هنگامی که تحقیق کردید و متوجه شدید که مشتریان چگونه در فروشگاه شما حرکت می کنند، می توانید بر نحوه تعامل آنها با کالا تأثیر بگذارید. اساس این استراتژی طراحی پلان فروشگاه شما است. برای ایجاد محیطی که به صورت استراتژیک بر رفتار خرید مطلوب تاکید دارد، ضروری است از تمام فضایی که برای کالا اختصاص داده اید استفاده کنید، چیدمان خود را بر اساس اصول رفتار مشتری قرار دهید و جریان مشتری را فدای ذوق هنری نکنید. با در نظر گرفتن این عوامل، طرح‌بندی‌های فروشگاهی زیر برای شما در نظر گرفته شده است. سالها پیش در فروشگاه های ایکیا ( IKEA ) این درس را با ظرافت و به زیبایی یاد گرفتم و شاید بتوان گفت فروشگاه های خرده فروشی ایکیا استاد بینظیر طراحی چیدمان فروشگاه هستند .
این چیدمان مشتری را در مسیری از پیش تعیین شده از طریق فروشگاه خرده فروشی هدایت می کند. به عنوان مثال، خرده فروش مبلمان ایکیا برای نشان دادن استفاده از طراحی فروشگاه مسیر اجباری استفاده می کند. تحقیقات نشان می دهد که طراحی این نوع فروشگاه IKEA به یک جریان مشتری یکنواخت و کارآمد دست می‌یابد که باعث افزایش فروش می‌شود.
تعداد راهرو در فروشگاه به حداکثر می‌رسد. با توجه به اینکه مشتریان در معرض همه کالاهای ارائه شده قرار می گیرند، این طرح ممکن است مشتری را به خرید ناخواسته ترغیب کند. با این حال، او خاطرنشان می‌کند که استفاده از این چیدمان فروشگاه، خریدارانی را که دارای وظیفه و مکان دلخواه هستند، آزار می‌دهد و همچنین می‌تواند با عجله کردن خریداران از طریق تجربه مشتریانی که همه با هم در یک جهت حرکت می‌کنند، آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
طراحی چیدمان فروشگاه شبکه ای یک الگوی آشنا و تکراری است که مورد علاقه داروخانه های خرده فروشی و خیلی دیگر از فروشگاه ها استفاده می شود . سالها پیش شرکت سامسونگ ( samsung ) برای فروشگاه های خود و معرفی تلوزیون های 3ِD اتاقهایی برای انتقال بیشتر احساس به مشتریان به این شکل طراحی کرد.طراحی شبکه ای مزایای متعددی دارد، از جمله موارد زیر:
این نوع طراحی فروشگاه همچنین به عنوان طرح "پیست مسابقه" شناخته می شود، طراحی حلقه را به عنوان "جاده آجری زرد" طرح بندی فروشگاه های خرده فروشی در نظر بگیرید. از این قیاس برای توصیف روشی استفاده می‌کند که چیدمان فروشگاه حلقه‌ای از مسیری برای هدایت مشتریان از ورودی فروشگاه به منطقه پرداخت استفاده می‌کند ،یعنی دید و حرکت مشتریان به صورت زیک زاک و ضربدری است .این یک انتخاب همه کاره برای طراحی فروشگاه است که باید با سبک چیدمان دیگری اجرا شود یا به عنوان یکی از ویژگی های برجسته فروشگاه خرده فروشی استفاده شود . این طرح را برای یک فضای خرده فروشی و فروشگاه های بزرگتر (بیش از 1000 متر مربع) توصیه می شود و یک حلقه واضح و قابل مشاهده برای جریان مشتری را رقم می زند و مشتری را تشویق به ماندن ،دیدن و خرید آز فروشگاه می کند.
طراحان اثر حلقه را با ایجاد رنگ برجسته در مسیر کف، روشن کردن حلقه برای راهنمایی مشتری، یا استفاده از مواد مختلف کف برای علامت گذاری حلقه انجام می دهند. خطوط توصیه نمی‌شوند، زیرا می‌توانند مانعی روانی برای برخی از مشتریان شوند و به طور بالقوه آنها را از دور شدن از حلقه و تعامل با کالا منصرف کنند. طراحی حلقه‌ای با نمایش‌های بصری جالب و نقاط کانونی در مسیر رسیدن به منطقه پرداخت مشتری را تشویق می کند و به او پاداش می‌دهد.
چیدمان مستقیم فروشگاه کارآمد، ساده و قابل برنامه ریزی است و قادر به ایجاد فضاهای فردی برای مشتری است. به‌علاوه، یک طراحی مستقیم اولیه به جذب مشتریان به سمت کالاهای برجسته در پشت فروشگاه کمک می‌کند. از نمایشگرها و علائم تجاری برای حفظ حرکت و علاقه مشتریان استفاده می شود.
مشروب فروشی ها،فروشگاه های نیاز به محیط شخصی مثل لباس خواب زنانه ، و بازارهای کوچک از طراحی مستقیم به طور موثر استفاده می کنند. با این حال، اشکال آن سادگی است: بسته به اینکه مشتری چگونه وارد فروشگاه می‌شود و از منطقه انتقال عبور می‌کند، ممکن است برجسته کردن کالا یا کشاندن آنها به یک مکان خاص دشوارتر باشد و محدودیت هایی برای صاحب فروشگاه ایجاد کند .
همانطور که از نام آن پیداست، چیدمان مورب فروشگاه از راهروهایی استفاده می‌کند که در زاویه‌هایی قرار گرفته‌اند تا دید مشتری را افزایش دهند و کالاهای جدید را در حین حرکت مشتریان در فضا به نمایش بگذارند. طرحی که تنوعی از چیدمان شبکه ای دارد، به راهنمایی مشتریان به منطقه پرداخت کمک می کند. فروشگاه های کوچک می توانند از این گزینه مدیریت فضا بهره مند شوند و برای خرده فروشان سلف سرویس بسیار عالی است زیرا باعث حرکت بیشتر و گردش بهتر مشتری می شود.
هنگامی که صندوق در مرکز قرار دارد و احتمالاً بالا آمده است، طرح مورب به دلیل جلوه دید اضافی، امنیت و جلوگیری از تلفات بهتری را ارائه می دهدک به خصوص اگر احساس می کنید نظارت بیشتری برای جلوگیری از به سرقت رفتن کالا ها نیاز دارید . نقطه ضعف این چیدمان این است که مشتری را قادر به میانبر به سمت کالاهای خاص نمی کند و خطر راهروهای باریک بیشتر است .
نام این طرح فریبنده است، زیرا چیدمان فروشگاه «زاویه‌ای» بر روی دیوارها و گوشه‌های منحنی، صفحه‌نمایش کالاهای گرد و سایر وسایل منحنی برای مدیریت جریان مشتری متکی است. فروشگاه‌های لوکس از این چیدمان به‌طور مؤثری استفاده می‌کنند، زیرا طبق تحقیقات هرب سورنسون از Inside the Mind of the Shopper: The Science of Retailing، مشتریان 100 درصد مواقع متوجه نمایش‌های ایستاده محصول می‌شوند (نمایش‌های استند ها با طبقات انتهایی ، آنهایی که در انتهای راهروها هستند ، همچنین 100 درصد مواقع مورد توجه قرار می گیرند).
تصوری از کالاهای با کیفیت بالاتر وجود دارد که چیدمان زاویه ای برای هدف قرار دادن رفتار مناسب مشتری در آن محیط اهرمی دارد. و اگرچه این طراحی استفاده کارآمد از فضا را قربانی می‌کند، اما به دلیل نمایشگرهای گرد و فضای محدود قفسه، اگر یک خرده‌فروش انبار موجودی کافی را دور از طبقه فروش داشته باشد، این چیدمان در ایجاد یک درک منحصر به فرد برای مشتری از فروشگاه شما مفید است.
طرح‌بندی هندسی که در میان خرده‌فروش‌هایی که نسل هزاره‌های مد روز و جمعیت‌شناسی نسل Z را هدف قرار می‌دهند، محبوب است، وقتی با نمایشگرها و وسایل مناسب ترکیب شود، بیان و عملکردی هنری ارائه می‌دهد. معماری منحصر به فرد برخی از فروشگاه‌های خرده‌فروشی، از جمله زوایای دیوار، ستون‌های تکیه‌گاه، و سبک‌های مختلف سقف به خوبی با منحصربه‌فرد بودن یک چیدمان هندسی ترکیب می‌شود.
نمایشگرهای کالا و وسایل با اشکال و اندازه‌های هندسی مختلف ترکیب می‌شوند تا بیانیه‌ای را ایجاد کنند، اغلب به عنوان هویت کلی برند خرده‌فروش . فروشگاه‌های پوشاک از انواع استراتژی‌های تجاری محیطی (مثلاً موسیقی، رایحه‌ها و آثار هنری) با چیدمان هندسی برای بهبود تجربه مشتری استفاده می‌کنند .
چیدمان فروشگاهی ترکیبی از عناصر طراحی از طرح‌بندی‌های چندگانه برای ایجاد یک گزینه انعطاف‌پذیر برای خرده‌فروشان استفاده می‌کند. فروشگاه‌های بزرگ از ترکیبی قانع‌کننده از مفاهیم مستقیم، مورب و زاویه‌ای، در میان دیگر عناصر طراحی، برای ایجاد جریانی پویا در میان طیف وسیعی از بخش‌های دارای کالاهای مختلف استفاده می‌کنند.
فروشگاه‌های بزرگ زنجیره ای مواد غذایی نیز با موفقیت عناصر ترکیبی چیدمان فروشگاه را ترکیب می‌کنند. به عنوان مثال، مشتریان انعطاف‌پذیری را لازم دارند تا در طرح‌بندی شبکه‌ای برای مواد غذایی اصلی خود حرکت کنند، اما احساس می‌کنند مجبورند نمایشگرهای زاویه‌دار شیشه های نوشیدنی های جذاب و حتی شیشه های سس را جستجو کنند. مزایای ترکیب چیدمان های مختلف فروشگاه آشکار به نظر می رسد، اما فضا و منابع مورد نیاز برای حفظ این طرح می تواند برای خرده فروشان مشکلاتی ایجاد کند.
طرح‌بندی جریان آزاد، الگوها و سبک‌های طراحی معمولی را که معمولاً برای تأثیرگذاری بر رفتار مشتری استفاده می‌شوند، رد می‌کند. در طرح‌بندی جریان آزاد، هدف هدایت مشتری با استفاده از الگوهای طراحی قابل پیش‌بینی، نمایشگرها یا علائم نیست. هیچ قانون طراحی خاصی برای این طراحی فروشگاه خرده‌فروشی دنبال نمی‌شود و مشتریان آزادی بیشتری برای تعامل با کالا و حرکت به تنهایی دارند. به همین دلیل، طرح جریان آزاد در سادگی خود پیچیده است.
تحقیقات نشان داده است، مشتریان در این محیط خلاقانه کمتر احساس عجله می کنند. فروشگاه‌های خرده‌فروشی در طراحی جریان آزاد ملموس تر و قابل لمس تر برای مشتری هستند و کالاها ممکن است جذاب‌تر به نظر برسند. تنها محدودیت برای خرده فروشانی که از این طرح استفاده می کنند، فضای کلی موجود است، اما این بدان معنا نیست که تحقیقات در مورد رفتار و گرایش های حرکتی مشتری ف در روشگاه نیز نباید در نظر گرفته شود. نقطه ضعف اصلی این طرح آزمایشی طراحی، خطر گیج کردن مشتریان از نقطه رفتار ترجیحی آنها و اختلال در جریان حرکتی مشتری است.
متخصصین اعتقاد دارند ، چیدمان بوتیک (همچنین به آن چیدمان فروشگاه در مغازه یا آلکو گفته می شود)
پرکاربردترین نوع چیدمان جریان آزاد است. کالاها بر اساس دسته بندی جدا می شوند و مشتریان تشویق می شوند تا با اقلام مشابه در مناطق نیمه مجزا ایجاد شده توسط دیوارها، قفسات و استند های کالا و وسایل ارتباط صمیمانه تری داشته باشند. این چیدمان که معمولاً توسط خرده‌فروشان فروشگاه های لباس و بوتیک ها، فروشندگان خوراکی و بازارهای لذیذ استفاده می‌شود، کنجکاوی مشتری را در مارک‌ها یا موضوعات کالاهای مختلف در دسته کلی تحریک می‌کند.
در نهایت، اکتشاف می تواند حواس را از تعامل مشتری با کالا منحرف کند.
با تشکر از زمانی که به خواندن این مقاله اختصاص دادید.
دکتر امیر مجد ،مشاور و کوچ خرده فروشی و فروشگاه داری ،موسس آکادمی تخصصی مجد کوچینگ
