تا به حال شده مکررا و بدون فکر کاری را انجام دهید؟ یا در صف انتظار کشیدن ،براتون عذاب آور باشد؟
آیا مایل هستین کارهایتان را به سرعت و بدون آهستگی انجام دهید؟
آیا بدون جایزه و مشوق،نمی توانید کارهایتان را انجام دهید؟
اگر با خواندن موارد بالا چند بار حواستان پرت شد و دارید پاهایتان را تکان می دهید. ومنتطر هستین که ببینید انتهای این صحبت ها به کجا ختم می شود. بهتر است کمی به وجود اختلال پنهان نقص توجه_بیش فعالی در خودتان مشکوک شوید.
این اختلال پنهان می تواند کیفیت زندگی شما را به شدت کاهش دهد.
برای اطلاع بیشتر از این اختلال و مدیریت علائم آن، تا انتهای این مطلب با من همراه باشید.
اختلال بیش فعالی_نقص توجه (Attention Deficit Hyperactiv Disorder) یکی از شایع ترین اختلالات تکاملی_عصبی دوران کودکی است. طبق احقیقات انجام شده، این اختلال می تواند تا بزرگسالی ادامه داشته باشد.
آنچه در ادامه ی این مطلب می خوانیم:
.علائم و نشانه های ADHD چیست؟
.علت های به وجود آمدن این اختلال چیست؟
.چطور وجود این اختلال را تشخیص بدهیم؟
.نقش شما به عنوان پدر و مادر، بعد از تشخیص ADHD در کودکتان چیست؟
.درمان و مدیریت اختلال ADHD به چه صورت است؟
.اختلال ADHD در بزرگسالان چگونه است؟
.درمان اختلال ADHD در بزرگسالان چگونه است؟
علائم و نشانه های ADHD چیست؟
این اختلال معمولا در کودکی تشخیص داده می شود.بی قراری،بیش از حد فعال بودن، عمل گردن بدون فکر به تبعات رفتاری، مشکل در کنترل رفتار های سریع و هیجانی و ... برخی از علائم ADHD در کودکان است.
بر اساس اینکه کدام دسته از علائم در فرد قویتر است، ADHD را در سه نوع مختلف دستهبندی میکنیم:
بیتوجه (Inattentive): در این نوع از اختلال، منظم انجام دادن و به پایان رساندن یک کار، توجه به جزئیات یا پیروی از دستورالعملها برای کودکمان دشوار است. توجه او به راحتی منحرف میشود یا جزئیات کارهای روزمره خود را فراموش میکند.
بیش فعال – تکانشی (Impulsive/Hyperactive): در نوع بیشفعالی – تکانشی، کودکمان بیقرار است و زیاد صحبت میکند. نشستن طولانی مدت (مثلاً برای غذا خوردن یا هنگام انجام تکالیف) برای او دشوار است. کودکان کوچکتر ممکن است دائماً بدوند، بپرند یا از جایی بالا بروند.
در این نوع از اختلال ADHD، کودک احساس بیقراری میکند و روی رفتارش کنترل ندارد. برای او سخت است که نوبت را رعایت کند یا به دستورالعملها گوش دهد. کودکان مبتلا به تکانشگری ممکن است آسیب و جراحات جسمی بیشتری را نسبت به دیگران تجربه کنند.
ترکیبی (Combined): در این حالت، علائم هر دو نوع بالا به طور مساوی در کودکمان وجود دارد.
توجه داشته باشیم که علائم میتوانند در طول زمان تغییر کنند.
.علت های به وجود آمدن این اختلال چیست؟
تاثیر ژنتیک در ایجاد ADHD بسیار بالاست. به طور مثال، در یکی از تحقیقات انجام شده بر روی ۷۹ کودک مبتلا، ۴۱٪ از مادرها و ۵۱٪ از پدرها هم، به این بیماری مبتلا بودند.
همچنین سابقه سایر اختلالات روانی (مانند افسردگی، اضطراب، وسواس و …) در والدین ، ریسک ابتلا به ADHD را در کودکان بالا میبرد.
علاوه بر ژنتیک، علتهای احتمالی و عوامل خطر دیگری نیز توسط محققان در حال بررسیاند، مانند:
.آسیب مغزی
.قرار گرفتن در معرض آلودگیهای محیطی در دوران بارداری یا در سنین پایین، مانند سرب
.مصرف الکل و دخانیات در دوران بارداری
.زایمان زودرس
.وزن کم هنگام تولد
.چطور وجود این اختلال را تشخیص بدهیم؟
تشخیص ابتلای کودک به ADHD در چند مرحله انجام میشود و آزمایش واحدی برای تشخیص آن وجود ندارد.بسیاری از مشکلات دیگر مانند اضطراب، افسردگی، مشکلات خواب و انواع خاصی از اختلالات یادگیری میتوانند علائم مشابهی داشته باشند. به همین دلیل یک مرحله از فرآیند تشخیص، شامل معاینه پزشکی از جمله آزمایشهای شنوایی و بینایی است تا سایر مشکلات احتمالی را رد کند.تشخیص ADHD معمولاً شامل یک چک لیست برای ارزیابی علائم و گرفتن سابقه کودک از والدین، معلمان و گاهی اوقات خود کودک است.
.نقش شما به عنوان پدر و مادر، بعد از تشخیص ADHD در کودکتان چیست؟
اگر علائم این اختلال را در کودکتان مشاهده کردید، هر چه زود تر به متخصص مراجعه کرده و از او کمک بگیرید.
تصویر کاملی را به متخصصین ارائه دهید. وقتی سوالات سختی در مورد رفتار فرزندتان از شما پرسیده شد، حتماً صادقانه پاسخ دهید.ممکن است بیش از یک پزشک کودک شمارا ارزیابی کنند. از جمله روانشناسان بالینی،متخصصان یادگیری و... پس دیدگاه شما برای فرآیند ارزیابی بسیار مهم است.
در طی مراحل تشخیص ، از کودک خود حمایت عاطفی کنید.
در صورت لزوم، نظر متخصص دوم را هم بررسی کنید.
.درمان و مدیریت اختلال ADHD به چه صورت است؟
در بیشتر موارد، بهتر است درمان ADHD، با ترکیبی از روشهای رفتار درمانی و درمان دارویی انجام شود.برای کودکان پیش دبستانی (۴-۵ ساله) مبتلا به ADHD، رفتار درمانی، به ویژه آموزش والدین، به عنوان اولین قدم درمان قبل از مصرف دارو توصیه میشود. اینکه چه درمانی به نتیجه بهتری میرسد، به کودک و خانواده او بستگی دارد. برنامههای درمانی کودک نیاز به نظارت دقیق و پیگیری دارد.
علاوه بر رفتار درمانی و دارو درمانی، یک شیوه زندگی سالم برای کودکمان میتواند، مسیر درمان را هموار تر کند. مانند:
ایجاد عادات غذایی سالم مانند مصرف میوه، سبزیجات، غلات کامل و انتخاب منابع پروتئینی کم چرب
مشارکت در فعالیتهای بدنی روزانه، مناسب با سن کودک
محدود کردن مدت زمان استفاده روزانه کودکمان از تلویزیون، کامپیوتر، موبایل و سایر وسایل الکترونیکی
رعایت ساعت خواب شبانه توصیه شده بر اساس سن کودک
.اختلال ADHD در بزرگسالان چگونه است؟
تا مدتها این باور وجود داشت که اختلال ADHD فقط در کودکان به وجود می آید.وبعد از نوجوانی ازبین میرود.
اما تحقیقات انجام شده نشان می دهد که ،این اختلال میتواند تا بزرگسالی ادامه پیدا بکند و یا حتی در بزرگسالی شروع شود.
بزرگسالان مبتلا، عموما دچار کمبود تمرکز و بینظمی هستند.در برنامهریزی، تشخیص اولویتها، مدیریت امور مختلف و مدیریت زمان دچار ضعف هستند.
طبیعتا وقتی در انجام وظایف، این مهارت ها نادیده گرفته شوند،پیامد های هنگفتی به بار می آید. مثلا تاخیر مداوم برای رسیدن به محل کار،اهمال کاری و به تعویق انداختن کارها، بیتوجهی به قواعد کاری، پرت شدن مکرر حواس درجلسات کاری، همه و همه باعث اخراج شخص از کارش می شود.
اکثر بزرگسالان مبتلا به ADHD استاد کارهای نیمه تمام هستند. مشتاق اند تا در کاری حرفهای شوند. و برای
آن کار برنامهریزی میکنند. ولی طی مسیر نمی توانند دقت مورد نیاز برای انجام کار را تامین کنند! به علاوه، در تنظیم هیجانات هم با مشکل رو به رو هستند.به سرعت خشمگین می شوند.در مدیریت استرس خود ناتوان اند. و به همین دلیل به سرعت مضطرب می شوند.
درمان اختلال ADHD در بزرگسالان چگونه است؟
اگر به وجود این اختلال در خود مشکوک هستید، حتما در اسرع وقت، برای یک ارزیابی با کمک تست iva-۲ به متخصص مراجعه کنید. حدود ۵۰٪ از بزرگسالان مبتلا به ADHD دچار اختلالات اضطرابی و افسردگی هم هستند. و هم زمانی دو اختلال، تشخیص علت اولیه را دشوار میکند.
ADHD عموما با داروهای محرکی مثل ریتالین درمان می شود. اما داروهای غیر محرک، مثل آتوماکستین هم موثرند. افراد مبتلا به این بیماری، بهتر است در کنار دارو درمانی، ورزش مداوم، تغذیه مناسب و روان درمانی را برای مدیریت علائم شان به کار ببرند.
در انتها از شما بابت خواندن این مطلب ، تشکر میکنم.
میخواهم بدانید احساس ناراحتی یا ترس از تشخیص ADHD طبیعی است.اما به خاطر داشته باشید که دریافت تشخیص می تواند اولین قدم برای بهتر شدن زندگ شما باشد. تشخیص درست، این اطمینان را به شما می دهد که اهمالکاری،عدم تمرکز و دیگر علائم گفته شده، فقط نشان دهنده ی یک اختلال در شما هستند، که میتوانید یاد بگیرید چگونه آن هارا مدیریت کنید.
در نهایت، افزایش آگاهی،خود دوستی و درک خودتان برای اجتناب از خود سرزنشی، بخش مهمی از درمان محسوب می شود.