوان جداکرد. بعداز راریش رئس کرده تخم مرغ فراوانی به این مواد اضافه کرده. خوببهم زرده (البته مرغ پخته شود پیاز راخردکرده یارنده کمی سورخ کرده اماده شد برای اضاف کردن این غذا بعد ازهم زدن تخم مرغ ومرغ پیاز را مخلوط کرده بعدخوب بهمزده تابه راروغن داغ شد. ترجیعاً سعی شود مانند کوکو مواد این بادکوبه را درکل کف تابه راگرفته شود. بعدازباب دل شما دوطرف سرخ شد آماده خوردن است .؟! نوش‌جان.؟! ) ۴__اشکنه تره یا آشکانه تره وایشکنه تره این گیاه ازگیاههان خودرو است. به رنگ سبزکبودی ساقه قرمز به تیره یاقهوه ای سوخته میزند . برگ وقدش تازمانیسی چهل سانتیمتر می‌رسد برگ نرم دارد ومردم شرق گیلان ب گاهی این گیاه را با برگ چغندر واسفناج به اندازه وچند شاخه جعفری بعضی ها برگ سیر وگشنبزبا آب وکمی آبلیمو (ابتدا اول این مواد را توآب همراه آبلیمو برگها را میپزند. بعد آب گرفته شده بعد خورد شود بعد باروغنخوبسرخ شود. ادویه جات اضافه شود بعد هر چندتاتخم مرغ دوست دارید اضاف کنید یک همزدن شودتاتخم مرغ جا افتاده شود. بعد نوش‌جان شما .؟!) ۵__اُوتره یا آبتره بیشتر مردم اُوتره گفته می‌شود.این گیاه از گیاههان خودرواست .جزگیاهان نرم توانتان خورد نی است این گیاه بااسفناج ،جعفری وکمی چوچاق به اندازه. تویک ظرفخردشود تویک آب پز کرده تاخوبپخته شود. وآب به اندازه باشد تاپخته شودآب داخل دیک بمرورزمان تبخیر یادگرفته شود. وسبزی ها پخته شده رادر همان دیک کم کم سرخ شود وخوبسرخ شد بعد تم مرغ اضافه شود باندازه( میتوانید چندتاآلوچه ترش یاچند قطره آبلیمو به آن اضاف کنید که دلخواه وسلیقه خودتان .نوش‌جان شما.؟!) ۶__الوقیصی خورشت _مواداولیه این خورشت الوسیاه خشک، وقیصی و،مرغ،پیاز، شکر، رب ،ادویه جات روغن آب.،ابتدا پیازی بوته متوسط رنده شود وسرخ کرده بعدالوسیاه یا قهوه ای هراندازه ازقیصی استفاده می‌کنید الوسیاه راهم اندازه باشد. تا کمی تفت داده شود کمی دب به آناضف کنید وبعد آب را بهاندازه چند لیوان آب باشد. که روی مواد را بپوشاند وچند قاشق شکر روی اضاف شود روی شعله کم آتش ناچند قلی بخوردخوب پخته شود تاآماده شود (شکرآب شود ) درحال قل زدن و قبل ازپختن مرغ را سرخ میکنید وبه مواد آضاف کنید. مگذارید تا جا بیفتد .؟!)نوش‌جان کنید .؟!) ۷__پنیر واویج ویا پنیرداویج (پنیر برشته) مواد اولیه ،پنیر،شوید،نمک فلفلسیاه ادویه خات روغن تخم مرغ. ابتدا،پنیر داکامل خرد یا له کرده درداخلتابهتخم مرغ وکمی ادویه جات باندازه به تخم مرغ اضافه کرده شوید وپنیر اضافه شود قبل از تخم مرغ سیفت شود مواد اضا ف کنید هم ده خوب جا افتاد آماده است صرف شود .؟!نوش جان .؟!) ۸__ترشتره_اسفناج،برگ سیر کم گشنیز وتعریف، تخم مرغ همراه بایک ازاین سه مورید آبلیمو یاآب غوره یا آب نارنج واول تمام موادهارا خوب خرد کرده .، ابتدا تمام این مواد را تویک ظرف (دیک) باآب کم پخته‌شده بعد آب پز شد ودرداخل همان ظرف سرخ شود آبغوره را باندازه به او اضاف کنید بعد تخم مرغ اضافکنید چند بار همزده شود اماده است .نوش‌جان .؟!) ۹__ترش واش خورش_ خورشت سبزی بنام ترش واش. مواد لازیم ترشواش،نعناع گشنیز وچوچاق وکبار برگ وبرای خوش مزه کردن .البته همه کبارنمی ریزند یک سری از خانم‌ها برگ چغندرکوتکوتی وتمام سبزی هارا با هم چرخ یاخیلی ریز خورد شود مثل (ساییده )شود. همراه باگوجه فرنگی وادویه جات روغن مرغ،،ابتداسبزی هارامخلوط خوب چرخ شوده راخوب سرخ کرده واین سبزی را درداخل آب ریخته بعد گوجه اضاف کنید تاخوب بجوشد ومرغ راهمراه پیاز سرخ شود. وبعد به خورشت سبزی اضافکنید. وبعد درآخر مقدار آب اگر لازم باشد اضاف کنید . و وی شعله کم کاشته تاجا بیفتد وقتی مرغ سرخ شده راآضاف کرده اید(ادویه‌جات رااضاف کنید کمی آب نارنج آبلیمو اضاف کنید .؟نوجان تون.؟!) ۱۰__انار آغوز_ مغزگردو، انارترش، یاربانتر ومرغ، ،ابتدامغز گردو رانازک ساییده شود. ومرغ مغزگردو رادرآب باندازه اگر کم شد. چون میتوانید نم نم آب سرد یا یخ برای اینکه مرغ روغن پس دهد آغوز قاتوق بهتر روغن داشته باشد. وروغن دار باشد روی مرغ هرچند دقیقه یعنی مثلا یک ربع یا کمی بیشتر آبسرد یایخ اضاف کنید تایوان دارشود. این خور شت راروی شعله کم قرار بدهید انار یا رب انار به ابن خورشت اضاف شود.این خورشت هرچه بیشتر باشعله کم بجوشد خوش مزه تر می‌شود. اگر می‌خواهد ترش مزه باشدو رب انار راکمی بیشتر کنید تا آب داخل ظرف کمی تبخیر شود تاجایی افتد .؟نوش‌جان.؟!) ۱۱__جیگروابیج _جگرچهارپایان و یامرغ ،گوجه،پیاز، تخم مرغ، وادویهجات روغن ابتداجگرراخرد کرده وحبه حبه کرده کمی آب پزشکی. تاکمی پخته شود وبعد پیاز را خردکردن به این جگراضاف شود تا این پیاز به‌همراه کمی پخته شود وبعد ادویه اضاف میکنید. وقتی نیم پخت شود این مواد درداخل تابه سرخ کنید باروغن بعد گوجه را دروقت سرخ شدن اضافکنید . تاگوجه له شود تخم مرغ به آن اضاف شود .بعد از همزدن آماده است.؟(نوش‌جانشما .؟!) ۱۲__ دل دکنه ،یا دلدوکونه،،بادمجان، گوجو ،مغژگردو ، سبزی های معطر ازگشنیز،نعناع چوچاق، کوتکوتی ،سیر رب انار کمیل پر بدلخواه وآب کم ادویه جات روغن .،(ابتدا بادمجان راکباب کرده تا پوست کنده شود شکم بادمجان راچاک داده همینطور گوجه را چاک داده تمام سبزی های معطررا می سابندیاچرخ ریز کرده وهمینطور مغزگردو را سیررارندهکرده شود ورب انار اگر انارترش باشد بهتر وادویه جات به آن اضاف کرده موادها را ،سبزی مغز گردو وهمراه مخلوط شود .سپس مواد آماده شده را درداخل شکاف یاشکم بادمجان وگوجه راپر کنید .تابه راروغن باندازه دوطرف گوجه وبادمجان راسرخ پخته شود . سپس رویشعله کم قراردهد تا باآن مواد جا بیفتد بعد میل شود .؟ نوش‌جان کنید .؟!) ۱۳__سیر وابیج -برگ سیر ،تخم مرغ، روغن،نمک فلفل‌ سیاه زردچوبه. ،(ابتدا برگ سیر تازه را خوب ریزخرد کرده تفت داده بعد ادویه جات رااضاف کرده خوب سرخ شده پخته شد تخم مرغ اضاف کنید. یکی دوبارهمزده وقتی جاافتاده میل شود .؟نوش‌جان.؟!) ۱۴__سیر وابیج نوع دیگر ،این سیر وابیج باقالی فرق دارد. برگ سیرتازه ،گوشت چرخ کرده یا مرغ ،وتخم مرغ روغن ادویه جات ورب گوجه ویا رنده شده. (ابتدا سیرتازه راریز خردکردن و(گوشت یامرغ رامی توانیدیکی را استفاده کنید .)خردکردن همراه سیر تفت داده وگوجه راننده شده به اواصاف شود .ووقتی خوب سرخ شد تخم مرغ را اضاف کنید.نمک فلفل‌ با ادویه رااصاف کنید.؟نوش‌جان. ؟!) ۱۵__کوکوسبزی ،سبزی کوکو،جعفری گشنیز ،تره،شوید، تخم مرغ، پیاز ( بدلخواه خودتان مغز گردو میتوانید اضاف کنید .ادبیات (ابتدا سبزی ها راخرد یاچرخ کرده باب دلخواه خودتان)بعدپیاز رنده کرده برای مزه کردن. به آن ها اضاف کرده واگرتمایل دارد مغز گردو اضاف کنید همزده تابه روغن داغ شده تابه مواد را یکجا درداخل تابه کرده نازک درکف تایهانجام داده.کوکو سرخ شده .؟نوش‌جان.؟) ۱۶__ کوکوسیب زمینی ،ویا سیب زمینی کوکو ، سیب زمینی، پیاز، تخم مرغ، روغن، وادوبه جات(ابتداسب زمینی را باندازه رنده کرده . وبعدتخم مرغ وادویه جات را اضاف کرده ترجیحاً تخم مرغ بیشتر باشد بهتر وخوشمزه تر میباشد . بعد ازمخلوط کردن روغن داخل تابه خوب سرخ شده مواد راخالی کرده به داخل تابه درداخل سیب زمینی بعضی هاسبزی معطر ،،جعفری،،خردشده اضاف می‌کنند.بعد ازسرخشده آماده خوردن است.؟نوش‌جان.؟) ۱۷__،کال کباب_مغزگردو ،سیر ،گوجه،بادمجان ازسرزمین های معطر(گشنیز،نعنا،چوچاق، کم کوتکوتی یا ،،خال واش کم،، رب انار ترش نمک فلفل‌ (ابتدا مغز گردو وسبزی های معطر خوب می سابند درحال سابیدن کوجه وبادمجان روی کباب میکنید وپوست می‌کنند وبعد همه این مواد هاراباهم مخلوط کرده ادویه جات رااضاف کرده.همه راخوب خرد کرده یاله شده مخلوط شده این غذا سرد سرخورده می‌شود. ؟!نوش‌جان.؟!) ۱۸__ آغوزقاتوق (فسنجان ) مغزگردو، پیاز، مرغ، رب انار ترش رب گوجه فرنگی ادویه جات وآب(ابتدا مغزگردو ورا ساییده شود وپیاز رنده ریز کنید . وپیاز ومغزگردو را هردو راداخل دیک مواریدنظز که باندازه تعداد خودتان آبرو شعله کم ربانار وربگوجه به‌آن اضاف کنید تانم نم بجوشد. دراین زمان اولیه( مرغ بهتر است محلی یااروک باشد) بعد از نیم‌ساعت نصف لیوان آبسرد یایخ به آن اضاف کرده تامرغ روغن پس دهد .ا فسنجان پرروغن تر شود این خورشت هرچه بیشتربجوشد روشعله کم خوش مزهتر می‌شود. ( دربغضی نقط جای رب ،انارترش .،شکر اضاف میکنند،، ولی هرکی مزه خودش استفاده میکنند.؟ نوش جانتون .؟!) ۱۹__بادمجان وابیچکه،گوجه بابادمجاندرست می‌شود. گوجه فرنگی با بادمجان پیاز وتخم مرغ ادویه جات وروغن (ابتدا بادمجان را پوست کنده شود. بعدخرد وحبه حبه شود. گوجه را هم همراه او خردکننده واین هم حبه حبه شود وروغن داغ شود پیاز خردشده کمی تفت داده ونرم شده بعدگوجه بادمجان به پیاز اضافه کنید. وادویه جات راهم اضاف شود. درآخر تخم مرغ را به او بیافزاید. ؟نوش___جانتون.؟! ۲۰__مرغ مُسماء از اسمش مشخص است مرغ گوجه بادمجان سیب زمینی رب گوجه پیاز آب نارنج ،،مرغ باندازه نفرات گوجه وبادمجان ورق ورقه گرفته سیب زمین راخرد کرده مرغ سرخ کرده غوره پیاز رااضاف کرده وبادمجان گوجه را ورقه گرفته راسرخ کرده بعد سیب‌ زمینی را سرخ شودنمک فلفل آب به‌اندازه. کافی روغن مرغ راخوب سرخ کرده روشعله کم تاجوس بیاد موادهارا مرغ توآب بوده گوجه بادمجان پیازی به یک به مرغ اضاف کرده بذارید تا جابیفتد .؟نوش‌جان؟!) ۲۱__ماهی ملاته، موادلازم ماهی ،مغزگروو ، سبزی های معطر(گشنیز، وچوچاق، نعناع،کوتکوتی ویا=خال واش بعضی ها میگویند ،سیر، رب انار ادویه جات )ابتدا باید توضیح بدهم که درقدیم ودرحال حاضر باهم کمی فرق کرده زیر این نوشته توضیح دادم )(درقدیم ماهی هارا بعد از پاک وتمیزکردن دُم وپر هارا میگرفتن ماهی را ازوسط شکم سرتاسر از سر تا دُم ماهی را می‌شکافندمانند(یک دفتر یاکتاب) باز می‌شود بعد چوبی است به قطره ده درنهایت پانزده سانتیمتر به بلندی صد وبیست تاصد وپنجاه سانتیمتر بستگی دارد به بزرگی ماهی وسط این چوب رانیم(نصف) بلندی چوب را دوقسمت شکافتند کمیمانده باشد به آخر یک حلقه یاسیم ته آن چوب رامحکم می بندند ترک به آخر نرود تا آن جایی مورد احتیاج است ماهی قرار می‌گیرد .حلقه یاسیم را محکم می کنند .ماهی را بعداز پاک کردن سیخ های است باندازه بیست وپنج تاسی سانتیمتر به قطره سیخهای کباب جگر شکافته شده ماهی را با این سیخ چپ وراست به تنه ماهی فرو میکنند تاماهی مهار بشود. درزمان پختن پشت رو میکنند نریزد. وبعد ماهی راتو آن شکاف وقرار می‌دهند یک حلقه دیگر کمی جلو نوک چوب بعد از ماهی قرار می‌دهند تا دهانه چوب بسته ومحکم شود. این چوب که ماهی توش قرار دارد روی آتش میگذارند اول پشت ماهی را روی آتش بایک فاصله ای قرار می‌دهند تاخوب پوست ماهی سوخته شود .آن پوست را می کنند. پوست ازماهی جدا می‌کنند. وبعدماهی رابرایاماده برشته کردن حتیدوطرف ماهی را دراین زمان درحال پختن است خانم خانه مشغول تداروک مواد مزه این ماهی می باشد. وبعدمواداولیه شامل می‌شود ( سبزی های معطرهمراه سیر می سابند.)مغز گردو راهم می‌سازند وهمه راباهم مخلوط کرده باضافه رب انار ترش وادویه جات اضاف میکنند ویکنیم لیوان آب اضاف میکنید. ماهی برشته شده را به داخل این مواد گذاشته . بایدخوب بهم زده شود تاکامل رقیق شود. لازم بذکر است که این غذاقبل ازخوردن دریخچال نگه داری شود.(توضیح درحال حاضر امروزیها این ماهی ملاته داجوری تودیگ درست می‌کنند حتی شهری ها مثل سابق روستایی ها این ماهی ملاته را انجام میدهند یادرست میکنند.البته تودبک یاظرفی انجام می دهند همه موادها همان پخته کمی فرق دارد دیگر مواد یکی است .؟نوش‌جان.؟!) ۲۲__ماهی شکم پر_ ماهی مغز گردو سبزی های معطر (شامل میشودگشنیز نعناع چوچاق،،کوتکوتی =یاخالواش،،ربانارترش، روغن نمک فلفل‌ واصل مواد اولیه ماهی مغز گردو سبزی سیر راهمراه رب ا۸نار مخلوط میکنید.وتمام مواد راکه قبلا ساییده شده امادهشدهاست .درداخل شکم ماهی پرکرده شکم ماهی رابسته تادرزمان پخت مواد نریزد. تابه را روغن داغ شده ماهی را درداخل روغن تابه سرخ کرده آماده میل شود.؟نوش‌جان تون.؟!) ۲۳__میرزا قاسمی،_مواد گوجه بادمجان سیر تخم مرغ و
،ادویه جات،روغن(ابتدا وبادمجان وگوجه راکباب کرده پوستش رادراورد شود. سیر رانده کرده کمی تفت داده شود . بعدبادمجان گوجه پوست کنده شده رابه کنید همه مواد را مخلوط شود. کمی تفت داده شود وسپس سرد خورده شود .؟نوشجانتون .؟!) ۲۴__ماهی وابیشته یاماهی برشته) ماهی را بعدازتمیز و تیکه،تیکه کرده باندازه دلخواه خردکردن. روغن رملات کرده خوب داغ شده تیکه هارای به یک ردرداخل روغن قرار دهید تاخولسرخ شود.درحال سرخ شدن بعضی ها بامزه میکنند. کمی آب نارنج ،ویاآبلیمو وآبغوره ویاانار میل شما است چی مزه ای .؟نوش‌جان.؟!) ۲۵__ ماهی صحرابیج (اول دستور ومواد اولیه را توضیح بدهیم مغز گردو ،سبزی های معطر، شامل است گشنیز، نعناع، چوچاق،،کوتکوتی ویاخال واش ، سیر، ورب انار ترش،نمک فلفل سیاه. طرز تهیه ،، مغز گردو وسیر، سبزی هارا ساییده همه موادها به همراه رب انار همزده . شکم ماهی راخالی کرده تمیزکنیده. درداخل این ماهی راپرکرده خوب با نخ بسته تامواد بیرون نزند. دم وسر ماهی را باهم جمع می‌کند مانند حلال ماه .دم وسر جمع شده محکم کنید این ماهی رادر داخل یک ظرفی بنام (طوعه) داخل آن ظرف قرار می دهند. یکی ازآن طوعه هم رو میگذارند دو تا طوعه را باسیم درقدیم نمی بستن تادر وقت برگرداندن لق یاتکان نخورد وبعدجابجایی دربیرون از خانه یکجای را چاله میکنند. (بِور۲۹۱'-)آتش یازغال پرمی کنند . چاله راکمی گشادتربزرگتر ازطوعه شاید دوبرابر باشد . نصف را آتش ،بور، میکنند طوعه ماهی رار ی آن آتش قرار می دهند.بعد روی طوعه راهم آتش میکنند یک شبانه روز اینآتش این ور یکشبانه روز هم آن طرف این ماهی دوزبانه روز تولدش پخته می‌شود. باور کنید استخوان ها ماهی پخته می‌شود. تواین دوروز روی ماهی آتش خاموش نمیشود.؟نوشجانتون.؟!) ۲۶__وابیچکاه _ با مرغ خردشده یاگوشت چرخ شده پیاز گوجه تخم مرغ ادویه جات وروغن ،ابتدا پیاز رنگینی خورد کرده اماده برای سرخ ک دن یافت دادن مرغ خردشده ویاگوشت رااضاف کرده که باهم سرخ شده. گوجه خورد شدهرا درحالسرخ شدن بهار اضاف میکنید. همه مواد ها راباهم خوب سرخ شدند. وآخرت مرغ اضاف کرده میل شود.؟نوشجان شما .؟!) ۲۷__واوشکاه_مواد اولیه دل جگر،خوش گوشت، پیاز، گوجه فرنگی، دمبه یاچربی کمی جعفری روغن، ادویه‌جات (ابتدا پیاز راکمی تفت داده بعدگوجه خوش گوشت با مزه دل واگر به این اضافکرده میتوانید گوجه راباردوم ورق ورقه گرفته بعد ازسرخ شده موا د هایاین گوجه رادورتا دور تابه چیده شود. این غذا باید پرچرب دمبه یا چربی زیاد باشد جعفری همراه باگوجه ورقه گرفته یکی درمیان دورتانه گذاشته . یکی گوجه یکی جعفری گشنیز هم باشد نیست دورتادورنابه چیده شود.؟نوجان.؟!) ۲۸__ هالُواُویهَ(الِوترش،تخم مرغ، پیاز ،،پیاز راریز خرد کروه آماد باشد . آلوچه ترش راباندازه ،آلوچه را کمی آب میزند تاکامل پخته شود، این آلوچه تویکظرف میریزید بادست خود چنگ میزنید تمام هسته هااز همصدا بشود. این پیاز رابه آن آب اوچه اضافمیکنید. چنددقیقه ای ویاچند بارقل قل زدچندتاتخم مرغ اضاف میکنید این خورشت بامزه ترش مجازدرهوای گرم تابستان جلوحرارت رامیگبرد .؟نوش‌جانت.؟!) ۲۹__چَخرتَمه (جگر مرغ، ،ومرغ هوایی،مرغ خانگی معمولی مرغ،پیاز،تخم مرغ، گوجه،آب‌لیمو یا آب نارنج . (ابتدا مرغ را خردکردن کمی سرخ کرده وپیاز راهمراه مرغ سرخ شود. بعدکمی آب وآب نارنج اضاف کنید گوجه اضاف کرده.کم جوشیده شود. ادوبه جات اضاف کنید. بعدازکمی جوشیده تخم‌مرغ رااضاف شود.چند دقیقه بجوشد تاجابیفتد آماده میباشد.؟)(البته باگوشت خرد یاچرخ شده هم می‌شود انجام داد ولی مرغ هوایی بااستخون یک چیزی دیگر است. نوش‌جان.؟!) ۳۰__نازخاتون_ ،گوشت سبزی های معطر،،نعناع، چوچاق ،جعفری، کوتکوتی،=خال واش ،،بادمجان گوجه آبغوره ( ابتدا_ گوشت خرد شده یاچرخ شده همه سبزی هارا کهنام برده ام راخیلی ریز خرد کرده گوجه بادمجان راهمزده.وباهمه مواد ها را اضاف کرده تاخوب سرخ شودو آبغوره وادویجات رااضاف کرده مقدارآب بعداز سرخ شوده اضاف کنید چند قل زد آماده است.؟نوش جان.؟!) ۳۱__موتیجن،، مرغ، یامرغابی ، کشمش ،یاقیصی،مغز گر دو ،رب انار شکر کم ( ابتدا،مرغ راخرد کرده وسرخ کرده مغزگردو راسائیده به مرغ اضاف کرده.آب باندازه کافی روی مواد را بگیرد.کشمش یاقیصی را باشکر کمیته داده. به‌آن مواد اضاف کرده بعد رب انار را به این مواداضاف میکنید. چنددقیقه بجوشد تاجا افتاد.؟نوشجان.؟) ۳۲__کوکواشپل ماهی _اشپل ماهی سبزی های معطر ازقبیل نعناع، جعفری ،گشنیز، کوتکوتی =خالواش ،چندبرابر اسفناج ،تخم مرغ،روغن نمک فلفل سیاه (ابتدا سبزی هارا خوب خردکرده یاچرخ کرده. آشپز رااضاف کرده نمک فلفل‌ تخم مرغ رااضاف کرده خوب همزده شوده. تمام مواداین آشپز تخم مرغ آغشته شود تابه باروغن خوب داغ شود. این مواد کوکو را کل داخل تابه راگرفته شود تا پخته شود..؟نوش‌جان.؟!) ۳۳__کوکوسبزی گردوی ، سبزی های معطر ،نعناع ، جعفری ،وچاق، کوتکوتی ، وبرگ اسفناج یاچغندر و،تخم مرغ،پیاز،نمک فلفل‌ زردچوبه ،، ابتدا سبزی هاراخوب ریزخرد کرده.چرخ گرده یارنده کرده مخلوط کرده روغن داخل تابه کامل داغ شده. مواد را یک جاداخل تابه پخته شده میل شود.؟نوشجانتو .؟!) ۳۴__کیوَ خورش یاکَدُوخورش ویاکِوِییخورش ایناسم هارا درمنطقه بکار می برند ( کدو حلوایی باکمی لوبیا سفید با کمی عدس برای خوش مزه کردن مغزگردو.وابتدا کدو را پوست کنده باقطعات نیسبتن ریز خرد نموده وبامقداری آب میپزید.عدس راقبلاآب پزکرده اضاف کرده باهم کامل له کرده.،گردو راخرد وبه مواداضاف کرده همراه نمک فلفل سیاه زردچوبه خوب همزده مخلوط شده. دریک طرف کمی آب اضاف کنید. ، دراین خورشت اگردوست دارید چند خرما راخرد کرده به او اضاف کرده. کردو یا خرما یکی ولی وهردو راهم میتوانید.؟نوشجانتون.؟!) ۳۵__سیر قَلیه_ برگ سیر تازه یا سیر شویدخشک ولی
برگ سیرباشد بهتراست لپه مرغ تخم مرغ ترشی آبغوره
یاآب انارنمک فلفل‌ زردچوبه وروغن .(ابتدا برگ سیررا خوب ریزکرده .و یاسی خشک را نده کرده خیلی کم باشد شویدخشک را درروغن تفت داده. لپه بامرغ را آب پز کرده یک از ترشی هابه موردنظر رااضاف کرده. بعدخوب لپه بامرغ را بهاو اضاف کرده وخوب سرخ شده .میل شود .؟! نوش جانتون.؟!) ۳۶__ترش ماهی__ماهی وگشنیز چوچاق جعفری رب انار چند حبه سیر ،(ابتدا ماهی را بعد ازتمیز کردن. پوست کندن ویاجدا شده وبعد تیک تیک کرده شود. از وسط تیک تیک دوباره وسط دوقسمت کرده .ابن ماهی رااوا برشته شکد وبعد سبزی هارا خرد کرده ورب اناروترش را به آن ها اضاف کرده کمی ترش تر باشد(البته بستگی دارد به مجازتون ) کمی آب به این مواد اضاف ومخلوط کرده.درظزف همه مواوها وماهی مخلوط شود.آماده است برای میل کردن. ؟نوش جان .؟!) ۳۷__ماهی مرغانه،،ماهی دودی تخم مرغ نمک فلفل‌ (ابتدا، ماهی دودی را تیکه تیکه کرده چون ماهی دودی خشک است نیم ساعت یا تا نرم شدن توآب باشد. بعد پوست ماهی راکنده شود. این ماهی بعداز آب گرفته شود روغن به تابه تاداغ داغ شود . بعد ماهی رادرسته یا تیکه تیکه شده بهتر است تیکه باشد. وهرچند تیکه مورد احتیاج است یک طرف ماهیرخ شده برگر دانید. طرف دیگر درحال سرخ شدن است.تخم مرغ هرچند تا کل ماهی را پرکند خوب پخته شود.؟نوش‌جان. ؟!) ۳۸__ کرفس قاتوق ،کرفس گوشت جعفری گشنیز .، ابتدا کرفس خرد کرده یامانند ساقه حبه حبه باندازه خرد کرده. گوشت باندازه خردکروه جعفری وگشنیز هم خرد کرده .همه را دردیگ وآب هم اضاف کروه روی شعله متوسط نم نم جوشیدهتاجا بیفتد بعد میل شود.؟نوشجانتون .؟!) ۳۹__قیمه قاتوق،_ مواد اولیه گوشت سیب زمینی پیاز لپه وادویهجات ،(ابتدا، گوشت راحبه حبه بدل خواه خودتان درداخل ظرف قابلمه باکمی آب روی آتش قرار دهید. تاآب داغ شود پیاز را خرد کرده به گوشت اضاف کنید . لپه رابعداضاف کنید سیب زمینی راجدا گانه خلال کرده. سرخ کنید جدا درآخر به اواضاف وادویه جات را باندازه به این قیمه اضاف کنید. (درشمال قیمه خانگی زیادلپه نمی‌ریزد مثل مهمان سراهای بین راهی وازهمین قیمه قاتوق یک نوع دیگر هم است بنام قیمه بادمجان یعنی تو قیمه بادمجان اضاف میکنند.این بادمجان را جداگانه سرخ میکنند مانند خلالی زمینی بعد به قیمه که اماده شد برای سر سفره میبرند سیب زمینی وبادمجان را به او اضاف میکنند.؟ نوش‌جان. ؟!) ۴۱ __قورمه قاتوق .قورمه سبزی قاتوق ،انواعسبزی های معطر . ولوبیا قرمز ، گوشت، لیمو امانی ،(سبزی هارا خوب خردکرده گوشت راحبه حبه بدل خواه خودتان لوبیا را اول خیس کرده باشید به قورمه اضاف کنید. چندتا لیمو امانی رااضاف کنید.البته نارنج به اواضاف کنید.نوش‌جان. ۴۲__کباب ،گوشت، پیاز( اول توضیح بدم که کباب شمال از نظر گفتار کباب با شهر های دیگریکی است ولی کباب که شمالی ها می گویند ازنظرجنساً فرق دارند. چون کباب شمال گوشت حبه حبه میگویند که فارس وترکها میگویند چنجه من باسرعت میتوانمتاسالهای دهه ۶۰ مردم شمال کوبیده خیلی ها ندیده بودن درشمالکباب کوبیده رواج نداشت کباشان همین چنجه فارس وترک هابود .ونوعی دیگرکباب حبه حبه همراه با پیاز ترش اضاف میکردن .میگفتن ترش کباب .؟!نوشجانتون.؟!)