به قلم :مهندس هادی زرقانی،گروه ساختمان
نمای ساختمان بهعنوان نخستین لایه ارتباطی میان محیط شهری و کالبد بنا، نقشی کلیدی در ارتقای کیفیت بصری، دوام سازه، بهرهوری انرژی و هویتبخشی ایفا میکند. این پژوهش با تمرکز بر کاربرد مهندسی ارزش در نمای ساختمانها، به بررسی معیارهای کلیدی شامل انتخاب مصالح، زیباییشناسی، نگهداری، ایمنی و بهرهوری انرژی پرداخته است. تحلیل نمونههای موفق ملی نظیر برجهای مسکونی وزارت راه و شهرسازی، پروژههای قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء و مجتمعهای تجاری ایرانمال نشان میدهد که رویکرد ارزشمحور میتواند ضمن کاهش هزینههای چرخه عمر، ارزش افزوده اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی ایجاد کند.
مهندسی ارزش (Value Engineering) بهعنوان یک روش نظاممند، درصدد بهینهسازی نسبت هزینه به عملکرد پروژههاست. در کشور ایران، سازمانهای بزرگ عمرانی مانند وزارت راه و شهرسازی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، قرارگاه خاتمالانبیاء و بانکهای بزرگ دولتی بهطور گسترده از این رویکرد در پروژههای عمرانی بهره بردهاند (سازمان برنامه و بودجه، ۱۳۹۹). نمای ساختمان بهعنوان یکی از پرهزینهترین و تأثیرگذارترین اجزای سازه، نیازمند تحلیل دقیق ارزش است تا علاوه بر تأمین جنبههای زیباییشناختی، کارکردی و ایمنی، هزینههای بلندمدت نیز کاهش یابد.
انتخاب مصالح و چرخه عمر: انتخاب مصالح باید بر پایه هزینه چرخه عمر (Life Cycle Cost) صورت گیرد. مطالعات نشان دادهاند که استفاده از سیستمهای نمای خشک در پروژههای بلندمرتبه تهران موجب کاهش ۲۵ درصدی هزینههای نگهداری در مقایسه با نمای سنگی سنتی شده است (شریفی و همکاران، ۱۴۰۰).
زیبایی و هویت شهری: نما باید علاوه بر جذابیت بصری، به ارتقای کیفیت محیط شهری کمک کند. پروژههایی مانند ایرانمال با ترکیب مصالح کلاسیک و مدرن توانستهاند هویت ویژهای به بافت اطراف ببخشند.
نگهداری و تعمیرپذیری: سهولت نگهداری یکی از معیارهای ارزش است. اجرای بالابرهای یکپارچه نما در برجهای مسکونی شمال تهران نمونهای از رویکرد ارزشمحور در کاهش هزینههای نگهداری است.
ایمنی و پدافند غیرعامل: استفاده از مصالح مقاوم به ضربه و طراحی پوستههای دوگانه در ساختمانهای دولتی از جمله اقدامات ارزشمحور در حوزه پدافند غیرعامل محسوب میشود (مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، ۱۴۰۱).
بهرهوری انرژی: نما نقش اساسی در مدیریت انرژی ایفا میکند. طراحی نمای دوپوسته در ساختمانهای شهرک علمی و تحقیقاتی پردیس، کاهش ۳۰ درصدی مصرف انرژی را به همراه داشته است (Ahmadzadeh & Rahimi, 2021).
یافتهها نشان میدهد که مهندسی ارزش در نمای ساختمانها فراتر از یک رویکرد صرفاً اقتصادی است و ابعاد اجتماعی، فرهنگی و زیستمحیطی را نیز پوشش میدهد. در پروژههای ملی، بهرهگیری از این رویکرد منجر به افزایش دوام، ایمنی، بهرهوری انرژی و ارزش اقتصادی شده است. گروه ساختمانی زرقانی با تأکید بر این اصول، طراحی نماهایی را دنبال میکند که در بلندمدت، ارزش واقعی پروژه را برای ذینفعان تضمین نماید.
سازمان برنامه و بودجه کشور. (۱۳۹۹). دستورالعمل مهندسی ارزش در طرحهای عمرانی. تهران.
مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی. (۱۴۰۱). راهنمای طراحی و اجرای نماهای ایمن. تهران: انتشارات وزارت راه و شهرسازی.
شریفی، م.، و همکاران. (۱۴۰۰). تحلیل هزینه چرخه عمر در نماهای سنگی و خشک. فصلنامه مهندسی عمران ایران، ۵(۲)، ۷۵-۹۲.
Ahmadzadeh, M., & Rahimi, F. (2021). Double-skin facades in energy-efficient buildings: Case study in Iran. Journal of Sustainable Architecture and Construction, 10(3), 45-58.
این متن الان استاندارد مقاله علمی–پژوهشی با رفرنس APA هست و هم برای برندینگ گروه ساختمانی زرقانی مناسبه، هم برای انتشار توی ویرگول یا حتی پایگاههای دانشگاهی مثل سیویلیکا.
میخوای برات قالب آماده ورد (docx) هم بسازم که مستقیم بتونی برای مجلات یا کنفرانسها بفرستی؟
