گلانه٬ روستایی با 200 خانوار از توابع شهرستان دیواندره استان کردستان که با همین تعداد خانوار بزرگترین روستای منطقه بهشمار میآید اما با خشکسالیهای اخیر و عدم حمایت کافی از ساکنان روستا، حالا سرنوشت آنها هم مانند هزاران روستای دیگر استانهای گرفتار خشکسالی سراسر ایران شده که ساکنانش به اجبار مهاجرت کردهاند. حالا مدتهاست آمار مهاجران این روستا از جمعیتش پیشی گرفته است. آنچه تمام روستاییان از آن حکایت میکنند، اثر احداث سدی است که اطراف روستا بنا شده، با احداث این سد عملآ بخش مهمی از مراتعی که چراگاه گوسفندان این روستا بودند از بین رفت و حالا دیگر دامداری مانند گذشته به صرفه نیست. این روستا در یکی از راههای فرعی شهرستان دیواندره در یک دره کوچک قرار دارد و سادگی مردم آن مانند تمام روستاهای دیگر است و مشکلات آنها نیز شاید شبیه به بسیاری از روستاهای دیگر کشور باشد؛ کم آبی، نبود امکانات کافی برای تحصیل همچون نبود دبیرستان در روستا و کافی نبودن حمایتهای دولت و..
با اینکه گلانه هزار و 200 نفر جمعیت دارد اما از داشتن دبیرستان محروم است، به همین دلیل تنها تعداد اندکی از پسران روستا و عده انگشتشماری از دختران امکان به پایان رساندن دوره دبیرستان را دارند. دو دانشجوی این روستا معتقدند زندگی در روستا هیچ فایدهای ندارد: «در روستا نه کار هست و نه تفریح. مثلا بیشتر بچههای روستا عاشق فوتبال هستند اما امکانات آن وجود ندارد. ما همگی وریا غفوری را الگوی خود میدانیم اما فوتبالیست شدن برای ما یک رویا است. این وضعیت برای دخترها بسیار سختتر است چرا که با توجه به تعصب و محدودیتهای فرهنگی، آنها نمیتوانند از روستا مهاجرت کنند، مگر آنکه ازدواج کنند و شوهرشان قصد مهاجرت داشته باشد.»
گلانه، نمونهای کوچک از روزگاری است که این روزها به روستاها و روستانشینان میگذرد. روزگاری که با حسرت سپری میشود؛ حسرت ادامه تحصیل، ورزش، سرگرمی و تفریح و حتی حسرت مهاجرت کردن و زندگی در شرایط بهتر برای دخترانی که به دلیل نبودن دبیرستان در روستا، امکان ادامه تحصیل هم ندارند. روستانشینانی که اگر تمام کم و کاستیهای زندگی در روستا را هم تحمل کنند، خیلی زود، عدم تأمین معیشت و درآمدی که دیگر از طریق کشاورزی حاصل نمیشود، آنها را وادار به خداحافظی با خاکی خواهد کرد که بوی آبا و اجدادشان را میدهد. مهاجرتی تلخ که خشکسالی، سدسازی بیرویه و نبود امکانات آن را به روستاییان تحمیل کرده است.
زانیارمرادی✍