
واقعیت اینه که برای حس کردن زیبایی، مدرک هنر لازم نیست.چون مغز ما از بدو تولد، بهصورت طبیعی یهسری ابزارتشخیص زیبایی داره.
مثل این میمونه که:
همه میتونن غذا خوشمزه رو تشخیص بدن حتی اگر آشپزی بلد نباشن.
مغز به طور ذاتی دنبال نظم و هماهنگی است
مغز انسان از هرج و مرج بدش میاد، چرا؟ چون نظم باعث صرفهجویی در انرژی مغز میشه.
برای همین افراد حتی بدون آموزش هنری:
تقارن رو بیشتر دوست دارن
تصاویر مرتب رو زیباتر میدونن
ترکیببندیهای متعادل براشون خوشایندتره
مثلاً:
یک صورت متقارن از نظر اغلب مردم جذابتر به نظر میرسه، حتی اگر اصلاً ندونن «تقارن» چیه.
مغز ما بهشکل تکاملی یاد گرفته که:
نظم = امنیت
بینظمی = استرس
مغز الگوها را ناخودآگاه یاد میگیرد
حتی اگه کسی هنر نخونده باشه، از بچگی در معرض هزاران تصویر قرار گرفته:
فیلمها
پوسترها
اینستاگرام
تلویزیون
معماری شهر
طراحی اپلیکیشنها
مغز بدون اینکه خودش بدونه، شروع میکنه به ساختن یک بانک اطلاعاتی از الگوهای زیبایی. بعداً وقتی یک تصویر جدید میبینه آن را با آن بانک ذهنی مقایسه میکند و سریع نتیجه میگیرد.
مغز به احساسات توجه ویژه دارد
آدمها تصویرها رو فقط با چشم نمیبینن ، با احساسشون هم میبینن.
چیزی که باعث میشه حتی یک فرد غیرهنری بگه:
این تصویر بهم حس خوبی میده اینها میتونه باشه:
رنگ گرم
نور ملایم
چهره مهربان
فضای آشنا
خاطرهای که در ذهنش زنده میشه
مغز وقتی حسی مثبت دریافت کنه، اون تصویر رو زیبا تلقی میکنه، حتی اگر از نظر تکنیکی خیلی هم عالی نباشه.
ما برای حس کردن زیبایی نیاز به آموزش نداریم؛ چون مغز ما خودش یک ماشین تشخیص هماهنگی، نظم و لذت بصری است.
وقتی مغز زیبایی را تشخیص میدهد، به خودش دوپامین جایزه میدهد.
مغز ما یک شبکه عصبی مخصوص لذت داره که شامل این بخشهاست:
Nucleus Accumbens
Orbitofrontal Cortex
و مسیرهای دوپامینی
وقتی یک اثر زیبا میبینی:
مغز تحلیلش میکنه
اگر با الگوهای زیباییاش جور دربیاد
به سیستم پاداش دستور میده: «دوپامین آزاد کن»
دوپامین همون چیزیه که باعث میشه بگی:
چه حس خوبی داره این کار…
چرا مغز به زیبایی «جایزه» میده؟
از نظر تکاملی:
مغز زیبایی رو با چیزهای خوب، امن و ارزشمند مرتبط کرده.
مثلاً در طبیعت:
طبیعت سالم → اغلب زیباتر
چهره سالم → جذابتر
محیط متعادل → امنتر
مغز یاد گرفته:
زیبا = ارزشمند = لذت بده
پس هر وقت با زیبایی مواجهه پیدا میکنه، مثل وقتی غذا خوشمزه میخوری سیستم پاداش فعال میشه.
برای همین:
بعضی تصاویر فقط دیده نمیشن…تجربه میشن.