١. در آخرین روز جشنواره فیلم فجر، نوشین معراجیِ نویسنده در نشست خبری فیلم «نمور»، که با پرسش خارج از نوبت یک منتقد در مورد ایراد قانونی فیلم رو به رو شد، بعد از آن که توضیح داد به چه دلیل و طبق چه قانونی، فیلمنامه ایراد حقوقی ندارد، گفت «حتی اگر این دو نفر صیغه هم نبوده باشند، اگر نامزد باشند، عشقی که میان آن‌ها بوده آن‌قدر حرمت دارد که بگوییم بچه‌ی‌شان حلال‌زاده است.»
٢. پس از این که چند رسانه‌ی سینمایی به نوشین معراجی انتقاد کردند، فضای مجازی لبریز از اعتراض و حتی توهین به او شد. افرادی با تیتر «تئوریزه کردن حرامزادگی در جشنواره فجر» به اظهارات غیرکارشناسانه معراجی تاختند و عده‌ای اعتقاد داشتند حرف‌های این نویسنده تقطیع شده و او نتوانسته منظورش را درست برساند.
٣. من با این که جشنواره را به جد پیگیری می‌کردم، هیچ علاقه‌ای به دیدن نشست خبری «نمور» نداشتم. همه اتفاق نظر داشتند که این فیلم از ضعیف‌ترین فیلم‌های جشنواره است و حتی رسانه‌های سینمایی هم اخبار مربوط به آن را با بی تفاوتی پوشش دادند. اما ویدئوی یک دقیقه‌ای سخنان معراجی تبدیل به پربازدیدترین اتفاق جشنواره شد.
۴. در همان نشست خبری، کارگردان و تهیه کننده و حتی خود معراجی چندین بار تاکید داشتند که قوانین شرعی را رعایت کرده اند و در فیلمنامه هیچ اشکال شرعی یافت نمی‌شود. نوشین معراجی هم پس از بالاگرفتن انتقادها، با انتشار متنی رسماً عذرخواهی کرد و خود را مقید به شرع دانست و گفت قصد داشته به اهمیت عشق به عنوان مکمل عقد شرعی اشاره کند، نه هیچ چیز دیگر.
۵. ماجرا ظاهرا تمام شده بود اما ناگهان دیروز، پس از گذشت یک هفته، جمعی از امامان جمعه علیه سخن معراجی موضع گرفتند و جشنواره فجر را «محل جولان یک عده از خدا بی‌خبر»، مروج «بی‌حجابی و رفتارهای زننده» و اشاعه‌ی «کفریات» دانستند و از «دولت انقلابی و دلسوز» خواستند اقدام عاجل انجام دهد.
۶. این در حالی بود که در جمعه‌ی هفته‌ی گذشته، یعنی پس از نشست خبری «نمور» و انتشار گسترده سخنان معراجی و انتقادات به آن، هیچ امام جمعه‌ای به این موضوع اشاره‌ای نکرده بود. حالا پس از یک هفته، با وجود عذرخواهی معراجی، تاکیدات چندباره عوامل فیلم بر شخصی بودن نظر نویسنده، بیانیه جشنواره فجر در محکومیت این اتفاق و موضع گیری وزیر ارشاد، انتقاد و اعتراض تند امامان جمعه پرسشی دیگر درباره‌ی ماجرا ایجاد کرد.
٧. عده‌ای اعتقاد داشتند منابع خبری امامان جمعه در یک اقدام مشترک این خبر را به تیتر سخنان ایشان تبدیل کرده‌اند والا اظهارات یک نویسنده غیرمشهور در یکی از نادیده‌شده‌ترین نشست‌های خبری فجر چهلم اصلا به گوش ایشان هم نمی‌رسید. دیگرانی می‌گفتند این اعتراض همگانی، برای منحرف کردن اذهان از اخباری دیگر است. گروهی هم باور داشتند این تاخیر در واکنش به خاطر ارزیابی تبعات انتقادهاست.
٨. آن‌چه که اهمیت داشت، نه انتقاد به سخنان غلط یک نویسنده، بلکه هجمه علیه کلیت جشنواره فجر بود. برای کسانی که فجر را پیگیری نمی‌کنند، از این اعتراض جمعی چنین برداشت می‌شود که جشنواره فجر هیچ نکته‌ی قابل اعتنایی ندارد و تماماً به ابتذال و ترویج عقاید ضد اسلامی می‌پردازد.
٩. از مسئله‌ی اعتراض به حجاب سینماگران هم که هرساله بُعد تازه‌تری به خود می‌گیرد، این چنین متبادر می‌شود که تنها قشری که چنین می‌پوشند، سینماگرانند و عامه مردم هیچ نسبتی با این نوع پوشش ندارند. در حالی که بیشتر پوششها در جشنواره‌ی فجر، نسبت به پوششها در سطح شهر یا فضای مجازی، منطقی‌تر و قابل دفا‌ع‌تر است و اصولا این تصور که فجر، محل الگوگیری مردم در مورد پوشش است، غلط اندر غلط است.
١٠. در گروه‌های مجازی مذهبی‌تر پویشی راه افتاده که از افراد می‌خواهد با شماره‌های متفاوت به وزارت ارشاد و دبیرخانه فجر تماس بگیرند و به آن چه «ابتذال» و «مانور بی‌حجابی» در فجر نامیده می‌شود اعتراض کنند تا سال دیگر شاهد چنین جشنواره‌ای نباشیم.
١١. وقتی به این فکر می‌کنم که حرف‌های معراجی - هر چه‌قدر هم که غلط مطرح شده باشد- همان حرفی‌است که فقیهان قائل به نکاح معاطاتی می‌زنند و اصلا قانون مدنی ما «نامزدی» را به نحوی به رسمیت شناخته است، به این نتیجه می‌رسم که قطعا واکنش تاخیری شدید به این سخنان یا ناشی از عدم آگاهی نسبت به واقعیات موجود در جامعه و سخنان فقیهان قائل به نکاح معاطاتی - اصلا یک نفر! - است، یا مقدماتی برای حذف جشنواره فجر خواهد بود.
پ.ن: یکی از روحانیان معروف که شدیدترین واکنش علیه ماجرا را داشتند، چندین بار به اشتباه تاکید می‌کردند که «آن خانم داور» که قرار است «قضاوت کند» و «به نظرش توجه شود» این حرف‌ها را زده. و نگفتند آن «خانم داور» عذرخواهی کرده. احتمالا هم به ایشان نگفتند آن خانم «داور» نبوده.
#یادداشت
@tadaeeat
