به نظر شما مهم ترین آرایه های ادبی کنکور کدام آرایه ها هستند؟ و باید برای کدام آرایه ها، بیشترین زمان را در نظر گرفت.
همان طور که می دانید و من در مقاله «نقشه گنج مطالعه آرایه های ادبی» به آن اشاره کرده ام، مبحث آرایه های ادبی، یکی از مهم ترین مباحث سوال های فارسی کنکور است. از آنجا که مبحث آرایه های ادبی، یک مبحث مهارتی است، یادگیری و تسلط کامل بر آن، نیازمند مطالعه ای عمیق، مستمر و به همراه پاسخ گویی پیوسته به سوال های تشریحی و تستی فراوان است.
در ادبیات فارسی بیش از 90 آرایه ادبی وجود دارد که از این تعداد بیش از 20 آرایه در لا به لای مطالب کتاب های فارسی و علوم فنون متوسطه اول و دوم مطرح شده اند. بنابراین یادگیری و تسلط کامل بر تمام آرایه های ادبی شعر و نثر فارسی عملا غیرممکن است و تسلط بر تمام آرایه های به کار رفته در کتاب های درسی نیز بسیار دشوار است.
تجربه بررسی سوال های آزمون سراسری در سال های گذشته نشان دهنده این مطلب است که همواره، بخشی از آرایه های ادبی، بیشترین توجه طراحان سوال را به خود جلب کرده اند. از این رو، شما می توانید با تمرکز بیشتر بر این آرایه ها، شانس و فرصت خود را برای پاسخگویی بهتر و کسب امتیاز بیشتر از سوال های آرایه های ادبی افزایش دهید. این آرایه ها که می توان از آنها با عنوان «طلایی ترین آرایه های کنکور» نام برد، اهمیت بسیار ویژه ای دارند. در این مقاله به بررسی و معرفی طلایی ترین و مهم ترین آرایه های ادبی کنکور می پردازیم.
طلایی ترین آرایه های کنکور
پیش تر گفتیم که تعداد آرایه های ادبی بسیار زیاد است و یادگیری همه آنها دشوار است. این نکته را هم باید اضافه کنیم که به هر حال همه دانش آموزان در طول 3 سال دوره متوسطه به فکر مطالعه برای کنکور نمی افتند و بخش زیادی از آنها فقط در سال آخر تحصیل، به مطالعه کنکور می پردازند و همین امر کار آنها را سخت تر می کند.
در اینجا می خواهیم ببینیم که کدام آرایه ها بیشترین کاربرد را در آزمون های سراسری داشته اند تا شما تمرکز بیشتری بر این آرایه ها داشته باشید یا اگر فرصت کمی برای مطالعه دارید، فقط همین ها را بخوانید.
برای یافتن آرایه های مهم کنکور، من سوال های آزمون سراسری در گروه های مختلف را در طی آزمون های 1400، 1399 و 1398 بررسی کردم. با توجه به تغییراتی که در بعضی مباحث و سطح طراحی سوال در آزمون های سال های قبل وجود داشت، به بررسی سوال های آزمون های پیش از این سال ها نپرداختم.
خب! در ضمن بررسی های من مشخص شد که در آزمون های سراسری سال های 98، 99 و 1400 در گروه های مختلف، از 19 آرایه گوناگون مطرح شده در کتاب های درسی سوال آمده است. بر این اساس آرایه های «تشبیه» و «استعاره» با 13 درصد، بیشترین کاربرد را داشته اند و آرایه های «تمثیل» و «تضمین» با کمتر از 1 درصد، کمترین میزان استفاده را داشته اند.
در این میان، آرایه های «ایهام» با 12 درصد، «مجاز» با 10 درصد، «جناس» (شامل جناس همسان و جناس ناهمسان) با 9 درصد و «حسن تعلیل» با 7 درصد جزء پرکاربردترین آرایه های ادبی بودند.
البته ذکر این نکته حائز اهمیت است که آنچه در گذشته اتفاق افتاده است، هرچند می تواند چراغی برای مسیر پیش رو باشد، اما بدان معنا نیست که تمام آنچه پیش تر اتفاق افتاده، عینا در آینده نیز تکرار خواهد شد. بنابراین، باید در کنار تمرکز بیشتر روی آرایه های پرکاربرد و مهم، به آرایه های کم کاربرد هم توجه کرد. اما اگر شما واقعا زمانی برای مطالعه همه آرایه ها ندارید، پس فقط به آرایه های مهم کنکور بپردازید.
یک نگاه دقیق تر
با بررسی دقیق تر 60 تست آرایه های ادبی (4 تست در 5 گروه آزمایشی در آزمون های سراسری 98، 99 و 1400) می توان به این نتیجه رسید که آرایه «تشبیه» با 43 مورد تکرار، بیشترین کاربرد را در میان سایر آرایه ها داشته است. همچنین آرایه «استعاره» 42 بار مورد پرسش قرار گرفته است. در این آزمون ها 39 بار از آرایه «ایهام» پرسش مطرح شده است و 34 بار به آرایه «مجاز» پرداخته شده است.
فهرست 10 آرایه پرکاربرد و مهم کنکور در طی سه سال ذکر شده شامل موارد زیر است:
* تشبیه
* استعاره
* ایهام
* مجاز
* جناس (همسان و ناهمسان)
* حسن تعلیل
* کنایه
* پارادوکس (متناقض نما، تناقض)
* ایهام تناسب
* حس آمیزی
* تضاد
* تلمیح.
بنابراین اگر شما می خواهید که به تمام یا بخش زیادی از سوال های آرایه های ادبی پاسخ دهید، باید حتما روی این 10 آرایه پرتکرار تسلط کافی داشته باشید. در غیر این صورت امکان کسب موفقیت در این سوال ها برای شما وجود نخواهد داشت.
هدیه پایانی!
حال که به اینجای مقاله رسیدیم، خیلی خوشحالم که توانستم چند نکته مهم درباره آرایه های ادبی کنکور را با شما در میان بگذارم. امیدوارم شما در مدت زمان مناسبی که برای مطالعه آرایه های کنکور اختصاص می دهید، بتوانید تمام آرایه های مورد نیاز را به طور کامل مطالعه و تمرین کنید و بر همه آنها مسلط شوید؛ اما اگر نمی خواهید همه آرایه ها را مطالعه کنید یا فرصت لازم برای این کار را ندارید، حتما آرایه های مهم و پرکاربرد کنکور را که در این مقاله به آنها اشاره کردیم، به خوبی مطالعه کنید.