آتروپین
آتروپین یک داروی آنتی کولینرژیک است که برای درمان طیف وسیعی از مشکلات پزشکی از جمله برادیکاردی علامت دار، مسمومیت با ارگانوفسفره ها، اسپاسم های گوارشی و برخی موارد اورژانسی دیگر استفاده می شود. این دارو با مسدود کردن گیرنده های استیل کولین در بدن عمل می کند.
مکانیسم اثر:
- بلوک گیرنده های استیل کولین: آتروپین با اتصال به گیرنده های استیل کولین در عضلات صاف، غدد و سیستم عصبی مرکزی، از اتصال استیل کولین به این گیرنده ها جلوگیری می کند.
- افزایش ضربان قلب: با بلوک گیرنده های استیل کولین در قلب، آتروپین سرعت هدایت الکتریکی را افزایش و ضربان قلب را بالا می برد.
- کاهش حرکات دستگاه گوارشی و ادراری: آتروپین با شل شدن عضلات صاف در دستگاه گوارش و ادراری، اسپاسم و درد را تسکین می دهد.
- اثرات ضد ترشحی: آتروپین با کاهش ترشحات بزاق، معده و برونش، به رفع مشکلاتی مانند خشکی دهان و سرفه کمک می کند.
اشکال دارویی:
- آمپول: برای تزریق وریدی، عضلانی یا زیر جلدی
- قرص: برای مصرف خوراکی
- قطره: برای استفاده در چشم
موارد مصرف:
- برادیکاردی علامت دار: آتروپین برای درمان ضربان قلب پایین (زیر 50 بار در دقیقه) که باعث علائمی مانند سرگیجه یا غش می شود، استفاده می شود.
- مسمومیت با ارگانوفسفره ها: آتروپین به عنوان پادزهر در مسمومیت با ارگانوفسفره ها که باعث فلج عضلات می شود، استفاده می شود.
- اسپاسم های گوارشی: آتروپین برای درمان اسپاسم و درد در معده، روده و مجاری صفراوی استفاده می شود.
- اسپاسم های ادراری: آتروپین برای درمان اسپاسم و درد در مثانه و مجاری ادراری استفاده می شود.
- کاهش ترشحات: آتروپین برای کاهش ترشحات بزاق قبل از عمل جراحی یا برای رفع خشکی دهان ناشی از داروهای دیگر استفاده می شود.
عوارض جانبی:
- خشکی دهان
- تاری دید
- یبوست
- خشکی پوست
- سرگیجه
- احساس اضطراب
- بی خوابی
- تکرر ادرار
موارد منع مصرف:
- حساسیت به آتروپین
- بیماری های گلوکوم
- بیماری های انسداد روده
- بیماری های مثانه
- بارداری
- شیردهی
نکات مهم:
- آتروپین باید تحت نظر پزشک مصرف شود.
- قبل از مصرف آتروپین، سابقه پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید.
- در صورت مصرف داروهای دیگر، با پزشک خود مشورت کنید.
- از مصرف آتروپین در دوران بارداری و شیردهی خودداری کنید.
- در صورت بروز عوارض جانبی، به پزشک خود اطلاع دهید.
و...
- تاریخچه: آتروپین از قرن‌ها پیش از میلاد مسیح برای مصارف پزشکی استفاده می‌شده است. این دارو از گیاه بلادونا به دست می‌آید.
- نام‌های تجاری: آتروپین با نام‌های تجاری مختلفی مانند آتروپین سولفات، ایزوپتروپیل آتروپین، و اسکوپولامین به بازار عرضه می‌شود.
