در ابتدای مقاله سهل و ممتنع در طراح لوگو لازم است با مفهوم سهل و ممتنع آشنا بشویم
سهل ممتنع از جمله واژه هایی است که در ابتدا در ادبیات رواج پیدا کرد. اما امروزه در سایر زمینهها نیز به کار برده میشود.
ساده ترین تعریف سهل ممتنع این است که یک کار در ابتدا سهل و ساده به نظر برسد، اما وقتی میخواهیم آن را انجام دهیم، ببنیم که چندان هم ساده نیست و موانع زیادی برای انجام آن وجود دارد. شاید سادهی ناممکن بهترین توصیف و تعریف مفهوم سهل ممتنع باشد.
در ادبیات کهن ایران، سعدی را خداوندگار ادبیات سهل ممتنع میدانند.
نوشتار او و اشعار او، بسیار روان و ساده است. به نظر میآید که جملهها صرفاً با به زنجیر کشیدن کلمات ساخته شدهاند. اما وقتی تلاش میکنیم مثل او ساده و روان بنویسیم، میبینیم که این کار، بر خلاف آنچه در نگاه نخست به نظر میرسد، چندان ساده نیست.
در نوشتههای معاصر، شاید اشعار قیصر امین پور، نمونه خوبی از ادبیات سهل ممتنع باشد.
به این جملات توجه کنید:
ای شما!
ای تمام عاشقانِ هر کجا!
از شما سوال میکنم:
نام یک نفر غریبه را
در شمار نامهایتان اضافه میکنید؟
بارها شده لوگویی را دیده اید که در نهایت سادگی بسیار گویا و دلنشین بوده است. دلنشین بودن کارهای اینچنینی بخاطر کشف سریعی است که به ان دست پیدا کرده اید. این نوع طراحی در عین نتیجه ی ساده بسیار دشوار است. البته دشواری این نوع طراحی برای کسانی است که به این هنر آشنا نیستید ولی برای یک طراح حاذق کار پیچیده ای نیست. این نوع طراحی محصول سالها توجه و دقت است. روحیه ذاتی یک طراح نکته بین و نکته سنج است. به تمام مسائل دقت می کند و همه چیز را تجزیه و تحلیل می کند . این توجه به تمام مسائل پیرامون باعث تربیت ذهن خلاق می شود. این خلاقیت می تواند در طراحی بسیار کارساز باشد.
افرادی که به همه چیز دقت می کنند یا مسائل را نقد می کنند یا کارها را همیشه ساده می کنند یا به دنبال سریعترین و ساده ترین راه برای حل هر مسئله می گردند ذهن های خلاق و آماده ای دارند. اگر این توانایی در طراحی لوگو بکار گرفته شود یقینا آثار خلق شده بسیار متمایز و دلنشین می شود.
پس لازمه ی طراحی ساده یا ساده کار کردن داشتن این روحیه است. بعد از آن یادگیری مراحل طراحی لوگو و سپس یادگیری کار با نرم افزارها و ابزارهای طراحی.
سهل و ممتنع در طراحی لوگو را شاید بتوان اصلی ترین امتیاز یک طراح دانست .
این یک توانایی فردیست . اگر این توانایی در خدمت تجربه و تمرین و تکرار فراوان قرار بگیرد طراحی این نوع لوگو که برای دیگران شاید غیر ممکن به نظر برسد بسیار ساده و روان می شود.
قبل از هر چیز باید ایده را پیدا کردو بعد دست به قلم شد. بهترین راه برای کشف ایده فهمیدن مطلب است . اینکه برای چه کاری ، چه صنفی یا چه محصولی قرار است طراحی لوگو انجام شود. بعد پیدا کردن ارتباطها، نشان ها ، اِلِمان های آن کار یا محصول و با استفاده از حس زیبایی شناسی دست به قلم شد. همیشه پیشنهاد من این است که طراحی لوگو را اول دستی انجام دهید. این کار باعث خلق ایده های بکر و نو می شود. شما در تمام ساعات در حال توجه کردن به همه چیز هستید.
ممکن است سعی کرده باشید شکل یا ایده ای را برای در ذهن خود ثبت کنید اما وقتی به ایده های جدید برای کار جدید فکر می کنید آنها فراموش شده اند. در این صورت وقتی با قلم یا خودکار روی یک کاغذ ساده شروع به اتود زدن می کنید آن ایده ها ناخودآگاه جاری می شوند. در این صورت و در مرحله ی بعد از نرم افزار کمک بگیرید و ایده را اجرا کنید.
وجه تمایز یک طراح حرفه ای خلق یک اثر جدید است. کاری نو که حتی خود طراح موقع قبول سفارش فکر یا ایده ای در مورد آن نداشته . و این کشف یا خلق همیشه برای من جذاب بوده است .
هرچه خلق یا کشف ایده کوتاه تر مختصر تر و خلاصه تر باشد در عین حالی که تمام مفاهیم و حتی بیشتر از مفاهیم خواسته شده از آن شکل استخراج شود هیجان و لذت بیشتری برای طراح دارد. باز هم تاکید می کنم تکرار و تمرین و تکرار و تمرین می تواند ذهن شما را خلاق کند .
از ابتدا لازم نیست دنبال مشتری باشید بهتری است شرکتهای فرضی را درنظر بگیرید و به اصطلاح کار فرمالیته انجام بدهید. می توانید از نظر دیگران و طراحان مطرح هم کمک بگیرید.
برای طراحی دنبال مسائل پیچیده نباشید و ذهن خود را آزاد و رها کنید . یقینا با تمام تجربیات و مشاهدات می توانید اتودهای بهتر و جذاب تری اجرا کنید.
کشف برای طراح رسیدن به نتیجه ی درست است .
یعنی وقتی ارتباط با مفهوم و تناسبات و همچنین تناسب حروف پیدا م یشود به اصلاح لوگو کشف شده است. این همان معماییست که چون حل شده آسان شده .
دقیقا همین موضوع در شکل ساده تری برای مخاطب یا کسی که لوگو را می بیند اتفاق می افتد. بهتر است لوگو ذهن مخاطب را برای چند صانیه درگیر کند.
در نگاه اول لوگو جذاب و زیبا باشد که مخاطب ببیند و توجه ش جلب شود و بعد از چند ثانیه داستان لوگو را کشف کند. من متقدم لوگو را نباید توضیح داد بلکه خودش باید خودش را معرفی کند. مثلا لوگوی یکه شلوغ است یا اشکال و داستانهای سرهم شده دارد هیچوقت جذاب نیوده . اما لوگویی که در نگاه اول جذاب و ساده زیباست و بعد هم رمز و رازهای بیشتری برای مخاطب رو می کند بسیار ماندگارتر و اثرکذار است .
طبیعتا ذهن را بیشتر درگیر می کند. در کل لوگو یک نشانه ی ساده است از یک کسب و کار، شرکت یا محصول یا برند برای ماندگار شدن در ذهن مخاطب. لوگو آنقدر باید معروف و جذاب و مطلوب باشد که هرجا هر شکل دیگری در هرکجا نزدیک به آن شکل را دید یاد برند مورد نظر بیفتد. در مقالات بعدی در این مورد بیشتر صحبت می کنیم.