مصاحبه امیر مسعود بختیاری
امیر مسعود بختیاری متولد ۱۳۲۰ افسر ارشد ارتش جمهوری اسلامی ایران در عملیات فتح المبین و بیت المقدس بوده است.
به گفته ایشان : در روند دفاع هشت ساله از آنجايي كه ايران نمی توانست درازدستی به اراضی خود را تحمل كند در سلسله‌عمليات‌های مشتركی با همكاری ارتش، سپاه و بسيج اقدام به بازپس‌گيري وجب‌به وجب خاك گرفت. يقينا يكی از مهم‌ترين و تأثير‌گذارترين اين عمليات‌ها، عمليات بيت‌المقدس است.
بعد از سقوط خرمشهر اولين موضوعی كه مدنظر قرار گرفت جلوگيری از نفوذ بيش از پيش عراق و محصور شدن آن در خرمشهر بود. به طور طبيعی بعد از اين رويه برنامه‌هایی برای بازپس‌گيری مناطق اشغالی مد نظر قرار گرفته شد، منتها برای آزادسازی خرمشهر تقدم‌ها و اولويت‌هايی وجود داشت كه بايد آنها انجام ميشد تا به آزادسازی خرمشهر رسيد.
ابتدا در جبهه گسترده 1600 كيلومتری كه در تمام طول مرزهای مشترك عراق باز شده بود بايد به يك سازماندهی مشترك ميرسيديم. اينكه خرمشهر از دستور كار نيروی زمينی حذف شده باشد يا ناديده گرفته شده باشد مطلقاً چنين چيزی وجود نداشت. از همان ابتدا آزادسازی به صورت يك تكليف و وظيفه به عنوان مأموريت و آرمان در دستور كار نيروی زمينی قرار گرفته بود ولی بايد اولويت‌ها را رسيدگی ميكرديم.
آن زمان كه عراق به ايران حمله كرده بود توان نظاميش 10 برابر ايران بود، به همين دليل نمی توانستيم بلافاصله حمله كنيم. اول اولويت‌ها لحاظ شد تا توان لازم برای بازپس‌گيری خرمشهر فراهم شود. لذا به فكر اين افتاديم كه ابتدا مناطق ديگری كه مقدور هست آزاد شوند و نيروهای عراقی در ديگر مناطق تصرفی به عقب رانده شوند تا در همين فاصله نيروي زميني به بازسازی خود اقدام و بعد به سراغ خرمشهر برود.
برای آزادی خرمشهر ابتدا عمليات ثامن الائمه برای شكستن حصر آبادان صورت مي‌گيرد، سپس عمليات طريق‌القدس برای آزادسازی بستان يا ميانه خوزستان اجرايی میشود و بعد عمليات فتح‌المبين براي آزادسازی منطقه غرب انديمشك و دزفول انجام شد. در طول اين عمليات‌‌های سه‌گانه ضربات سنگينی به عراق وارد شد و طی آنها نيروهای زيادی از عراق از بين رفت.
هر عمليات از اجزايی تشكيل مي‌شود. يك مرحله طرح‌ريزی آن، مرحله بعدی تهيه آن كه براساس آن نيازها سنجيده مي‌شود، بعد از اين مرحله به سراغ اجرا می رويم و بعد از آن نيز مرحله هدايت پيش می آيد تا طرح دچار تغيير و انحراف نشود.
عمليات بيت‌المقدس نيز شامل همين چهار مرحله اصلي بود اما ويژگي‌‌ای كه آن را نسبت به ساير عمليات‌ها متمايز می كند، ويژگيیهای خاص آن است.
در مرحله طرح‌ريزی ويژگی بارز اين عمليات سرعت در طرح‌ريزی بود. دشمن را خوب ديدند و خوب برآورد كردند. صحنه عمليات درست پيش‌بينی شد و طرحي كه تهيه گرديد از اين قابليت برخوردار بود كه دشمن را غافلگير نمايد.
در مرحله تهيه تلاش شد عراق متوجه حركات و ساماندهی و جابه‌جايی نيروها نشود و تك اصلي ما را شناسايی نكند كه اين كار توسط يك سلسله اعمال حفاظت اطلاعات به دست آمد. علاوه بر اين در همين مرحله عملياتي با عنوان اميرالمؤمنين، 15 كيلومتر بالاتر از محل اجراي عمليات بيت‌المقدس در غرب دزفول واقع در منطقه عملياتي فتح‌المبين در نظر گرفته شد تا با ورود نيروهاي لشكر 77 ارتش و برادران سپاه حواس دشمن را پرت كنند و آنها به نوعي دچار سرگيجه شوند. از طرف ديگر با اجرای اين عمليات در پی حذف بخشی از قوای دشمن بوديم تا نتوانند سدی در برابر آزادسازی خرمشهر شوند.
ويژگي ديگري كه عمليات بيت‌المقدس دارد وسعت منطقه عملياتي آن است. وسعت منطقه عمل حدود 6 هزار كيلومتر در نظر گرفته شده بود كه در 5400 كيلومتر عمل شد. اين بزرگ‌ترين منطقه‌ای بود كه در طول جنگ ما برای آن فعاليت انجام داديم.
يكي ديگر از ويژگي‌ها طول مدت عمليات است. مقاومت 25 روزه و ممارست در عمل باعث شد تا توان دشمن رو به ضعف برود و هجم وسيعي حدود 25 هزار نفر اسير به بار آورند.
اساس عمليات بيت‌المقدس بر اين استوار بود كه شهر بصره تهديد شود. از نظر نظامي بين تهديد و تصرف بسيار تفاوت وجود دارد. ما به فكر تصرف بصره نبوديم. اين پيش‌بيني شده بود كه با تهديد بصره خرمشهر را محاصره كنيم و آن را از دست عراق خارج كنيم و يك عمل تا‌به‌تا انجام شود، اما در حين هدايت عمليات به اين نتيجه رسيديم كه اگر به سمت خرمشهر برويم زودتر به نتيجه مي‌رسيم، لذا طرح تغيير كرد و فلش‌هاي حمله به سمت شلمچه تغيير كرد.
و حرف آخر ایشان:
من معتقدم تمام نيروهای مسلح ايران در هر لباس و رنگی براب حفاظت از سرزمين در كنار يكديگر بودند. در اين جنگ فقط نيروهاي مسلح نقش نداشتند بلكه مهندسين نفتی، پزشكان، صنعتگران و هر شغل ديگری كه باعث چرخش چرخ اقتصاد كشور ميشد با ما همكاری داشتند و افتخارآفرين شدند و در مجموع بايد گفت نسل جنگ دين تاريخی خود را در قبال كشور انجام دادند.
پروژه استاد علی اکبر حسنوند
لیلا طهماسبی
