انتخاب هوشمندانه شمع موتور خودرو علاوه بر افزایش بازده موتور موجب کاهش مصرف سوخت به میزان چشمگیر میشود. هر چند که با توجه به گستردگی انواع شمع موتور( مسی، نیکلی، پلاتینیومی، ایریدیومی و…) موجود در بازار، این انتخاب ممکن است کمی سخت و گمراه کننده باشد. باید دقت داشته باشد که انتخاب شمع نامناسب ممکن است خسارتهای زیان باری را متوجه موتور خودرو کند و حتی در بعضی موارد باعث مرگ موتور شود.
بنابراین مهم است که برای انتخاب شمع موتور مناسب برای خودرو خود اطلاعات پایه را داشته باشید. مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو میتواند مفید باشد.
برای انتخاب و خرید شمع موتور به فاکتورهای زیر توجه کنید
جنس الکترود:
جنس الکترود شمع موتور میتواند از نوع مس، نیکل، پلاتینیوم و یا اریدیوم باشد. شمعهایی از جنس پلاتینیوم و یا اریدیوم دارای مقاومت حرارتی بالاتری هستند و مقاومت بیشتری در برابر تنشهای ایجاد شده در محفظه احتراق دارند. بنابراین جنس الکترود در تعیین نوع شمع خودرو دارای اهمیت است، اگر موتور خودرو شما از شمع موتور خودرو ایریدیومی و یا پلاتینیومی برای جرقه زنی استفاده می کند، هرگز نباید از شمع موتور با سطح پایین تر استفاده کنید چون در بلند مدت ممکن است به موتور خودرو آسیب وارد شود.
از مزایای استفاده از شمعهای پلاتینیومی و یا اریدیومی میتوانید به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش چشمگیر مصرف سوخت
افزایش شتاب و قدرت موتور
بالا رفتن دقت جرقه زنی
شمع موتور چند الکترودی:
در بعضی از شمعهای موتور از ۲ الی ۴ الکترود منفی در ساخت شمع موتور استفاده میشود که البته ممکن است جنس آنها با جنس الکترود مرکزی فرق داشته باشند. به عنوان مثال ممکن است الکترود مرکزی شمعی از جنس پلاتنیوم و الکترودهای منفی آن از جنس ایریدیوم باشد. از این نوع شمعها بیشتر در خودروهای گاز سوز و مسابقهای استفاده میشود.
پایه رزوه شمع موتور:
در انتخاب شمع موتور باید به نوع پایه کوتاه و پایه بلند بودن آن دقت شود. پایه بلند و کوتاه بودن شمع موتور بسته به نوع قرار گیری آن در سر سیلندر دارد. هرگز نباید از شمعهای پایه کوتاه به جای پایه بلند استفاده کرد زیرا ممکن است جرقه زنی صورت نگیرید. همچنین استفاده از شمع پایه بلند به جای پایه کوتاه میتواند باعث آسیب رساندن به سوپاپ و پیستون و در نهایت ذوب الکترود شمع شود.
کد حرارتی:
رنج حرارتی و یا کد حرارتی شمع موتور میزان حرارت ایجاد شده در شمع موتور در آخرین مرحله از عملکرد آن است. این دما باید به اندازه ای پایین باشد تا مانع از احتراق پیش از موعد ترکیب سوخت و هوا در محفظه احتراق شود (حرکت ناقص پیستون) و همچنین این دما باید به اندازه ای بالا باشد تا از ایجاد رسوب در سر الکترود جلوگیری کند. به این رنج دمایی عملکرد حرارتی شمع موتور گفته می شود.
این بازه حرارتی و یا کد حرارتی به صورت یک عدد بر روی بدنه شمع موتور خودرو درج شده است.
به طور معمول این رنج حرارتی باید بین ۵۰۰ درجه سانتی گراد تا ۸۰۰ درجه سانتی گراد باشد. اگر این این رنج دمایی کمتر از ۴۵۰ درجه سانتی گراد باشد موجب خام سوزی سوخت و اگر بیشتر از ۸۰۰ درجه سانتی گراد باشد موجب افزایش دمای بیش از حد موتور می شود و سوختن بیش از موعد سوخت را به همراه دارد.
نوع سر الکترود مرکزی ( مثبت)
اکترود مرکزی در شمع موتور میتواند به سه صورت زیر باشد.
سوزنی
استاندارد
V شکل
شمع موتور سوزنی به دلیل ساختار سوزنی شکل درای جرقه زنی سریعتر و قوی تر از دو نوع دیگر میباشد و البته قیمت آن کمی گران تر است.
گپ یا فاصله دو سر الکترود منفی و مثبت :
این فاصله نقش مهمی در جرقه زنی شمع موتور دارد و البته به نوع موتور وابسته است. اگر این فاصله بیش از حد کوتاه و یا بلند باشد ممکن است موجب احتراق ناقص، ایجاد سر و صدا در موتور و افزایش گازهای خروجی از اگزوز شود. در شمعهای جدید این گپ بسته به نوع موتور تنظیم شده است ولی در گذشته و به دلیل نبودن تنوع میبایست این فاصله با دستگاه فیلر تنظیم میشد.