شغل آتش نشانی یکی از مشاغل بسیار سخت و خطرناک است که نیازمند فداکاری و از خودگذشتگی بسیار زیادی است و یکی از ارزشمند ترین و والاترین شغل هاست چرکه آتش نشانان از سلامت و جان و مال مردم محفظت می کنند. سازمان آتش نشانی زیر نظر شهرداری حوزه خود کار می کند و اولین سازمان توسط روس ها و در شهر تبریز ایجاد شد.
آتش نشان فردی است که با استفاده از تجهیزات آتش نشانی و مهارت هایی که آموزش دیده است عملیات امداد و نجات را انجام می دهد و از جان و مال مردم محافظت می کند. همچین آنها به مردم درمورد مسائل ایمنی مشاوره و آموزش هایی می دهند و می توانند بعنوان تکنسین فوریت های پزشکی وارد عمل شده و علل آتش سوزی را بررسی کنند. آتش نشانان معمولا اولین نیروهای حاضر در صحنه آتش سوزی، تصادفات، ریزش ساختمان ها و سایر حوادث هستند و به همین دلیل به آنها اولین واکنش دهنده هم می گویند. کار آتش نشانی از دو قسمت امداد و نجات و خاموش کردن آتش تشکیل شده است که هر کدام از قسمت ها وظایف خاص خود را برعهده دارند و بخش اطفا آتش وظیفه خاموش کردن انواع آتش در مناطق مختلف را بر عهده دارد و بخش امداد و نجات وظیفه نجات افرادی که در حریق گرفتار شده اند، در چاه سقوط کرده اند، در معدن گرفتار شده اند، در آسانسور گیر افتاده اند، افرادی که در زیر آوار گرفتار شده اند و یا افرادی که در تصادفات در اتومبیل گیر افتاده اند را دارند.
· آتش نشان باید بتواند به سرعت به هشدار آتش نشانی واکنش دهد و آتش را با مهارت و سرعت عمل بالا کنترل و خاموش کند
· حمل و نقل وسایل و تجهیزات آتش نشانی یکی دیگر از وظایف آتش نشانان است
· آتش نشان باید به کمک مهارت هایی که آموزش دیده است نشت مواد شیمیایی و خطرناک را کنترل کند
· آتش نشانان باید افراد گرفتار شده در محل آتش سوزی، تصادفات و زیر آوار را با دستگاه هایی نظیر دستگاه برش، حلقه های فلزی، چرخ گوشت و .... نجات دهند.
· مسئولان تیم آتش نشانی وظیفه دارند به صورت روزانه گزارشاتی از عملیات ها تهیه کنند
· آتش نشانان موظفند دوره های آموزشی و مشاوره ای در مدارس و مراکز فرهنگی و اجتماعی برگزار کنند و به آنان درباره مسائل ایمنی آگاهی هایی دهند
· آتش نشان ها باید ساختمان ها را بازرسی کنند تا متوجه شوند مسائل ایمنی رعایت شده است یا نه
· آتش نشانان باید با رعایت استاندارد های تعیین شده به گرفتار شدگان خدمات پزشکی ارائه دهند
· آتش نشان باید بتواند آرامش و صبر خود را هنگام عملیات و امداد رسانی حفظ کند و از مهارت ارتباطی خوبی برخوردار باشد
آتش نشانی یکی از مهم ترین و پر خطرترین مشاغل است و آتش نشانان باید از ویژگی ها و خصوصیات زیادی برخوردار باشند که شامل موارد زیر است:
· قدرت و نیروی بدنی بالایی داشته باشند تا بتوانند با سرعت و قدرت از جان و مال مردم محافظت کنند
· از سلامت روحی بالایی برخوردار باشند و هیچگونه بیماری روانی نداشته و کاملا سالم باشند
· شجاع و با شهامت باشند و از آتش، ارتفاع، آوار، مصدوم و .... ترسی نداشته باشند
· از نظر روحی و جسمی توانایی کار در شرایط دشوار مانند سیل، زلزله، آتش سوزی، ریزش ساختمان و ... را داشته باشند
· از دقت و تمرکز بالایی برخوردار باشند
· از خلاقیت و ابتکار عمل بالایی برخوردار باشند تا در هنگام حادثه بتوانند با خلاقیت خود راهی برای نجات افراد بیابند
· ثبات اخلاقی وعاطفی داشته باشند و تحت تاثیر احساسات و شرایط قرار نگیرند
· حس هم نوع دوستی و انسان دوستی داشته باشند و علاقه زیادی به نجات جان انسان ها داشته باشند.
برای ورود به این شغل آتش نشانی می توان با مدرک دیپلم و یا رشته ایمنی و آتش نشانی شاخه کار و دانش اقدام کرد. سپس می توان در دوره های کاردانی (گرایش های نجات، اطفای حریق، ایمنی و حفاظت ساختمان های بلند)، کارشناسی (گرایش های مدیریت عملیات، پیشگیری) و کارشناسی ارشد (گرایش ایمنی و مدیریت) آتش نشانی ادامه تحصیل داد. پس از احراز شرایط و استخدام به مدت 3 الی 6 ماه آموزش های لازم به صورت نظری و عملی داده می شود و پس از تقسیم در ایستگاه های مختلف در هر نوبت کاری به مدت ۲ سال در دانشگاه اتش نشانی آموزش های تکمیلی داده می شود. اتش نشانان هنگام استخدام حداکثر 25 سال سن و حداقل 170 سانتی متر قد داشته باشند و از آمادگی جسمانی بالایی برخوردار باشند و بهتر از در دروس شیمی، فیزیک و زبان نیز از تسلط نسبی برخوردار باشند. در صورت تمایل به جایگاه شغلی بالاتری مانند افسر آتش نشانی امکان ادامه تحصیل وجود دارد و این رشته تا مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه تدریس می شود.
چنان چه فردی تمایل داشته باشد تا در مواقع غیر مترقبه و بحرانی به آتش نشانان کمک کند می تواند با گذراندن دوره های تخصصی با ارائه مدارک شناسایی معتبر به عنوان آتش نشان داوطلب وارد سازمان شود. داشتن حداقل 18 و حداکثر 60 سال سن سواد خواندن و نوشتن، سلامت کامل جسمی و روحی، عدم اعتیاد، تعهد به جان و مال مردم و سکونت در محدوده ایستگاه آتش نشانی یا پایگاه داوطلبان حداقل به مدت 2 سال از شرایط پذیرش آتش نشان داوطلب است.
ساعت کاری آتش نشان ها 24 ساعت کار و 48 ساعت استراحت است و همیشه و در هر شرایطی باید آماده باش باشند.
(به یاد شهید آتش نشان محسن لک و همه شهدای آتش نشان)
