گیربکس یکی از مهمترین اجزای خودرو است که نقش اصلی را در انتقال قدرت از موتور به چرخها ایفا میکند و تأثیر قابل توجهی بر عملکرد کلی کامیون دارد.هر گونه مشکل در عملکرد گیربکس میتواند باعث کاهش راندمان خودرو و ایجاد هزینههای سنگین برای تعمیرات آن شود.
جهت پرهیز از هزینه های سنگین همانند هر وسیله دیگری ,گیربکس نیز نیاز به نگهداری صحیح دارد.توجه به علائم هشدار دهنده که به مصرف کننده اخطار میدهد گیربکس نیاز به بررسی دقیق دارد بسیار مهم است و میتواند مانع از صرف هزینه های سنگین برای تعمیرات عمده گیربکس گردد و ضمنا راهکارهایی بسیار ساده و موثر برای افزایش عمر گیربکس وجود دارد که در این نوشتار به بررسی برخی از این علائم و راهکارها میپردازیم.

شناسایی علائم رایج مشکلات گیربکس در کامیون های سنگین برای تعمیر و نگهداری سریع و جلوگیری از تعمیرات گران قیمت ضروری است.علائمی مانند:
صداهای غیرمعمول
یکی از علائم بسیار رایج در مشکلات گیربکس است.صداهایی مانند ساییده شدن، زوزه کشیدن یا صدای
کوبش هنگام تعویض دنده یا در حالت خلاص، از جمله این موارد هستند.
لغزش دنده
لغزش دنده علامت دیگری که نشان میدهد گیربکس در حال خراب شدن است. در این حالت دنده هنگام خلاص لرزش دارد یا به راحتی تعویض نمیشود.
نشت روغن گیربکس
اغلب به صورت گودال های قهوه ای مایل به قرمز زیر کامیون دیده می شود و نشان دهنده مشکل در
آب بندی یا واشر است و باید سریعا اقدام شود.
استشمام بوی سوختگی
استشمام بوی سوختگی می تواند نشان دهنده گرم شدن بیش از حد روغن گیربکس یا کلاچ های فرسوده
باشد.
لغزش گیربکس
لغزش گیربکس نیز از علائم خرابی گیربکس است و معمولا به این صورت است که در آن دور موتور بدون
افزایش سرعت متناظر , افزایش می یابد.
مانند هر قطعه دیگری از کامیون، گیربکس نیز به نگهداری منظم نیاز دارد. روغن گیربکس به خنک نگه داشتن و روان کردن چرخدندهها کمک میکند، اما با گذشت زمان، ممکن است آلوده شود یا خاصیت خود را از دست بدهد. روغن سالم معمولاً شفاف و به رنگ قرمز است، اما اگر سیاه، زنگزده یا پر از ذرات فلزی باشد، باید تعویض شود.
علاوه بر این، دقت کنید که سیستم بیش از حد از روغن پر نشود؛ زیرا این امر ممکن است به آببندها و واشرها آسیب برساند. همیشه از نوع روغن توصیهشده توسط سازنده استفاده کنید. گیربکسهای صنعتی بسته به فصل و دمای محیط نیاز به نوع خاصی از روغن دارند. همچنین علائم نشتی روغن در کاسهنمدها را جستجو کنید. سطح فشار را اندازهگیری کرده و کاهش روغن را در شیشه نشانگر بررسی کنید. بهترین کار مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو است که معمولاً اطلاعاتی درباره زمان تعویض روغن ارائه میدهد. همچنین میتوانید با مراجعه به تعمیرگاههای معتبر کامیون سنگین از متخصصین راهنمایی بگیرید.
دمای بالا یکی از دشمنان اصلی عمر گیربکس است. از بارگذاری بیش از حد کامیون، به ویژه در روزهای گرم، خودداری کنید. اگر دمای گیربکس بالا رفت، خودرو را متوقف کرده و اجازه دهید خنک شود.
علائم گرم شدن بیش از حد شامل تغییر رنگ پوششها ، دود، کف در شیشه نشانگر و ذوب شدن قطعات پلاستیکی است.استفاده از خنککنندههای اضافی یا تعویض روغن مناسب میتواند به جلوگیری از گرم شدن کمک کند.
در شرایط ترافیکی , ترمزهای پیاپی و مجدد شروع به حرکت با سرعت میتوانند فشار زیادی به گیربکس وارد کنند. این نوع رانندگی باعث فرسایش سریعتر گیربکس میشود. اگر مجبورید در ترافیک سنگین رانندگی کنید، از تغییرات ناگهانی سرعت و توقفهای شدید اجتناب کنید و به جای آن، دندهها را به صورت دستی کاهش دهید. رانندگی صحیح بمعنی پرهیز از شتابگیری ناگهانی، ترمز شدید یا تعویض دندههای خشن و ناگهانی است و ضمنا در گیربکسهای دستی باقی ماندن طولانیمدت در دندههای خیلی بالا یا خیلی پایین میتواند باعث فشار اضافی به گیربکس شود و نیاز به تعمیر گیربکس را افزایش دهد.
حمل بار زیاد بر روی خودرو میتواند باعث خرابی گیربکس شود. بنابراین، توصیه میشود هرگز از میزان بار مجاز خودرو فراتر نروید.این موضوع بخصوص در جاده های پر ترافیک و ناهموار بسیار مهم است.
گرم کردن خودرو در هوای سرد باعث جلوگیری از سفت شدن روغن گیربکس و افزایش کارایی آن میشود، بویژه در فصل زمستان این کار باعث روانتر شدن عملکرد گیربکس و کاهش فشار بر اجزای داخلی خودرو خواهد شد.
سرویسهای دوره ای و سالانه خودروهای سنگین برای شناسایی مشکلات احتمالی بسیار مهم است. معاینات دوره ای منظم میتواند از بروز مشکلات بزرگتر جلوگیری کند و گیربکس را در وضعیت کاری مطلوب نگه دارد. بهتر است هر سال یکبار گیربکس خودرو را بررسی کنید تا از هزینههای سنگین تعمیر گیربکس در آینده جلوگیری شود.این سرویسها شامل بررسی و تعویض قطعات مورد نیاز، شستشوی قطعات، تنظیم و تعویض مخازن و …. میباشند و بهتر است در مراکز مجاز و تخصصی انجام گیرد.
مراجعه به یک مرکز تخصصی و معتبر ممکن است در نگاه اول پر هزینه بنظر برسد ولی توجه داشته باشید گیربکس قطعه ای بسیار تخصصی و پیچیده است و سپردن آن بدست تعمیر کار غیر حرفه ای ممکن است هزینه های اضافه زیادی برایتان ایجاد کند.یک مرکز تخصصی حتی با دستگاههای تست گیربکس میتواند در همان مراجعه اول کلیه مشکلات گیربکس را شناسایی و برطرف کند و به این ترتیب احتمال کارکرد نامناسب پس از تعمیر و مراجعه مجدد بسیار کم میشود و اینگونه در وقت و هزینه شما صرفه جویی میشود.یکی از مراکز معتبر شرکت زرین فن آور چرخشگر میباشد که بعنوان نماینده شرکت ZF آلمان بصورت کاملا تخصصی به تعمیر گیربکسهای ZF میپردازد و بعنوان تنها مرکزی است که مجهز به دستگاه تست گیربکس ZF میباشد

کارشناسان آموزش دیده و مجرب این مرکز پس ازبررسی و تعمیر گیربکس شما , عملکرد مجموعه گیربکس را توسط این دستگاه بررسی کرده و در صورت نیاز مجدد به برطرف کردن مشکلات باقیمانده میپردازند و به این ترتیب با یکبار مراجعه کلیه مشکلات گیربکس برطرف میگردد.