این مقاله توسط الیزابت گاسیوروفسکی دنیس- سردبیر ISOfocus نوشته شده است.
نگاهی گذرا به تغییرات شتابزده فناوری در سالهای اخیر، و تحولات متعاقب آن، میتواند کافی باشد تا همه ما را نسبت به آینده اقتصاد جهانی به فکر فرو ببرد. با این حال، دلایل خوبی برای امیدوار بودن وجود دارد: تغییرات سریع در دنیای به هم پیوسته امروزی، نیاز به توجه مجدد و عمیق تر به استانداردهای بین المللی را می طلبد که اهمیت آنها را بیش از هر زمان دیگری نشان میدهد.
تغییر چیز جدیدی نیست. در این دنیا هیچ چیز پایدار نیست جز تغییر. باب دیلن، برنده جایزه نوبل، در سال 1964 آهنگ "زمان هایی که تغییر می کنند…" را خواند. تفاوت امروز با گذشته تنها در سرعت تغییر است. توماس فریدمن در کتاب خود با عنوان «متشکرم که دیر آمدید: راهنمای خوشبین برای رشد در عصر شتابها»، جهان را در نقطه عطفی میبیند. او معتقد است که فناوری، جهانی شدن و تغییرات آب و هوایی در حال تغییر شکل نهادها و موسسات ما هستند .
با توجه به تفکر فریدمن در مورد "شتاب" در فناوری و اختلالاتی که می تواند ایجاد کند، بررسی تأثیر بر "موسسه استانداردسازی" وسوسه انگیز است.
اول، جایگاه شایسته استانداردهای بین المللی در اقتصاد جهانی امروز چیست؟
دوم، آیا همکاری بین سازمانی میتواند سرنخ هایی در مورد ماهیت و تأثیر تجارت جهانی ارائه دهد؟
برای پاسخ به این سؤالات، این واقعیت ساده را در نظر بگیرید که جهانی شدن- اقتصادها و فرهنگها را در سراسر جهان مانند قبل به هم پیوند میدهد. جهانی شدن - یکی از نیروهای فریدمن در «عصر شتاب ها» است. اما اگر استانداردهای بین المللی را نداشته باشید، جهانی شدن بی معنی است.
من این موضوعات را با اریک ویکستروم، مشاور، بخش تجارت و محیط زیست سازمان تجارت جهانی (WTO) و پارامیتا داسگوپتا، مدیر عملی تجارت و رقابت منطقه آسیا در گروه بانک جهانی در میان گذاشتم و با آنها در مورد تأثیر این تغییرات در استانداردهای بین المللی و نقش استانداردهای بین المللی در آینده اقتصادی ما صحبت کردم.
نقش استانداردهای بین المللی در آینده اقتصادی ما
“ساخت دنیا”
شواهدی از تغییرات بنیادینی که فریدمن در کتابش توصیف می کند، در اطراف ما و در هر بخش از زندگی ما وجود دارد. امروزه، شرکت ها فعالیت های خود را در سراسر جهان تقسیم می کنند، از طراحی محصول و ساخت قطعات گرفته تا مونتاژ و بازاریابی و ایجاد زنجیره های تولید بین المللی.
بیشتر و بیشتر محصولات "ساخت جهان" به جای "ساخت انگلستان" یا "ساخت فرانسه" هستند. جهانی شدن- اقتصادها و فرهنگ ها را در سراسر جهان به هم متصل می کند. مثلاً خودرویی که در کانادا فروخته میشود، میتواند در فرانسه با قطعاتی از استرالیا طراحی شود. یک جفت شلوار فروخته شده در بریتانیا را می توان از پنبه آفریقای جنوبی توسط کارگران کارخانه در تایلند تهیه کرد.
ماهیت تجارت جهانی بار دیگر در حال تغییر است. ویکستروم میگوید: «در جهانی با تعرفههای کمتر و هزینههای حملونقل کمتر، الگوهای تجارت تغییر کرده است، تولید به تعبیری پراکندهتر شده است. قطعات محصولات قبل از اینکه به عنوان محصول نهایی برای مصرف کننده گرد هم بیایند در چندین کشور و در چندین شرکت تولید می شوند - الگویی از تجارت که اغلب به عنوان زنجیره ارزش جهانی شناخته می شود.
این امر- روند استفاده از استانداردهای بین المللی را بیش از پیش مهم می کند. رعایت چنین استانداردهایی «اطمینان حیاتی را برای خریداران و فروشندگان در طول زنجیره ارزش فراهم میکند که مطمپن شوند ورودیها سازگار و ایمن هستند».
از آنجایی که موفقیت یا شکست در یک مکان بر مردم سراسر جهان تأثیر می گذارد، این وابستگی متقابل پیامدهای عمیقی برای استانداردهای بین المللی دارد. با این حال، موفقیت واقعی در حال رخ دادن است زیرا استفاده از استانداردها در تجارت جهانی رو به افزایش است.
ویکستروم می گوید که استانداردها به قدری فراگیر هستند که توضیح سودمندی آنها اغلب با اشاره به مشکلات ناشی از عدم وجود آنها به بهترین وجه انجام می شود. برای مثال، دوشاخههایی که جا نمیشوند، گیر کردن کاغذ در چاپگرها - یا لپتاپهایی با انواع پورتهای مختلف برای درایوهای فلش یا کارتهای اعتباری با ابعاد متفاوت.
او می گوید که تغییر الگوها در تجارت جهانی اهمیت این موضوعات را افزایش می دهد. «اگر محصولی که معامله میشود با تجهیزات یا جزء دیگری «تناسب» نداشته باشد، یا اگر اطمینان نداشته باشید که محصول سالم یا با کیفیت کافی است، تعرفه صفر کمکی نمیکند.»
چالش ها و موانع
در حالی که آزادسازی تجارت به کاهش تعرفه ها برای تجارت بین المللی کمک کرده است، اهمیت اقدامات غیرتعرفه ای در کشورهای سراسر جهان افزایش یافته است. در مقایسه با تعرفه ها، این اقدامات گاهی شفافیت کمتری دارند و اغلب اثرات مبهم بر تجارت دارند. با این وجود، قوانین، مقررات، سیاستها یا شیوههای دولتی ممکن است کاملاً موجه باشند - مانند آنهایی که باقیمانده آفتکشها را در غذا (ایمنی مواد غذایی) یا سموم موجود در اسباببازیها را محدود میکنند (سلامت کودک). قوانین سازمان تجارت جهانی در تلاش است تا حد امکان اقداماتی را کاهش دهد که به طور غیرضروری مانع دسترسی به بازار می شود و در عین حال اقداماتی را که در دستیابی به اهداف سیاست عمومی آنها مؤثر است، تضعیف نمی کند.
ویکستروم میگوید، تمرکز اخیر در کمیته موانع فنی تجارت (یا کمیته TBT) سازمان تجارت جهانی بر نحوه نشان دادن انطباق با استانداردها، «بر مشکلات موانع غیرتعرفهای تأکید میکند». او می افزاید، در عمل، این ممکن است در مورد حذف اقداماتی باشد که شامل تشریفات بیش از حد یا زمان انتظار در مرز است (توافقنامه تسهیل تجارت)، اجتناب از الزامات آزمایش تکراری (موانع فنی برای تجارت)، یا اطمینان از اینکه محدودیت های باقی مانده آفت کش ها وجود دارد به طور خودسرانه تنظیم نشده اند، بلکه بر اساس علم صحیح (موافقتنامه بهداشتی و گیاهی) هستند.
اما نکته اینجاست که ویکستروم هشدار می دهد: ناتوانی در نشان دادن انطباق با الزامات در استانداردها و مقررات ممکن است به یک مانع بزرگ برای شرکت هایی تبدیل شود که مایل به مشارکت در تجارت بین المللی هستند و به طور موثر شرکت کنندگان را از زنجیره ارزش "قطع" می کند. او می گوید: «بازیگران کوچکتر (SMEهای کشورهای در حال توسعه) به ویژه آسیب پذیر هستند. "برای آنها هزینه انطباق یا نشان دادن انطباق - یا حتی به سادگی دریافت اطلاعات در مورد الزامات در بازارهای خارجی - می تواند به طور نامتناسبی بالا باشد."
برای رسیدگی به این مشکل، سازمان تجارت جهانی، دپارتمان امور اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد (UN DESA) و مرکز تجارت بینالمللی (ITC) همگی به نیروهای خود ملحق شدهاند و اخیراً یک مرکز هشدار جدید به نام ePing با هدف کمک به ذینفعان (دولت، صنعت، SMEs و جامعه مدنی) برای پیگیری نیازهای محصول در بازارهای خارجی راهاندازی کردهاند.
در واقع، استفاده از استانداردهای بینالمللی مرتبط به شدت در رشتههای سازمان تجارت جهانی تشویق میشود، زیرا آنها میتوانند مبنای مناسبی برای همسویی با مقررات دولتی فراهم کنند، و علاوه بر این، اغلب نشاندهنده درجه بالایی از اجماع در مورد نحوه برخورد با مسائل فنی خاص هستند.
شرکت بین المللی مهندسی هیوا مجری و مشاور استقرار الزامات استانداردهای بین المللی ایزو در سازمانها صنایع و کارخانجات تولیدی و خدماتی در سراسر ایران است با بیش از 20 سال تجربه و انجام بیش از 1800 پروژه موفق.
خوش بینی غالب است
برای درک مرحله جدید تجارت جهانی که در پیش است، ابتدا مهم است که بدانیم استانداردهای بین المللی چگونه می توانند کمک کنند. پارامیتا داسگوپتا میگوید استانداردها جزء لاینفک تجارت بینالمللی هستند و تجارت جزء مهمی برای دستیابی به رشد اقتصادی است.
«استانداردها با اثبات اینکه آنها به الزامات خاصی پایبند هستند، زمینه بازی را در مورد مسائل زیست محیطی یکسان می کنند، به محافظت از مصرف کنندگان در برابر اقدامات مضر و کمک به شرکت های کوچک و متوسط برای رقابت کمک می کند، اعتماد به کیفیت و ایمنی محصولات تجاری (به ویژه محصولات کشورهای در حال توسعه) را در سطح بینالمللی با گسترش فناوری و بهترین شیوهها» ایجاد میکند.
تکتونیک در حال تغییر اقتصاد مدرن، نقش مهمی را که استانداردهای بینالمللی میتوانند در پیشبرد توسعه پایدار و فراگیر، مقابله با نابرابری و کمک به رسیدگی به برخی از بزرگترین چالشهای اجتماعی و زیستمحیطی هدفگذاری شده توسط اهداف توسعه پایدار سازمان ملل ایفا کنند، نشان میدهد. (SDGs).
داسگوپتا می گوید که جامعه بین المللی متعهد شده است که با موانع دسترسی به بازار به شیوه ای پایدار و سیستماتیک مقابله کند. به عنوان مثال، SDG 17 در مورد تقویت مشارکت جهانی برای توسعه پایدار شامل تعهد به افزایش صادرات کشورهای در حال توسعه و افزایش دسترسی به بازار برای صادرات از کشورهای کمتر توسعه یافته است. او می افزاید، همانطور که اتفاق می افتد، برخی از اهداف SDG 17 مرتبط با تجارت مستلزم یا پیش فرض تکمیل دستور کار توسعه دوحه سازمان تجارت جهانی است، دور مذاکرات تجاری که به دنبال بهبود دسترسی به بازار برای صادرات از کشورهای در حال توسعه به عنوان یکی از اهداف اصلی است.
استفاده از استانداردهای بین المللی در شکل دادن به پاسخ ما به اهداف توسعه پایدار در اقتصاد به هم پیوسته ما میتواند بهترین تصمیمی باشد که جهان تاکنون گرفته است. بهویژه، اگر همکاری بینالمللی در زمینه اهداف توسعه پایدار به ثمر برسد، حاشیهای ترین اعضای جامعه پاداش خواهند گرفت. موفقیت یک برد-برد برای همه خواهد بود.
داسگوپتا می گوید: اهمیت پذیرش استانداردها در بسیاری از ابعاد به خوبی شناخته شده است. «استانداردهای بینالمللی تأثیر بزرگی دارند زیرا از رشد اقتصادی پایدار حمایت میکنند، به ارائه عملکردهای نظارتی خوب کمک میکنند و با کاهش موانع فنی، تجارت باز بینالمللی را ترویج میکنند - که همه اینها اولویتهای اصلی گروه بانک جهانی هستند.»
او ادامه می دهد که در دنیای به سرعت در حال تغییر ما، از جمله در دنیای استانداردها، مشارکت برای سازمان هایی مانند ISO ضروری است تا با چالش های دسترسی به بازار سازگار شوند. شراکت گروه بانک جهانی با ISO یک مثال عالی است: به مشتریان ما امکان دسترسی به تخصص فنی ISO را می دهد. اولویت های مشترک ما شامل فعالیت های تحلیلی، کمک های فنی، آموزش های مشترک و رویدادها است.
گروه بانک جهانی همچنین معتقد است که همکاری بخش خصوصی در دستور کار استانداردها نقش اساسی دارد. تغییری در نحوه طراحی و اجرای فعالیت های شرکای توسعه برای کمک به شرکت های کشورهای در حال توسعه برای استفاده از استانداردها برای مشارکت در تجارت در حال انجام است. اکنون به رسمیت شناخته شده است که مشارکت عمومی و خصوصی دیگر یک گزینه نیست - ضروری است.
مشتاقانه منتظر است
البته دنیایی با معاملات موانع تجاری به معنای پایان تجارت نیست. در عوض، همانطور که داسگوپتا اشاره میکند، این امر مستلزم اتحادهای جدید بین نهادها و همکاریهای بینالمللی است. تبدیل دستور کار امیدوارکننده جهانی به دستاورد واقعی، جهان را ملزم به حرکت رو به جلو خواهد کرد. به عبارت دیگر، موفقیت مستلزم مشارکت است.
همه ما از تجارت آزاد و منصفانه بهره مند هستیم. همه ما از استانداردهای بین المللی بهره مند هستیم، کلید رشد اقتصادی و توسعه پایدار در جهانی که همیشه به هم نزدیک است. ما در یک دنیای کامل زندگی نمی کنیم. اما ما در یک وضعیت کامل زندگی می کنیم. تاریخ نشان میدهد که در درازمدت، ما به طور جمعی پیشرفت کردهایم و تغییر کردهایم.
ما با هم میتوانیم موانع تجاری را کاهش دهیم و محیط تجاری و سرمایهگذاری باثباتتر و شفافتری ایجاد کنیم و بنابراین تغییرات واقعی را برای مردم ما و جهان ایجاد کنیم. استانداردهای بین المللی عاملی رو به رشد در آینده اقتصادی ما خواهند بود. بنابراین، بیایید با هم کار کنیم تا عقب نمانیم