رانا خودرویی محصول شرکت ایران خودرو است که بر روی پلتفرم پژو ۲۰۶ صندوقدار ساخته شده‌است. رانا از سال ۱۳۹۰ تا به امروز درخط تولید است. این خودرو پس از سمند و تیبا، سومین خودرو ملی به‌‌شمار می‌رود.بر اساس وعده‌های شرکت سازنده می‌بایست ۲۰ تا ۳۰ هزار دستگاه از این خودرو با قیمت پایه ۱۰ میلیون تومان در سال ۱۳۸۹ تولید می‌شد که این وعده‌ها عملی نشدند.
ساختار بدنهٔ رانا بر پایه پلتفرم پژو ۲۰۶ از نوع سه محفظه‌ای بوده و از ورق‌های فولادی فرم داده شده ساخته شده که با توجه به عملکرد آن دارای ضخامت ۰٫۷ تا ۲٫۵ میلی‌متر است.از ورق‌های فولادی با استحکام بالا برای اجزایی استفاده می‌شود که مقدار تنش آن‌ها بسیار زیاد است، مانند تکیه گاه‌های سازه‌ای جلو یا رام موتور، این امر هم باعث استحکام بیشتر و هم کاهش وزن حدود ۵۰ درصد برای دستیابی به ورق‌های معمول می‌شود که برای مقاومت در برابر تنش‌های مشابه و شدید می‌بایست ضخامتی دو برابر آنچه گفته شده داشته باشند.
در 29 فروردین 88 ایران خودرو پس از کش و قوس های فراوان مراسمی برگزار کرد که در آن علاوه بر رونمایی از رانا، به تودیع منطقی و معارفه ی نجم الدین،به عنوان مدیر عامل سابق و جدید گروه صنعتی ایران خودرو هم پرداخت.ایران خودرو در این مراسم ادعا کرد رانا را در سال 88 با قیمت بین 10 تا 12،5 میلیون تومان وارد بازار خواهد کرد.که البته رانا در بهار سال 91 با قیمتی بیشتر از آن که ایران خودرو ادعا کرده بود وارد بازار خودروی کشور شد.
طبق معمول ایرانی ها از هر خودرویی که ایران خودرو طراحی و تولید می کند استقبال می کنند از رانا هم استقبال بسیار خوبی صورت گرفت.درست است که رانا خودروی خوبی است اما این درست نیست که صنعت خودروسازی ما با اینکه بیش از 50 سال از آغاز فعالیتش می گذرد با کارهایی جزئی مثل تغییر دادن چراغ های یک خودرو اسم دومین خودروی ملی را روی آن بگذارد. رانا ابتدا به عنوان جایگزینی برای پیکان، تحت عنوان پروژه نیو پیکان طراحی شد. بعد از عرضه پژو ۲۰۶ صندوقدار این خودرو برای مدتی مسکوت ماند و در نهایت در سال ۱۳۹۱ رانا جایگزین تیپ‌های ارزان‌تر پژو ۲۰۶ اس‌دی شد. در سال ۱۳۹۹ تولید خودرو رانا پلاس نسخه فیس لیفت شده رانا شروع شد.
این خودرو در کلاس B و C خودروهای صندوقدار قراردارد. پلت فرم استفاده شده در این خودرو همان پلت فرم پژو ۲۰۶ است. همچنین سامانه تعلیق عقب این خودرو از نوع "Twist Beam" بوده و از کیسه هوای راننده و سرنشین جلو برخوردار است. رانا به فرمان هیدرولیک، کولر، ترمز ABS، شیشه بالابر جلو و عقب برقی، آیینه‌های برقی و قفل مرکزی مجهز است. بر روی این خودرو موتور ۱٫۶ لیتری بنزینی تی‌یو۵ (مشابه موتور ۲۰۶ تیپ ۵) نصب شده‌است.
رانا از سوی ایران خودرو ابتدا در مدل EL به بازار عرضه شد و پس از یکسال بدلیل ایراد های برقی زیاد در تیپ EL مدل جدید رانا LX جایگزین آن شد. تفاوت رانا LX با رانا EL تنها در تجهیزات و آپشن‌های داخلی خودرو می‌باشد و هر دو خودرو از دید فنی و ظاهری یکسان می‌باشند، از تفاوت های رانا LX با رانا EL میتوان به شیشه بالابرهای برقی عقب، نمایشگر جدید با قابلیت نمایش ساعت، تاریخ و دما، سنسور دنده عقب و صفحه کیلومتر مشابه پژو 206 اشاره کرد.
پس از عرضه موفقیت‌آمیز پژو 206 صندوقدار در اواخر دهه 80 شمسی، بار دیگر پروژه تولید یک مدل ارزان‌قیمت و اقتصادی با هدف جایگزینی پیکان، در دستور کار مدیران ایران خودرو قرار گرفت. ماحصل این کار در اواخر سال 1390 چیزی نبود جز نمونه ارزان‌سازی شده 206 صندوقدار با نام رانا که در واقع یک فیس‌لیفت اقتصادی بود. ارزان‌سازی‌های صورت گرفته در رانا به قیمت کاهش کیفیت آن تمام شد. به همین دلیل از اواخر 1392 تیپ LX آن به بازار آمد که نسبت به مدل پایه‌ای رانا، یعنی تیپ EL، ویژگی‌های جدیدی مانند
روی داشبورد داشت. ایران خودرو همچنین از آذرماه 1394 گارانتی رانا را از 2 سال (40 هزار کیلومتر) به 3 سال (50 هزار کیلومتر) افزایش داد تا بلکه رضایت خریداران از این فرانسوی ایرانیزه شده، بیشتر و بیشتر شود.
ایران خودرو در هشتمین سال عرضه رانا، نسخه جدید این خودرو را با نام «رانا پلاس» معرفی کرد؛ خودرویی که هرچند در زمستان 98 برای اولین‌بار رونمایی شد اما از پاییز 1399 بدست مشتریان رسید. رانا پلاس با اینکه فیس‌لیفت رانا محسوب می‌شود اما بهتر است آنرا نسخه ارتقایافته رانا بدانیم چراکه هم استاندارد آلایندگی موتورش بهتر شده، هم به امکانات بیشتری مجهز شده و هم اینکه، چندین تغییر ظاهری را تجربه کرده است. به‌عنوان مثال گرافیک چراغ‌های جلو و عقب تغییر کرده و به دی‌لایت نئونی مجهز شده‌اند. همچنین قاب آینه‌ها تغییر کرده و حالا راهنمای LED هم دارند. همرنگ‌شدن دستگیره‌ها و زه‌جانبی با رنگ بدنه، طرح جدید جلوپنجره و تغییر قالپاق‌ها از دیگر ویژگی‌های جدید رانا پلاس هستند.
اما در کابین رانا پلاس، حجم تغییرات بسیار بیشتر است؛ اولین چیزی که در کابین جلب توجه می‌کند، استفاده از همان فرمانی است که قبلا در پژو 207 سری جدید دیده بودیم. این فرمان جدید، که دکمه‌های کنترلی (برای سیستم صوتی و کروز کنترل) روی آن وجود دارد، در قسمت پایینی دارای روکش نقره‌ای رنگی است تا حس اسپرت بیشتری به راننده القا شود. طرح جدید رودری‌ها، صندلی‌های جدید (مشابه 207) با روکش جدید، صفحه کیلومتر جدید، دسته راهنما و دسته برف پاک کن جدید (مشابه 206) و همچنین رادیوپخش جدید (بدون سی دی پلیر) با بلوتوث ازجمله تغییرات مهم در کابین خودروست. در قسمت فنی، ارتقا آلایندگی موتور به استاندارد یورو5، تنها حرف جدید رانا پلاس است ولی با این حال، ایران خودرو چند تغییر مختصر دیگر را هم انجام داده مانند
انجام داده است.
با هدف بهبود تعویض دنده‌ها، افزایش لذت رانندگی و کاهش مصرف سوخت، ایران خودرو در زمستان 1399 از رانا پلاس پانوراما رونمایی کرد؛ خودرویی که البته از اواسط سال 1400 تحویل آن به مشتریان شروع شد. رانا پلاس پانوراما را باید نخستین محصول ایران خودرو بدانیم که در آن از گیربکس جدید MT6 استفاده شده است. دنده ششم در این گیربکس جدید باعث شده تا دور موتور (RPM) در سرعت‌های بالای 100 کیلومتربرساعت، به میزان 20% کاهش یابد. به همین دلیل نیز در کنار کاهش 7 درصدی مصرف سوخت، فشار وارده روی موتور و در نتیجه استهلاک موتور را نیز کمتر کرده است.
اما در کنار نصب گیربکس جدید، رانا پلاس پانوراما چند مزیت مهم دیگر نسبت به رانا پلاس سقف فلزی (5 دنده) دارد: اولین نکته درباره موتور بهبودیافته TU5P آن است؛ موتوری که به تکنولوژی CVVT یا همان زمانبندی متغیر سوپاپ‌ها مجهز است که آلایندگی را کمتر کرده و قدرت و گشتاور را چندین واحد افزایش داده است. همچنین ایران خودرو گفته که بهبودهای فنی دیگری نیز در موتور TU5P انجام داده مانند: بهبود سیستم جرقه زنی و بهبود پاشش سوخت. دومین نکته درباره اضافه‌شدن سقف شیشه‌ای به خودروست که دقیقا مشابه سقف 207 پانوراماست. سومین نکته درباره فرمان برقی خودروست درحالیکه راناپلاس 5 دنده از فرمان هیدرولیکی بهره می‌برد.
رانا برقی از یک موتور برقی با قدرت ۱۲۲ اسب بخار بهره می‌برد. این پیشرانه توانایی تولید ۲۲۰ نیوتن متر گشتاور را از اولین لحظه حرکت دارد. این موتور به وسیله یک گیربکس تک سرعته، قدرت تولیدی را به چرخ‌ها می‌دهد. موتور این خودرو به صورت محدود از منابع خارجی تهیه شده‌است. در این نسخه از رانا فقط به جای باک خودرو و محفظه زاپاس در صندوق عقب پک باتری‌های لیتیوم یونی آن با ظرفیت ۳۰kWh قرار گرفته‌است. با این پک باتری می‌تواند در هر بار شارژ ۲۲۰ کیلومتر پیمایش داشته باشد. برای خنک کاری مجموعه باتری‌های این خودرو سامانه گردش آب جداگانه ای طراحی شده‌است.
در رانای برقی، یک پیشرانه بنزینی وجود دارد که باتری‌ها را شارژ می‌کند. اما این پیشرانه، همان پیشرانه 1.6 لیتری TU5 نیست! چراکه فقط 1.0 لیتر حجم دارد و از نوع DOHC است. موتور برقی رانا برقی توانی برابر 90 کیلووات دارد یعنی حداکثر قدرتش به حدود 122 اسب‌بخار می‌رسد. همچنین گشتاور تولیدی آن نیز معادل 220 نیوتن‌متر است که به چرخ‌های جلو منتقل می‌شود. باتری‌های رانا برقی را میتوان با شارژ سریع، تنها در 45 دقیقه شارژ کنید. اما در صورتیکه از ولتاژ معمولی استفاده کنید، شارژ باتری‌های آن حدود 8 ساعت طول می‌کشد.
تقریبا می توان گفت همه ی خودروهای ایرانی در این بازه ی قیمتی از مواد اولیه و کابین هایی با کیفیت ساخت پایین استفاده میکنند و رانا هم از این قاعده مستثنی نیست اما اگر شما داخل خودروی رانا را نگاه کنید متوجه تفاوت زیادی که با پژو 206 صندوقدار دارد خواهید شد . رانا با فرم کلی خوب داشبورد و حجم پردازی‌های منطقی آن و همچنین استفاده از پنل های بدنه دینامیک و دارا بودن دسته دنده ی زیبا سعی بر جبران کمبود کیفیت ساخت و مواد اولیه ی پایین داشته و تا حد زیادی هم موفق عمل کرده است.
در مقایسه ی رانا با 206 و تندر 90 باید گفت که فرمان رانا طراحی غربیلک خوبی دارد و چیزی بین فرمان تندر 90 و 206 می باشد.دریچه های تهویه ی آن مانند تندر 90 و دکمه ها و کنترل های آن مشابه 206 است.شما روی صندلی رانا راحتی بیشتری نسبت به 206 خواهید داشت زیرا رانا فوم صندلی های خود را تغییر داده و تنها ایرادی که می توان از قسمت عقب رانا گرفت کمبود فضای پا برای سرنشینان می باشد ولی باز هم در مقایسه با 206 فضای سرنشینان عقب رانا بیشتر است و البته این موضوع برای خانواده های کم جمعیت اصلا اهمیت ندارد.از دیگر خصوصیات کابین رانا باید به ارگونومی خوب آن و طرح ساده و دلچسب صفحه کیلومتر وآمپرها اشاره کرد.
رانا LX به عنوان یک سدان کامپکت با پیشرانه قوی و کم مصرف، طراحی ظاهری خوب، امکانات و تجهیزات مناسب و سواری خوب و جذاب ارزش خرید بالایی دارد. در بازار فعلی کشورمان در رنج قیمتی رانا شاهد تنوع نسبتاً خوبی هستیم و رانا LX هم در حال حاضر، یکی از بهترین گزینه‌های این بخش بازار است.
رانا یک سدان خانوادگی جمع و جور است که در این رنج قیمتی از طراحی مناسب، امکانات قابل قبول و پیشرانه کم استهلاکی برخوردار است. چنین مواردی می‌تواند مزایای بزرگی برای این خودرو محسوب شود، اما در کنار چنین مزایایی پس از خرید رانا با معایبی همچون سیستم تعلیق خشک، بازار دست دوم ضعیف، فضای محدود کابین و صندوق و... مواجه خواهید شد.
مطالب مرتبط:
