ساینا خودرویی است که مراحل طراحی آن توسط سایپا صورت گرفته است و از موتور ام۱۵ و استاندارد یورو۴ و یورو۵ برخوردار است. شرکت سایپا تاکنون ۵ تیپ ساینا از جمله ساینا اتوماتیک، ساینا اس، ساینا ex، ساینا sx و ساینا لوکس اتوماتیک تولید کرده‌است. این خودروی ۱۵۰۰ سی‌سی دارای امکاناتی همچون کیسه هوای راننده و سرنشین جلو، ترمز ترمز ای‌بی‌اس، سامانه توزیع الکترونیک نیروی ترمز (EBD)، سامانه ترمز کمکی (BA)، سامانه ضدسرقت، چراغ مه‌شکن جلو و عقب، چهار شیشه برقی، سنسور عقب، رینگ آلومینیومی (مدل ۹۸ به بالا به صورت سفارشی)، سامانه تهویه مطبوع دیجیتال و سنسور دماسنج است.این خودرو در ابتدا با کد سایپا ۲٣۲ شناخته می‌شد. مشخصات فنی و پلتفرم این خودرو مطابق با خودروی تیبا است که طراحی بدنه با انجام فیس‌لیفت به‌روزرسانی شده‌است و به تازگی نسخه فیس لیفت این خودرو به نام ساینا S رونمایی شده‌است.
طراحی ساینا
باوجود تلاش طراحان برای ایجاد ظاهری اسپرت برای ساینا، جلوپنجره یکنواخت و سپر پهن این خودرو خیلی توی چشم می‌زند و در همان نگاه اول جذابیت بصری ایجاد نمی‌کند. این حالت یکنواخت در نمای جانبی و عقب خودرو هم ادامه دارد. فرم کشیده چراغ‌های عقب و جلوی ساینا از مشخصه‌های خوب طراحی ظاهری این اتومبیل است که شباهت زیادی با چراغ‌های تویوتا یاریس دارد.
با همه این‌ها ساینا شاید در نمای ظاهری نسبت به پراید و تیبا طراحی بهتری داشته باشد، اما درمجموع نمی‌توان به آن به‌عنوان خودرویی دوست‌داشتنی نگاه کرد. در داخل کابین هم این نقص خودش را نشان می‌دهد. داشبورد ساده و تیره و بدون هیچ جذابیت ساینا همانند دیگر خودروهای سایپا طراحی‌شده است. کیفیت متریال به‌کاررفته در کابین هم چنگی به دل نمی‌زند. صندلی‌ها اما نسبتاً راحت‌تر و نشیمن بهتری دارند و فضای کافی در اختیار سرنشینان قرار می‌دهند.
امکانات رفاهی این اتومبیل شامل دوربین پارک، کروز کنترل، کامپیوتر سفری، استارت دکمه‌ای و ورود بدون کلید و ناوبری ماهواره‌ای فارسی، نسبت به خودروهای قبلی سایپا قدمی مثبت و قابل‌توجه است. هرچند که شرکت سایپا این امکانات را برای تمامی تیپ‌های ساینا در نظر نگرفته است.
پس از معرفی نسبتا موفقیت‌آمیز تیبا هاچ‌بک، مدیران سایپا به این نتیجه رسیدند که مشتریان در بازار به‌دنبال محصولی میان تیبا و پژو 405 هستند و حاضرند رقمی بیشتر از قیمت تیبا را هم برای آن پرداخت کنند. بدین‌تریب بود که ساینا خلق شد؛ خودرویی که در واقع فیس‌لیفت تیباست و تنها در ظاهر، طراحی مجدد داشبورد و برخی اصلاحات جزئی دیگر نظیر تصحیح شیب درب موتور (برای بهبود ایمنی در تصادف با عابرین پیاده) با تیبا متفاوت است. ساینا در زمستان 1395 و با دو تیپ SX و EX راهی بازار شد ولی خیلی زود سایپا عرضه تیپ ارزان‌تر ساینا یعنی SX را متوقف کرد. سایپا برای تیپ SX، چهار آپشن مشتری‌پسند ساینا (یعنی سنسور عقب، آینه جانبی برقی، شیشه برقی عقب، تهویه دیجیتال) را حذف کرده بود.
در مقایسه ساینا SX و ساینا EX می‌توان گفت که این دو خودرو از نظر طراحی تفاوت چشمگیری با یکدیگر ندارند. چه ساینا EX و چه ساینا SX در بحث طراحی داخلی و خارجی شباهت‌های فراوانی به خودرو تیبا دارند. با این تفاوت که شرکت سایپا تلاش کرده با حداقل هزینه، ظاهر جذاب‌تری را برای ساینا به‌وجود آورد؛ به‌همین منظور در بخش چراغ‌ها، سپرها، جلو پنجره و… تغییرات جزئی را ایجاد کرده است. از دیگر تفاوت‌های ایجاد شده در میان ساینا و تیبا می‌توان به تغییر در آینه‌ها و همچنین رکاب خودرو اشاره کرد.
ساینا SX و ساینا EX از نظر فنی هم تفاوتی با یکدیگر ندارند و هر دو این خودروها از همان پیشرانه M15 بهره می‌برند که در سایپا کوییک نیز مورد استفاده قرار گرفته است. این پیشرانه 4 سیلندر 8 سوپاپ در واقع نمونه ارتقاءیافته پیشرانه پراید محسوب می‌شود و به‌همین‌دلیل قطعات مشترک فراوانی میان پیشرانه این دو خودرو وجود دارد. اگر بخواهیم به‌طور خلاصه به تفاوت‌های میان ساینا SX و ساینا EX از نظر امکانات و تجهیزات اشاره کنیم، می‌توان گفت که ساینا SX فاقد امکاناتی همچون شیشه‌های برقی عقب، آینه‌های برقی و سیستم تهویه اتوماتیک است؛ این موضوع یکی از مهمترین تفاوت‌های ساینا EX و SX به‌شمار می‌رود.
?
پروژه ساخت ساینا اتومات از سال 94 آغاز شد و در سال 95 نیز شرکت بلژیکی Punch وظیفه تامین گیربکس این خودرو را برعهده گرفت. ساینا اتومات نهایتا به‌عنوان مدل 97 به بازار آمد و سایپا به‌واسطه آن توانست نخستین خودرو (تقریبا!) ایرانی را با گیربکس اتومات بسازد. گیربکس این خودرو نسخه بهبودیافته‌ای است که ابتدا در سال 2007 با همکاری ZF آلمان تولید شده بود؛ این گیربکس از نوع CVT است اما قابلیت تعویض دستی هم دارد. مهمترین تغییر فنی در ساینا اتومات، استفاده از دریچه گاز برقی و تغییر سیستم برق خودروست و به همین دلیل انواع آپشن‌های متداول بازار (مانند فرمان برقی، کروز، کی‌لس، مالتی مدیا و ...) حالا قابلیت نصب روی این خودرو را دارند. به لحاظ ظاهری نیز طرح جدید رینگ‌ها، حذف نوار مشکی ستون B، فرمان دی‌کات اسپرت (با دکمه‌های کنترلی) و صفحه کیلومتر جدید، از مهمترین تفاوت‌های ساینا اتومات نسبت به ساینا دنده‌ای است.
سال 99 نخستین سالی بود که محصولات جدیدی از خانواده سایپا با پسوند «پلاس» به بازار کشورمان راه یافتند. طبق سیستم نام‌گذاری محصولات سایپا که در سال 99 اعلام شد، این شرکت به خودروهایی پسوند «پلاس» اضافه می‌کند که صرفا در آپشن‌ها تغییر کرده باشند. یکی از این خودروها، همین «ساینا پلاس» بود که از اواسط تابستان 99 تولیدانبوه آن شروع شد. ساینا پلاس همان ساینا EX است که با آپشن‌های ساینا S عرضه شده؛ در واقع ساینا پلاس بغیر از چهره ظاهری، تفاوت خاصی دیگری با ساینا S ندارد. تشخیص ساینا پلاس از ساینا EX، خوشبختانه کار آسانی است چرا که ساینا پلاس، سپر دو رنگ دارد و چراغ‌هایش نیز کاملا شبیه چراغ کوییک بوده اما پس‌زمینه چراغش دیگر مشکی نیست. ناگفته نماند که رینگ آلومینیومی نیز برای ساینا پلاس همچنان بصورت سفارشی است. سایپا برای آنکه نظر خریداران ساینا پلاس را جلب کند، در کنار تغییر سپر و چراغ، تغییرات مهم دیگری نیز در این خودرو انجام داده که مهم‌ترین‌شان اضافه‌شدن این آپشن‌هاست: فرمان دی کات، دکمه‌های کنترلی روی فرمان، مانیتور 7 اینچی لمسی، دوربین عقب، نویگیشن و بلوتوث، دزدگیر جدید، شیشه دودی عقب، روکش چرم صندلی، استیکر ساینا پلاس، دستگیره‌های آسان بازشو (مشابه ساینا اتومات) و کفپوش سه بعدی برای کابین و صندوق عقب.
چهارسال بعد از عرضه ساینا، سایپا با شعار تبلیغاتی «یه تغییر به موقع» توانست اولین فیس لیفت ساینا را در نیمه دوم سال 99 به بازار بفرستد. مهمترین نکته در ساینا نیوفیس این است که سایپا، از همان موتور 1.5 لیتری M15 استفاده کرده است ولی با این تفاوت که به دریچه گاز برقی (بجای مکانیکی در ساینای معمولی) مجهز شده و برای پاس کردن مجوزهای زیست محیطی، به استاندارد آلایندگی یورو5 ارتقا داده شده. نکته دیگر اینکه سایپا، کابین جدید ساینای نیوفیس را براساس «ساینا اتومات» ساخته است. تفاوت‌های اصلی ساینا نیوفیس با سری قبلی ساینا را می‌توان در این موارد دانست: اضافه شدن دی لایت و اتولایت، گرافیک جدید چراغ های جلو و عقب (اما بدون تغییر کاسه چراغ)، جلوپنجره جدید با قاب استیل، رینگ آلومینیومی جدید (که البته سفارشی است)، فرمان جدید، تریم داخلی جدید و صفحه کیلومتر جدید. البته همانطور که می‌دانید، سایپا همه تجهیزات خوبش را روی یک تیپ نمی‌گذارد! به همین دلیل نیز ساینا نیوفیس دنده‌ای، در دو تیپ ساینا S و ساینا G عرضه شده است که ساینا اس نسخه ارزان‌تر و ساینا جی نسخه گران‌تر آن است. سایپا برای ساینا اس، متاسفانه 8 آپشن مهم را حذف کرده که عبارتند از: دکمه‌های کنترلی روی فرمان، سیستم کنترل پایداری، سنسور باد تایر، روکش چرم صندلی، مانیتور، دوربین عقب، شیشه دودی و ترمز کمکی.
باوجود تغییرات ظاهری وقتی به بخش فنی خودرو می‌رسیم، متوجه می‌شویم که سایپا نتوانسته تغییر چشمگیری در محصول جدیدش ایجاد کند. موتور ۱۵۰۳ سی‌سی ساینا توان تولید قدرت ۸۷ اسب بخار را دارد که قدرتی بسیار ناامیدکننده است. این موتور درواقع مدل تقویت‌شده موتور پراید است. سایپا این اتومبیل را در دو مدل دنده‌ای و اتوماتیک تولید کرده است. بااینکه ازنظر ایمنی ساینا بهتر از پراید عمل کرده، اما نمی‌توان آن‌ها را حتی با مدل‌های قدیمی خودروهای خارجی مقایسه کرد. وجود ۲ کیسه هوا و سنسور پارک و ترمز ضد قفل تنها آپشن‌های ایمنی ساینا هستند. البته تیپ لوکس این خودرو امکاناتی نظیر هشدار افت فشار باد تایرها و قفل خودکار درها و نگهدارنده صندلی کودک هم دارد.
اگرچه تعداد سدان‌های تولیدشده در داخل کشور زیاد نیست، اما اگر بخواهیم برای مقایسه ساینا با دیگر سدان‌های ایرانی نمونه‌هایی معرفی کنیم، می‌توانیم در مورد ال ۹۰، تیبا، پژو ۴۰۵ و رانا بنویسیم. ساینا ازنظر طراحی ظاهری تقریباً از تمام این اتومبیل‌ها یک سرو گردن بالاتر قرار می‌گیرد؛ اما در بحث فنی و قدرت موتور قطعاً در برابر ال ۹۰، پژو ۴۰۵ و حتی رانا حرفی برای گفتن ندارد. علاوه بر اینکه ال ۹۰ سواری خوب و هندلینگ مناسبی در میان سایر تولیدات ایرانی دارد که اکثر خریداران را راضی نگه‌داشته است. ساینا نسبت به دیگر تولیدات سایپا قیمت بالاتری دارد، اما تنها ظاهر زیبای آن نمی‌تواند خریدار را به انتخاب آن ترغیب کند. برگ برنده ساینا در رقابت با سدان‌های داخلی، گیربکس اتوماتیک این خودرو است. برای اتومبیلی در این بازه قیمتی، وجود دنده‌اتوماتیک آپشن بسیار خوب محسوب می‌شود که سایپا با زیرکی آن را استفاده کرده تا سایر نقاط ضعف محصولش را بپوشاند.
از جمله مزایای مثبت ساینا داشتن ظاهر به روز نسبت به خودروهای هم رده، ترمز گیری خوب و صندوق 420 لیتری که در کلاس بدنه خود جادار است اما یکی از مهمترین مزایای خودروی ساینا نسبت به نمونههای داخلی مشابه موجود در بازار رعایت استاندارد حفاظت از عابر پیاده است. با وجود اینکه رعایت این استاندارد در بازارهای جهانی الزامی است و هنوز در ایران الزامی نبوده ولی در ساخت ساینا به کار گرفته شده است. طراحی قسمت جلویی خودرو به گونه ای است که در صورت تصادف ساینا با عابر پیاده، حداقل آسیب به عابر وارد شود.
از جمله معایب خودروی ساینا موتور 87 اسب بخار آن است که به جای قدرت، صدای زیادی دارد و در کابین شنیده می شود. ساینا با وزن 1050 کیلوگرم در 12-13 ثانیه به سرعت 100 کیلومتر در ساعت می رسد که باعث کندی شتاب و حرکت خودرو شده و برای تعداد ظرفیت 5 سرنشین بزرگسال عملکرد خوبی ندارد. به طور کلی فروش ساینا در بازار خودروی داخلی بهدلیل عدم تفاوت فنی و قیمت بالا نسبت به خودروهای هم رده چندان موفق نبوده است.
مطالب مرتبط:
