قبل از آن که به بحث باغبانی و کشاورزی کودک بپردازیم، بهتر است کمی در مورد حرفه باغبانی و کشاورزی صحبت کنیم.حرفه باغبانی و کشاورزی از قدیم جزو مشاغل مهم و پر اهمیت در جامعه ایران بوده. پدران بسیاری از ما کشاورز بودهاند و همواره این شغل با یک نوع سختکوشی خاصی همراه بوده است. نکته جالبتوجه شغل باغبانی و کشاورزی آن است که در کنار درآمد خوبی دارد، باعث رشد مهارتها و تواناییهای مختلف در کشاورز یا باغبان میگردد. این درحالی است که امروزه در کشور ما ایران، از این دیدگاه به این شغل نگاه نمیشود و در جامعه تنها باغبانان و کشاورزان را افرادی سختکوش میدانند. با وجود اهمیت بالای این شغل در تأمین نیاز غذایی خانوادهها و از طرف دیگر با وجود درآمد مناسب آن، امروزه تمایل کودکان و نوجوانان به این شغل کم شده و بسیاری از خانوادهها فرزندان خود را به داشتن چنین شغلی تشویق نمیکنند.
در رابطه با دیدگاهی که در مورد این شغلها وجود دارد میتوان به یک مثال ساده اشاره کرد. یکبار در یکی از مدارس تهران، دوره باغبانی کودک در حال برگزاری بود و یکی از دانش آموزان گفت که کشاورزی شغل خوبی نیست چون کشاورزها فقیر هستند و درآمد بالایی ندارند!!! خیلی از افراد چنین ذهنیتی دارند و فکر میکنند کسانی که امروزه کشاورزی میکنند از سر عادت و یا ناچاری است وگرنه درآمد خوبی ندارد. اما واقعیت خلاف این موضوع است. چهبسا کشاورزانی که امروزه درآمد بالایی دارند و از رفاه نسبی برخوردار هستند. همه اینها بستگی به نوع کاشت، میزان زمینی موجود و شرایط آب و هوایی منطقه کشاورزی دارد. پس قبل از ادامه این مقاله لازمه که این شغل را با دیدگاهی متفاوت نگاه کنیم و به قول شاعر: چشمها را باید شست/ جور دیگر باید دید.
امروزه باغبانی و کشاورزی کودک و نوجوان از اهمیت والایی برخوردار است. اولین نکتهای که در این باب میتوان گفت آن است که با انجام فعالیت باغبانی و کشاورزی، کودکان و نوجوانان بیشتر با این شغل و حرفه آشنا میشوند و به دیدگاهی درست در مورد آن دست پیدا میکنند.
باغبانی و کشاورزی یک فعالیت لذتبخش است و حتی میتوان به عنوان یک بازی به آن نگاه کرد. این بازی دلنواز، در کنار لذتی که دارد میتواند تواناییها و مهارتهای مختلفی را در افراد و به ویژه کودکان ایجاد نماید. باغبانی باعث میشود که کودکان مسئولیتپذیر و صبور گردند، اعتمادبهنفسشان افزایش پیدا کند، رابطه علت و معلولی را درک کنند و به مصرف میوه و سبزیجات سالم علاقهمند شوند. علاوه بر این انجام باغبانی نیازمند فعالیت فیزیکی است که این فعالیت فیزیکی موجب ارتقای سلامت بدنی کودکان میشود.
در کنار تمام مزایایی که ذکر شد، باغبانی یک فایده مهم دیگری هم دارد و آنهم ارتقای سلامت روحی کودکان و نوجوانان و ایجاد حس آرامش در آنها است. حضور در طبیعت و ارتباط با گل و گیاه باعث ایجاد آرامش در تمامی افراد میشود که این امر در کودکان بیشتر خواهد بود. از جهت دیگر باغبانی موجب میشود که کودکان و نوجوانان با طبیعت ارتباط برقرار کنند و با آن انس بگیرند و به آن احترام بگذارند. در واقع همین فعالیت سادهی باغبانی و کشاورزی باعث میشود که کودکان امروز در بزرگسالی از سلامت روانی بالاتری برخوردار باشند و برای محیط زیست خود ارزش بیشتری قائل شوند.