احتمالا درباره کلاه برت (Béret) شنیدهاید. شاید حتی یکی از این آیتمهای جذاب را در کمدتان داشته باشید. در هر حال، خوب است بدانید این اکسسوری دوستداشتنی با گذشت زمان به نمادی از مد فرانسوی تبدیل شده و اکنون دیگر چیزی به مراتب فراتر از یک کلاه شیک پشمی است. در این مطلب، قصد داریم برایتان بگوییم کلاه برت چیست؟ و چگونه میتوان آن را به زیباترین شکل ممکن با دیگر آیتمها ست کرد؟ با ما در «منومد» همراه باشید.
کلاه برت (Béret) که برخی آن را با پیروی از گویش فرانسوی با نام «بِره» میشناسند نوعی کلاه گرد و تخت است که بهطور معمول به صورت دستی تولید میشود. این اکسسوری زیبا که اکنون بهعنوان نمادی از مد و فشن فرانسوی به حساب میآید در انواع مختلفی ساخته شده و در اختیار علاقهمندان قرار میگیرد. از این میان، میتوان به کلاه برت پشمی، آکریلیک، قلاببافی و نمدی اشاره کرد. جالب اینجاست که این کلاه بدون لبه وقتی در دست شما قرار دارد کاملا صاف و بیحالت است. اما درست زمانیکه آن را روی سرتان قرار میدهید، شکل زیبایی به خود میگیرد.
بسیاری از افراد، تاریخچه ابداع کلاه برت را به قرن هفدهم میلادی و چوپانانی نسبت میدهند که در کوههای پیرنه واقع در مرز فرانسه و اسپانیا زندگی میکردند. اما جالب است بدانید براساس آثار هنری، نقاشیها و سنگ نگارههای بهجا مانده از عصر باستان، ایتالیاییها و دانمارکیها در سالهای ۳۲۰۰ تا ۳۶۰۰ قبل از میلاد کلاههایی بر سر میگذاشتند که شباهت زیادی با برتهای امروزی داشتند.
ظاهرا مردمان یونان و روم باستان هم در آن دوران از دو نوع کلاه با نامهای «پتاسوس» (کلاه آفتابی تخت) و پیلئوس (کلاه مخروطی) استفاده میکردند. با گذشت زمان، این طرحها با هم ترکیب شده و به نوعی کلاه پشمی، گرد و تخت تبدیل شدند که شباهتهایی با برت کنونی داشتهاند. البته، اندازه و الگوی ظاهری این کلاهها تا اندازهای متفاوت با آن چیزی بود که ما امروز از برت میشناسیم. با این حال، این اکسسوری ارزان، دستساز و ساخته شده از نمد و پشم برای صدها سال به کلاه اصلی کشاورزان و چوپانانی تبدیل شد که در کوهها و دشتهای اروپا زندگی میکردند
در قرن چهاردهم و پانزدهم میلادی، کلاه برت به دلیل ارزان بودن و تعلق داشتن به قشر دهقان و زحمتکش مورد توجه هنرمندان اروپایی قرار گرفت. رامبراند (Rembrandt) و یوهانس ورمیر (Johannes Vermeer) که هر دو از مشهورترین نقاشان هلندی در آن دوران بودهاند از جمله افرادی هستند که ظاهرا به استفاده از این نوع کلاه علاقه داشتند. از این هنرمندان سلف پرترههایی بهجا مانده که آنها را با کلاه برت نشان میدهند.
در دهه ۱۸۰۰ میلادی و با آغاز جنگهای داخلی اسپانیا، توماس زومالاکارگویی (Tomas Zumalacarregui)، رهبری انقلابیون آن کشور را برعهده گرفت و کلاه برت قرمز را بهعنوان نماد مبارزاتی حزباش انتخاب کرد. به این ترتیب، این اکسسوری به بخش جداییناپذیری از لباس مبارزان کارلیست تبدیل شد. کارلیست نام گروهی است که با دولت وقت اسپانیا در نبرد بود.
کلمه برت که در اصل منشا فرانسوی دارد، برای نخستین بار در سال ۱۸۳۵ ثبت شد. براساس شواهد، این واژه از کلمه لاتین birretum ریشه گرفته و اصطلاحی است که برای توصیف کلاههای صاف و پشمی دهقانان محلی بهکار رفته است. برخلاف آنچه در اسپانیا رایج بود، چریکهای فرانسوی رنگ آبی را برای کلاههای برتشان انتخاب کرده و آن را به نمادی برای مبارزه بر علیه استبداد تبدیل کردند. جالب است بدانید، در آن دوران، کلاه برت سیاه همچنان توسط دهقانان اروپایی مورد استفاده قرار میگرفت و وضعیت اقتصادی نابسامان آنها را نشان میداد.
در ابتدای دهه ۱۹۰۰ میلادی، کلاه برت مشکی خصوصا برای خانمها به یکی از نمادهای فشن تبدیل شد. واقعیت این است که هیچکس نمیداند دنیای مد به چه دلیلی به کلاه طبقه دهقان اروپا توجه نشان داده است؟ اما میتوان حدس زد که با رواج زندگی مدرن شهری، استفاده از کلاه و بهویژه رنگ مشکی نظر افراد شیکپوش را به خود جلب کرده و کمکم به یکی از مظاهر مد تبدیل شده است. کمکم کار به جایی رسید که در دهه ۱۹۲۰ میلادی، خیابانهای پاریس سرشار از زنان و مردان عادی و هنرمندان، خوانندگان، نویسندگان و ستارگانی شد که همگی این کلاه نمدی را بر سر میگذاشتند. از این میان، میتوان اسامی چهرههای شناختهشدهای مانند ارنست همینگوی، ادیت پیاف و لورن باکال را نام برد.
تاثیر جنگ جهانی اول و دوم بر گسترش استفاده از کلاه برت چیست؟
در طول دهههای چهل و پنجاه میلادی، چهره دنیا به شکل قابل توجهی تغییر کرد. در طول این سالها، جنگ جهانی اول و دوم مانند طوفانی مخرب همه جهان را در برگرفت. در این زمان، عواملی مانند جذابیت فراگیر کلاه برت، سادگی روند تولید و پایین بودن قیمت آن دست به دست هم دادند و این اکسسوری جذاب را به یکی از کالاهای اساسی ارتش بریتانیا و ارتش آمریکا تبدیل کردند. با این تفاوت که هنگ تانک سلطنتی بریتانیا برت مشکی و نیروهای ویژه ایالات متحده Beret سبز را برای تکمیل یونیفورم نظامی خود انتخاب کرده بودند. از آن زمان به بعد، استفاده از کلاه برت در شاخهها و گروههای مختلف نظامی در سراسر جهان از جمله، چین، سریلانکا، کانادا و اوکراین گسترش یافت.
در دهه ۱۹۶۰، سینمای موج نو در فرانسه بیش از هر زمان دیگری رونق گرفت و نوع تازهای از تفکر و روایتگری را در بین مردم رواج داد. این روند به شکل عجیبی با گسترش استفاده از کلاه برت در میان روشنفکران و هنرمندان همراه بود. تا جایی که چهرههای مشهوری مانند پابلو پیکاسو، دیزی گیلیسپی، بریژیت باردو و کاترین دونو حتی بر روی فرش قرمزها و جشنوارههای بزرگی همچون کن هم با این کلاه دیده میشدند. بهعلاوه، در این دوران استفاده از کلاه برت به شکل قابل توجهی در میان چهرههای سیاسی و تاثیرگذار جهان از قبیل چه گوارا و فیدل کاسترو هم گسترش پیدا کرد. مجموع عوامل یاد شده، این آیتم را به یکی از محبوبترین اکسسوریهای قشر روشنفکر در همه دورانها تبدیل کرد.
چه گوارا در سال ۱۹۶۷ درگذشت، اما علاقه رهبران سیاسی دنیا به کلاه برت همچنان به قوت خود باقی ماند. در دهه ۱۹۷۰ میلادی، اعضای برخی از معروفترین احزاب سیاسی دنیا از جمله حزب پلنگ سیاه کلاه برت مشکی را بهعنوان بخشی از یونیفورم نظامی خودشان انتخاب کردند. حزب پلنگ سیاه (Black Panther Party) یک سازمان سوسیالیست آمریکایی بود که در دهه هفتاد میلادی در زمینه احقاق حقوق سیاهپوستان فعالیت میکرد.
همانطور که گفتیم، کلاه برت در دهههای مختلف نقشی نمادین را برعهده داشته و نشانهای از تفکرات برجسته، باورهای سیاسی، غرور ملی و نقطه نظرات ایدئولوژیک افراد و گروههای مختلف بوده است. اما در دنیای امروز، این کلاه ساده، بیآلایش و زیبا در کمال معصومیت میتواند نشاندهنده علاقه شما به دنیای مد و فشن باشد.
روش پوشیدن کلاه برت چیست؟
کافی است لبه بالایی این کلاه دوستداشتنی را روی پیشانی قرار دهید و پشت آن را تا انتهای گردی جمجمه و تا ابتدای گودی گردن پایین ببرید. برخی از افراد دوست دارند لبه کلاه برت محبوبشان را در میانه پیشانی قرار دهند. این در حالی است که بسیاری دیگر، آن را درست روی خط رویش موهایشان جاگذاری میکنند.