رای دادگاه ممکن است همیشه به آن صورتی که مورد انتظار ماست نباشد. اعتراض به رای دادگاه دارای دو راه اصلی است: ۱- اعتراض به رای دادگاه پیش از قطعی شدن که شامل تجدید نظر خواهی و واخواهی می شود.۲- اعتراض به رای دادگاه پس از قطعی شدن که فرجام خواهی، اعتراض ثالث و اعاده دادرسی را در بر می گیرد.
فرجام خواهی و اعاده دادرسی، طرفین دعوا را در بر دارد. در حالی که اعتراض ثالث مربوط به اشخاصی غیر از طرفین دعوا ست؛ پس تا زمانی که امکان تجدیدنظرخواهی از یک رای وجود داشته باشد امکان فرجام خواهی، اعتراض ثالث و اعاده دادرسی وجود ندارد. ارائه سند به دادگاه، روشی است که بسیاری از افرادتا زمان پیگیری اعتراض در پیش می گیرند.
همان طورکه پیش از این اشاره شد یکی از راه های اعتراض به رای دادگاه، تجدید نظر خواهی است. این امر به این معناست که اگر یکی از طرفین عوا به رای دادگاه اعتراض دارد ،می تواند با اعتراض به رای در قالب تجدید نظر خواهی، درخواست رسیدگی مجدد به پرونده را از مرجع بالاتر مطالبه نماید. نکته حائز اهمیت در این باب این است که فرد باید در مهلت قانونی دادخواست تجدید نظر خواهی خود را تقدیم نماید. این مهلت بموجب ماده 336 آئین دادرسی مدنی 20 از تاریخ ابلاغ رای بدوی(اولیه) است و اگر رای بدوی غیابی باشد این مهلت از انقضای مدت واخواهی شروع می شود. همان طور که پیش تر اشاره شد، سن اجاره ای برای دادسرا در این زمان می تواند شرایط را برای فرد بهتر کند.
یکی دیگر از راه های اعتراض به رای دادگاه، واخواهی است و زمانی امکان واخواهی وجو دارد که حکم دادگاه غیابی صادر شده باشد؛ برای اینکه یک رای غیابی باشد خوانده یا وکیل وی در هیچ یک از جلسات دادگاه شرکت نکرده و لایحه ای ارسال ننموده و اخطاریه ابلاغ واقعی نشده باشد.این نکته اهمیت دارد که رای نسبت به خواهان، همواره حضوری است، حتی اگر وی یا وکیل وی در هیچ یک از جلسات دادگاه شرکت نکرده و لایحه ای ارسال نکرده باشند.
مهلت واخواهی یک محدوده زمانی 20 روزه است که از تاریخ ابلاغ واقعی حکم آغاز می شود و در صورتی که معترض به حکم اثبات کند که عذر موجهی برای عدم واخواهی در مهلت 20 روزه داشته، دادگاه قرار قبولی واخواهی را صادر و مجددا به پرونده رسیدگی و رای جدیدی صادر می کند.
اعتراض ثالث یکی دیگر از راه های اعتراض به رای دادگاه بعد از قطعی شدن آن است؛ در اعتراض ثالث، شخصی به رای قطعی اعتراض می کند که، به هیچ وجه در آن دعوا حضور نداشته و هیچ نامی از او در آن دعوا نیامده است و بنا به دلایلی برای خود در آن پرونده حقی قائل است. اصولا اعتراض ثالث، مهلت معینی نداشته و شخص ثالثی که رای صادره را به ضرر خود میداند، تا قبل از اجرای حکم میتواند به رای اعتراض کند. موسسه راه گشا می تواند با ارائه سند برای آزادی زندانی همراه شما در این مسیر باشد.
