فرایندهای تصفیه فاضلاب به سه دسته تقسیم می شوند.
1- روشهای فیزیکی
2- روشهای شیمیایی
3- روشهای بیولوژیکی
در این روش از نيروها و ويژگي هاي فيزيکي مواد براي حذف آنها استفاده مي شود. برخی از این روشها با پیش تصفیه در تصفیه آب صنعتی مشابه است. نمونه هایی از روشهای فیزیکی تصفیه فاضلاب شامل موارد زیر است :
آشغالگيري
دانه گيري
ترسيب شيميايي
فيلتراسيون
ته نشيني
در روشهای شیمیایی فرآیند جداسازی یا تبدیل مواد آلاینده، با استفاده از مواد شیمیایی و در نتیجة واکنشهای شیمیایی مواد صورت می گیرد. پیچیدگی در این فرآیندها به مراتب بیش از روشهای فیزیکی می باشد. همین پیچیدگی سبب دشواری نسبی در بهره برداری از روشهای شیمیایی می گردد. از این رو تا حدامکان سعی می شود که کمتر از روشهای شیمیایی در سیستم تصفیه فاضلاب استفاده شود. به علاوه هزینه خرید و نگهداری مواد شیمیایی مورد نیاز در برخی موارد مانع بزرگی در کاربرد فرآیندهای شیمیایی است. مهمترین روشهای شیمیایی مورد استفاده در تصفیه فاضلاب شامل موارد زیر هستند.
اکسيداسيون آهن
ترسیب شیمیایی ( انعقاد و لخته سازی)
تنظيم pH
گندزدایی با کلر و ترکیبات آن
به آن دسته از روش هايي که در آنها از فرآيندهاي بيولوژيکي براي حذف آلاينده ها استفاده مي شود، روش هاي بيولوژيکي مي گويند. روش هاي بيولوژيکي را به دو دسته کلي تقسيم بندي مي نمايند:
به فرآيندهاي بيولوژيکي که در حضور اکسيژن محلول صورت مي پذيرد، فرآيندهاي هوازي و به روش هايي که از فرآيندهاي هوازي در آنها استفاده مي شود، روش هاي بيولوژيکي هوازي گفته مي شود.
نمونه هايي از روش هاي بيولوژيکي هوازي :
لجن فعال با هوادهي گسترده
RBC، SBR
MBR
بیوراکتورهای غشایی طی سالهای اخیر به عنوان سیستم های پیشرفته تصفیه پساب کاربرد گسترده ای داشته اند. در فرآیند MBR روشهای قدیمی فیلتراسیون با فرآیندهای غشایی تکامل یافتهاند. در این فرآیندها از غشاهای نیمه تراوا به عنوان عامل اصلی جداسازی استفاده میشود. فرآیندهایی که براساس انواع غشا پیریزی گردیدهاند، قادر به جداسازی مواد با اندازههای مختلف از سیال میباشند. بیوراکتورهای غشایی به طور کلی سیستمهایی هستند که در آنها تصفیه بیولوژیکی با فیلتراسیون غشایی ترکیب شده است. در این سیستمها فیلتراسیون غشایی جایگزین فرایندهای تهنشینی، فیلتر شنی و گندزدایی به کار رفته در روشهای مرسوم لجن فعال شده است.
فرایندهای بی هوازی شامل فرایندهایی هستند که در غياب اکسيژن محلول توسط ميکروارگانيسم ها اتفاق مي افتد. در روشهاي بيولوژيکي تصفيه فاضلاب از اين فرآيندها استفاده مي شود. روش UASB ، FBR ،ASBR نمونه هايي از روش هاي بي هوازي تصفيه فاضلاب هستند. در سپتيک تانک به سبب عدم وجود اکسيژن محلول کافي فرآيند هاي بي هوازي بيولوژيکي غالب هستند.