بدون تردید سنگ اولین ماده ای است که بشر از آن به عنوان مصالح ساختمانی در ساخت سر پناه استفاده کرد. ساختمان سازی، یقینا اولین مصنوع دست بشر بوده است. در ایران باستان نیز استفاده از سنگ در ساخت سازه‌ها کاربرد گسترده ای داشته است به عنوان مثال تعداد زیادی بناهای سنگی از قبیل تخت جمشید در فارس، پاسارگاد در شوش، و همچنین آثار خانه های از سنگ چیده شده در شمال ایران متعلق به ۷۰۰۰ سال پیش موجود است. دوره های کهن سنگی معرف دوره هایی است که در آن کاربرد سنگ بر فلز و دیگر مصالح مقدم می‌باشد. سنگ طبیعی با کیفیت مناسب که بتوان آن را به همان صورتی که در طبیعت یافت میشود، استخراج نموده و به صورت سنگ تزئینی و نما مورد استفاده در صنعت ساختمان، بریده و مصرف نمود، را سنگ ساختمانی می نامند (موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، ۱۳۸۴). ابعاد سنگ ممکن است بر اساس نوع استفاده از ضخامت های کم حدود چند میلیمتر تا ابعاد بزرگ چند سانتیمتری باشد. سنگ ساختمانی به شکل های مختلف، مانند سنگ نما، سنگ قواره، سنگ تراشیده یا مالون و سنگ لاشه مورد استفاده قرار می گیرد. سنگ نما به صورت ورقه های نازک به ضخامت کمتر از یک سانتیمتر یا بیشتر تهیه و در اندازه های دلخواه برای استفاده از آن برای کف، نمای داخلی و بیرونی ساختمان‌ها برش داده میشود. برای ساختن پل ها، دیوارها، موج شکن ها، کف کانال ها و... از سنگهای مختلف به شکل مالون میتوان استفاده کرد. ضمنا ضایعات آن را که دارای شکل به خصوصی نبوده و سنگ لاشه محسوب می شود را نیز می توان در مصارف مختلف، مانند پرکردن بین دیوارها استفاده کرد. با وجود تنوع زیاد سنگها، تنها تعداد نسبتا کمی از آنها برای استفاده در ساختمان مناسبند. علاوه بر قابلیت دسترسی و استخراج آسان، سنگی که به عنوان نما در ساختمان استفاده می شود باید از نظر قابلیت کار کردن روی آن، ظاهر، ویژگی‌های فیزیکی ، مکانیکی و همچنین دوام از مشخصات مناسبی برخوردار باشد. در اینجا منظور از قابلیت کار کردن این است که کار برش و شکل دهی و صیقل سنگ به راحتی انجام بگیرد. برای مثال، سنگ آهک دارای مقدار کمی سیلیس است به راحتی می توان آن را برید، سوراخ کرد و به آن شکل بخشید اما گرانیت که دارای مقادیر بالایی کوارتز است. برای کارهای نظیر برش و پرداخت مشکلترین سنگ محسوب میشود.
علیرغم مشکلات فراوری گرانیت‌ها این نوع سنگها به عنوان یکی از پر مصرفترین سنگهای ساختمانی محسوب می گردند. عوامل متعددی بر کیفیت سنگ ساختمانی تأثیر دارند. این عوامل شامل خشک کردن، جذب آب، تخلخل، مقاومت مکانیکی، دانسیته، سختی و ترکیب کانی شناسی از ویژگی‌های ذاتی سنگ و هوازدگی و شوره زدگی که متأثر از شرایط بیرونی اند (محیطی) هستند برای انتخاب سنگ ساختمانی باید به عواملی از قبیل زیبایی، قیمت، ویژگی های مهندسی و دوام توجه کرد. کارهای تحقیقاتی زیادی توسط محققین روی ویژگی های سنگ شناسی، فیزیکی، مکانیکی و دوام سنگهای ساختمانی از جمله گرانیت انجام شده است. عمده این مطالعات به بررسی ویژگی های فیزیکی و مکانیکی و هوازدگی مربوط می شود. ویژگی‌های مهندسی ایگنمبریت‌های هینس و قابلیت آنها را برای استفاده به عنوان سنگ ساختمانی مورد بررسی قرار دادند. نتایج کار نشان داد که استفاده از این سنگها در سنگفرش خیابان‌ها و ستون ساختمان‌ها به دلیل مقاومت سایشی و مقاومت فشاری تک محوری پایین آنها، مناسب نیست. ویژگی های فیزیکی، مکانیکی و دوام توف سبز فرحزاد را بررسی شده است. ویژگی های مکانیکی این سنگ برای سنگ ساختمانی در حد مطلوب است. همچنین نتایج به دست آمده از آزمایشات شاخص دوام نشان می دهد که این سنگ در برابر محلول های اسیدی مقاوم ولی در برابر محلول های نمک آسیب پذیر است. ویژگی های فیزیکی و مکانیکی سنگ ساختمانی کانديراه را بررسی شده است که نتایج آزمایشات این محققین نشان داد مقاومت کششی این سنگ ۰/۲۵ مقاومت فشاری تک محوری آن است. علاوه بر این به دلیل مقادیر پایین جذب آب، این سنگ می تواند در مناطقی با آب و هوای سرد که احتمال یخبندان وجود دارد، مورد استفاده قرار گیرد. تأثیر میکروترک‌ها و تخلخل را روی ویژگی های فیزیکی و مکانیکی و دوام نمونه‌ای از گرانیتهای تزئینی را مورد بررسی شده است. مشخ شد که گرانیت‌هایی با تخلخل کمتر از ۱/۵٪ بعد از ۱۰۰ چرخه آزمایش تبلور نمک سالم و بی عیب مانده اند و با افزایش تخلخل این سنگها، افت وزنی آنها در آزمایش تبلور نمک بیشتر شده است. آزمایشات روی گرانیت‌ها و مرمریت‌ها نشان داد که مقاومت سایشی این سنگها ارتباط مستقیمی با سختی آنها دارد. ( آتی سنگ )
