شغل وکالت، شغلی کاملاً تخصصی است که به تحصیلات دانشگاهی در رشته حقوق نیاز دارد. وکیل متخصصی است که در امور حقوقی به دیگران مشاوره و راهنمایی می‌دهد و از حق فرد یا گروهی از افراد حمایت می‌کند. معمولاً افراد بعد از بستن قرارداد وکالت، از وکلا برای انجام امور حقوقی یا دفاع از حق و شنیدن صدایشان کمک می‌گیرند.
معمولاً بعضی افراد مشاور یا کارشناس حقوقی را با وکلا اشتباه می‌گیرند یا فرض می‌کنند که هردوی آن‌ها یکی هستند. به همین دلیل، بهتر است از همین ابتدا تفاوت آن‌ها را باهم شرح بدهیم.
وکلا و کارشناسان حقوقی هردو در رشته حقوق تحصیل می‌کنند؛ اما اگر کسی بخواهد وکیل شود باید بعد از اخذ مدرک لیسانس در رشته حقوق، در آزمون وکالت و دوره کارآموزی شرکت کند تا پروانه وکالت کسب کند. بااین‌حال، مشاور یا کارشناس حقوقی نیازی به گذراندن این مراحل ندارند و می‌توانند بعد از فارغ‌التحصیلی در سازمان‌ها به‌عنوان مشاور حقوقی فعالیت کنند.
یکی از تفاوت‌های دیگری که شغل وکالت با مشاور حقوقی دارد، این است که وکلا نمی‌توانند در شرکت‌ها و سازمان‌ها، به‌طور رسمی استخدام شوند؛ اما برای مشاور حقوقی این اصل برقرار نیست.
در انتها می‌توان این‌طور گفت که وکلا می‌توانند مشاور حقوقی نیز باشند؛ اما یک مشاور یا کارشناس حقوقی، وکیل نیست؛ زیرا پروانه وکالت ندارد.
مسئولیت‌های اصلی وکلا بسته به نوع شغلی که در آن فعالیت می‌کنند یا نوع موکلی که برای آن کار می‌کنند (حقیقی یا حقوقی)، می‌تواند متفاوت باشد. بااین‌حال، علیرغم این تفاوت‌ها، وظایف کلیدی و مشترک بین وکلا عبارت‌اند از:
همان‌طور که در مقدمه نیز گفتیم، شغل وکالت انواع مختلفی دارد، زیرا حوزه‌های آن بسیار وسیع است و کسانی که در این شغل فعالیت می‌کنند، تخصص‌های مختلفی دارند. در ادامه انواع مختلف این شغل را برای شما نام برده و شرح داده‌ایم.
وکلای جراحات شخصی عمدتاً در دعاوی مدنی کار می‌کنند و نماینده کسانی هستند که دچار آسیب و جراحات شده‌اند. اغلب این آسیب‌ها ناشی از تصادفات رانندگی، قصور پزشکی یا حوادث محل کار است. وکلای جراحت شخصی باید ثابت کنند که طرف مقابل که معمولاً شخصی حقیقی یا حقوقی است، مقصر است و باید به شخص آسیب‌دیده خسارت پرداخت کند. بسیاری از این پرونده‌ها بدون مراجعه دادگاه حل‌وفصل می‌شوند.
معمولاً کسانی که مشکلات مالی دارند یا در حال بررسی روند ورشکستگی هستند، باید با یک وکیل متخصص ورشکستگی مشورت کنند. این نوع وکیل می‌تواند در مورد شرایط افراد برای ورشکستگی، انواع ورشکستگی و بررسی هرگونه جایگزین احتمالی به افراد کمک کند. البته وکلای ورشکستگی فقط برای این افراد نیستند؛ بلکه شرکت‌های تجاری که طلبکار یا بدهکار هستند نیز باید از کمک این وکلا استفاده کنند. بااین‌حال، دامنه کار وکلای ورشکستگی در هر یک از این حوزه‌ها یکسان است.
وکلای مالکیت فکری و معنوی از حقوق، ابداعات و آثار مخترعان، نویسندگان، هنرمندان و سایر مشاغل محافظت می‌کنند. مالکیت معنوی شامل حق چاپ، علامت تجاری، ثبت اختراع و محافظت از اسرار تجاری است. وکلای این حوزه سه وظیفه اصلی بر عهده دارند:
وکلای استخدامی و کار به‌طور گسترده روابط بین شرکت‌ها، کارفرمایان و کارکنان را اداره می‌کنند. آن‌ها به مسائل مربوط به تبعیض در محل کار، آزار و اذیت، مقررات دستمزد و حقوق، مزایا و امنیت بازنشستگی می‌پردازند. اگر شرکت یا سازمانی با کارمندان خود مشکلی داشته باشد یا بالعکس، وکیل امور اداری می‌تواند در مورد مسائل حقوقی ناشی از قراردادهای کار یا روابط کاری مختلف به آن‌ها مشاوره دهد و مشکل را برطرف کند.
وکلای تجاری که به وکلای شرکت نیز معروف هستند، امور حقوقی مربوط به تشکیل یک شرکت، تنظیم قراردادهای مختلف و مسائل و مشکلات مربوط به انطباق شرکت را بر عهده دارند و اطمینان حاصل می‌کنند که همه معاملات شرکت در محدوده قوانین کشوری انجام می‌شوند. یک وکیل تجاری می‌تواند تحقیقات حقوقی انجام دهد، اسناد حقوقی را جمع‌آوری کند و مورد بازبینی قرار دهد و در مورد قراردادها مذاکره کند.
توجه داشته باشید که شرکت‌های دولتی می‌توانند برای انجام امور حقوقی خود، مشاوران حقوقی را به‌عنوان نماینده خود معرفی کنند؛ اما شرکت‌های خصوصی فقط می‌توانند از وکلای پایه‌یک دادگستری به این منظور کمک بگیرند.
امروزه که مهاجرت حتی از قبلاً هم بیشتر شده است، وکلای مهاجرت می‌توانند برای انجام امور مربوط به مهاجرت و حل مشکلاتی که رخ می‌دهد، کمک بسیار زیادی کنند. این نوع وکیل در برخورد با مسائل مربوط به مهاجرت مانند ویزا، اقامت، پناهندگی یا گرفتن گرین کارت، به افراد مشاوره و راهنمایی می‌دهد.
وکلای مدافع کیفری از موکل خود که به ارتکاب جرمی محکوم شده است، حمایت می‌کنند و اطمینان حاصل می‌کنند که حق آزادی و حقوق اولیه آن‌ها در سیستم قضایی به‌طور منصفانه رعایت شود. وکیل کیفری ممکن است به‌عنوان وکیل مدافع عمومی یا وکیل خصوصی کار کند که هردوی آن‌ها در مسائل مربوط به حقوق جزا، وثیقه، بازجویی، دستگیری، محاکمه کیفری و… تخصص دارند و می‌توانند از حقوق موکل خود در راستای ضوابط قانون دفاع کنند. این وکلا ممکن است بیشتر از سایر وکلا در دادگاه حاضر شوند؛ به‌ویژه اگر پرونده آن‌ها به دادگاه برسد.
معمولاً وکلای کیفری در یکی از دو حوزه وکیل دادگستری یا وکیل مدافع فعالیت می‌کنند. وکلای دادگستری، نماینده دولت یا شخصی هستند که جرم علیه آن‌ها مرتکب شده است؛ اما وکلای مدافع، نماینده متهم به جنایت هستند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر به سایت وکیل قم مراجعه فرمایید .
