هو الرزاق
در نوشتار پیشین براساس روایات دیدیم که میزان رزق و روزی هر کسی مقدر و مشخص است و خداوند متعال برای هر کسی، روزی معینی را قرار داده است و این روزی را برای آن شخص ضمانت نموده.
لکن اگر کسی صرفا به این مساله نگاه کند، چه بسا پیش خود بگوید که پس در خانه بنشینیم و هیچ کاری نکنیم؛ چرا که روزی، خود به خود خواهد رسید.
این حرف از جهتی درست است؛ روزی مقدر هر کسی خواهد رسید. اما دین اسلام، به کار و تلاش برای کسب معیشت نه به عنوان وسیله ای جهت کسب روزی، بلکه به عنوان یک تکلیف نگاه کرده است. یعنی خودِ کار کردن یک تکلیف میباشد که ما موظفیم آن تکلیف را انجام بدهیم. مانند نماز. اگر این تکلیف را انجام ندهیم، مرتکب معصیت شده ایم و عقاب اخروی خواهیم داشت.
پس دین اسلام میخواهد بگوید که تو ، به کار به عنوان یک تکلیف نگاه کن؛ فارق از نتیجه اش. نتیجه اش، ضمانت شده است و خداوند متکفل روزی همه ی موجودات شده است.
به این روایات توجه بفرمائید:
امام حسن عليه السلام : به تقدير نيز چندان تكيه مكن كه از كار و كوشش دست كشى ؛ زيرا در جستجوى فضل [ و روزى ] خدا رفتن از سنّت است .
همانگونه که مشاهده میفرمائید امام حسن(ع) میفرمایند که درست است که روزی تو مقدر است، اما از طرفی هم کار کردن از سنت است و ما باید از سنت پیامبران پیروی کنیم.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : عبادت ده جزء دارد، كه نُه جزء آن طلب [ روزى ] حلال است .(بحار الانوار ج37ص 103)
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : كسى كه براى [ كسب روزىِ ] خانواده اش زحمت بكشد ، مانند مجاهدِ در راه خداست .(بحار الانوار ج59، ص103)
همان گونه که میبینید، کسب روزی، از سنت و از واجبات است و بسیار به آن تشویق شده.
پس تا اینجا دو اصل را به اثبات رسانده ایم:
1-روزی هر کسی مقدر ومشخص است.
2- کار کردن، وسیله نیست؛ بلکه هدف است و خودش ذاتا مطلوبیت دارد و یک تکلیف محسوب میگردد.
حال، توجه به این دو اصل، ثمرات بسیار زیادی در زندگی روز مره ی ما خواهد داشت که قطعا میتواند زندگی همه ی ما را عوض کند. به امید خدا در نوشته های بعدی به این ثمره ها خواهیم پرداخت.