ورق ABS یا همان آکریلونیتریل بوتادین استایرن یکی از آن متریالهایی است که هرچه بیشتر با آن کار کنی، بیشتر به کاربرد فراوانش پی میبری. تقریباً در هر صنعتی که سر بچرخانی ردی از آن میبینی؛ چون هم شکلدهیاش راحت است، هم محکم است، هم سبک. همین ترکیب جذاب باعث شده از تجهیزات صنعتی گرفته تا وسایل ساختمانی و حتی لوازم خانگی، همه و همه به نوعی به این ورق وابسته باشند.
جالب است بدانید ساختار ABS از سه جزء اصلی تشکیل شده: استایرن که باعث میشود سطح کار صاف و خوشفرم باشد، بوتادین که انعطاف و مقاومت ضربهای را بالا میبرد، و آکریلونیتریل که کمک میکند ورق در برابر حرارت و مواد شیمیایی پایداری بیشتری داشته باشد. همین ترکیب هوشمندانه است که ABS را به انتخابی مطمئن برای ساخت قطعات محکم ولی انعطافپذیر تبدیل کرده.
ورق ABS یک ماده ترموپلاستیک است؛ یعنی با حرارت نرم میشود و بعد از سرد شدن دوباره سفت و محکم برمیگردد. اگر با فرایندهایی مثل وکیومفرمینگ یا تزریق سروکار داشته باشی، دقیقاً میدانی که این ویژگی چقدر کار را ساده میکند.
سطح ورقهای ABS صاف و یکنواخت است و خیلی خوب پولیش میشوند. به همین دلیل در کارهای تزئینی یا جاهایی که ظاهر محصول مهم است، طرفداران زیادی دارند.
یکی از نکات جذاب ABS مقاومت بالای آن در برابر ضربه است. حتی وقتی هوا سرد میشود و بعضی پلاستیکها ترد و شکننده میشوند، ABS همچنان محکم میماند. شاید به همین دلیل است که در ساخت سپر خودرو، بدنه وسایل الکترونیکی یا تجهیزات صنعتی، حضورش کاملاً محسوس است.
از طرفی وزن کم ABS نسبت به فلز یا شیشه، آن را برای کاربردهایی که کاهش وزن محصول اهمیت دارد، به گزینهای هوشمندانه تبدیل میکند.
در برابر بسیاری از اسیدهای رقیق، الکلها و روغنها هم مقاومت خوبی دارد؛ فقط باید حواستان باشد مواد اکسیدکننده قوی و بعضی حلالها میتوانند به آن آسیب بزنند. از نظر حرارتی هم تا حدود ۸۰ تا ۹۰ درجه سانتیگراد دوام میآورد و اگر با افزودنیهای خاص ترکیب شود، این مقدار بیشتر هم میشود.
صنایع مختلف عاشق ABS هستند!
در صنعت خودرو تقریباً همهجا رد پایش دیده میشود: داشبورد، رودری، کنسول وسط، سپرها، قاب چراغها و خیلی چیزهای دیگر. دلیلش هم ساده است؛ هم سبک است، هم ضربه را تحمل میکند، هم در قالبهای پیچیده عالی شکل میگیرد.
در لوازم خانگی هم کاملاً محبوب است. اگر همین حالا دوروبرت را نگاه کنی، احتمالاً چند وسیله پیدا میکنی که با ABS ساخته شده: مثلاً بدنه خارجی جاروبرقی، قاب تلویزیون، بخشهایی از یخچال و ماشین لباسشویی. زیبایی، استحکام، مقاومت در برابر خط و خش و قابلیت رنگپذیری، آن را به انتخابی حرفهای برای تولیدکنندگان تبدیل کرده.
در ساختمان هم کاربردهای زیادی دارد؛ از پنلهای دکوراتیو و سقفهای کاذب گرفته تا کابینت، قرنیز و پوشش دیواری. ورقهای ABS با روکش PMMA برای فضاهای بیرونی خیلی مناسباند چون هم براقترند، هم در برابر آفتاب و خط و خش مقاومتر. مدلهای لیمینتشده با روکش PVC، چوب مصنوعی یا استیل هم ظاهر بسیار شیک و مدرنی ایجاد میکنند.
در صنایع پزشکی، ورزشی و بستهبندی هم نام ABS زیاد شنیده میشود. کلاه ایمنی، بعضی ابزارهای دندانپزشکی، قابها و جعبههای محافظ—all made of ABS!
تولید این ورق معمولاً با روش اکستروژن انجام میشود. پودر یا گرانول ABS وارد اکسترودر میشود، ذوب میشود و سپس از قالب مخصوص به شکل ورق بیرون میآید. بعد از عبور از غلطکهای خنککننده، ورق به ضخامت و شکل نهاییاش میرسد. ضخامتها معمولاً بین ۰.۸ تا ۱۰ میلیمتر هستند.
نوعهایی از این ورق که با PMMA ترکیب شدهاند (ABS/PMMA)، هم ظاهر براقتری دارند، هم در برابر UV و تغییر رنگ مقاوماند. برای فضاهای تزئینی و خارجی واقعاً ایدهآلاند.
اگر بخواهیم خلاصه بگوییم، چرا ABS اینقدر محبوب است؟
چون:
• محکم است و ضربه را عالی تحمل میکند.
• سبک است و وزن نهایی محصول را پایین میآورد.
• راحت خم، برش و سوراخ میشود.
• سطح صاف و رنگپذیری فوقالعادهای دارد.
• در برابر حرارت و مواد شیمیایی معمولی مقاوم است.
• قیمتش نسبت به کاراییاش بسیار مقرونبهصرفه است.
• در شرایط عادی تغییر شکل نمیدهد و ابعادش ثابت میماند.
البته مثل هر متریال دیگری، محدودیتهایی هم دارد:
• اگر روکش PMMA نداشته باشد، در برابر نور خورشید در طولانیمدت تغییر رنگ میدهد.
• تحمل حرارت بسیار بالا را ندارد و بالای ۹۰ درجه تغییر شکل میدهد.
• برخی حلالها مثل استون میتوانند خرابش کنند.
• در مقایسه با پلیکربنات مقاومت ضربهای کمتری دارد.
در کل اگر به دنبال متریالی هستی که ترکیبی از زیبایی، قدرت، انعطاف و قیمت مناسب باشد، ABS یکی از بهترین انتخابهاست.
تو برای چه محصول یا پروژهای قصد داری از ABS استفاده کنی؟ شاید بتوانم بهت کمک کنم بهترین نوع را انتخاب کنی.
