کوک کردن ویولن برای داشتن صدای شفاف و صحیح، یکی از مهارتهای اساسی هر نوازنده ویولن است. ویولن چهار سیم دارد که هر کدام در یک نت مشخص کوک میشوند. سیمها از زیرترین (نازکترین) تا بمترین به ترتیب عبارتاند از: می (E)، لا (A)، ر (D) و سل (G). این سیمها معمولاً به ترتیب کوک میشوند و هر سیم با یک فاصله پنجم درست نسبت به سیم قبلی تنظیم میشود.
در اینجا به تفصیل روش کوک کردن ویولن را توضیح میدهیم: (musinote.ir)
گوشیهای کوک (Pegs): این گوشیها در بالای دسته ویولن قرار دارند و برای تنظیم کوک سیمها به کار میروند.
چرخدندههای ریز (Fine Tuners): معمولاً در سیم لا و می، و گاهی در سایر سیمها، برای تنظیم دقیقتر به کار میروند.
تیونر الکترونیکی یا اپلیکیشنهای تیونینگ: برای تطبیق دقیق نت استفاده میشوند.
پیانو یا دیاپازون (Tuning Fork): اگر به دنبال کوک دستی و گوشنواز هستید.
2. مراحل کوک کردن ویولن
الف) بررسی و آمادهسازی ویولن
قبل از شروع کوک، مطمئن شوید که ساز شما در شرایط مطلوبی قرار دارد. ساز باید در محیطی با دمای مناسب باشد تا نوسانات دما و رطوبت بر کشش سیمها و کوک تأثیر نگذارد.
ب) شروع کوک از سیم لا (A)
معمولاً کوک کردن ویولن با سیم لا (A) شروع میشود، زیرا این سیم مبنای کوک سایر سیمهاست. نت استاندارد سیم لا 440 هرتز است.
تنظیم گوشیها: گوشی مربوط به سیم لا را کمی به بیرون بچرخانید تا سیم شل شود. سپس گوشی را به آرامی بچرخانید تا سیم محکم شود و نت مربوطه نواخته شود.
استفاده از تیونر یا دیاپازون: تیونر الکترونیکی یا اپلیکیشن خود را روشن کنید (مثلا اپلیکیشن pano tuner) و سیم لا را بزنید تا تیونر نت را تشخیص دهد. اگر کوک سیم بالاتر یا پایینتر از لا (A) بود، گوشی را تنظیم کنید تا نت دقیق به دست آید.
تنظیم دقیق با چرخدنده ریز: اگر سیم لا نزدیک به نت لا (A) کوک شده ولی هنوز دقیق نیست، از چرخدنده ریز برای تنظیمات جزئی استفاده کنید.
پ) کوک کردن سیمهای دیگر
پس از کوک کردن سیم لا، به ترتیب سیمهای ر (D)، سل (G) و می (E) را کوک کنید. برای این کار میتوانید از گوشیها و تیونر استفاده کنید یا با گوش به صدای کوک سیمها توجه کرده و فاصله پنجم درست را رعایت کنید.
سیم ر (D): گوشی مربوط به سیم ر را تنظیم کرده و با گوش یا تیونر، آن را کوک کنید.
سیم سل (G): این سیم نسبت به سیمهای دیگر بمتر است و نیاز به دقت بیشتری دارد. گوشی آن را تنظیم کنید و از تیونر یا گوش خود کمک بگیرید.
سیم می (E): سیم زیر (می) به دلیل نازکی، حساسیت بیشتری دارد و باید با دقت بیشتری کوک شود. پس از تنظیم گوشی، چرخدندههای ریز نیز به کار میآیند تا کوک دقیقتر شود.
3. روشهای کوک کردن با گوش
کوک کردن با گوش به مهارت و تجربه بیشتری نیاز دارد، اما کمک میکند تا گوش موسیقایی شما تقویت شود.
تطبیق فاصله پنجم درست: با نواختن دو سیم کنار هم، باید صدایی بدون ارتعاش و هماهنگ بشنوید. اگر صدای لرزش (ارتعاش) دارید، سیمها به درستی کوک نشدهاند.
نواختن و گوش دادن دقیق: هر سیم را جداگانه بزنید و صدای آن را با سیم قبلی مقایسه کنید.
4. نکات مهم هنگام کوک کردن ویولن
تنظیم دقیق فشار گوشیها: هنگام کوک کردن با گوشی، حتماً گوشی را به سمت داخل فشار دهید تا از باز شدن ناخواسته آن جلوگیری کنید.
احتیاط با سیم می (E): سیم می، بهخاطر نازکی، حساستر بوده و احتمال پاره شدن آن بیشتر است، پس به آرامی کوک کنید.
نگهداری از ساز: پس از هر بار کوک، ساز را از نظر کشش سیمها و وضعیت خرک بررسی کنید تا به ساز آسیبی وارد نشود.
با تمرین مداوم و رعایت نکات فوق، میتوانید ویولن خود را بهدرستی کوک کرده و صدای بهتری از آن دریافت کنید.