منبع تغذیه کامپیوتر یا پاور(PSU) مخفف Power Supply Unit است که به معنی واحد منبع تغذیه است.
این قطعه در کامپیوتر وظیفه تامین برق قطعات سیستم را دارد، حالا شاید سوال بپرسید که چرا مستقیما به برق وصل نمیشوند؟ جواب این سوال واضح است، اولاً قطعات کامپیوتر با برق شهری AC نمیتوانند کار کنند و فقط با جریان برق مستقیم DC کار میکنند، بنابراین منبع تغذیه وظیفه تبدیل جریان برق شهری AC به جریان برق مستقیم DC را دارد. پس با کاربرد منبع تغذیه آشنا شدیم.
همانطور که میدانیم منبع تغذیه وظیفه تامین انرژی مورد نیاز سیستم و محافظت از سیستم در برابر نواسانات و قطعی برق را دارد. اما هر پاوری استاندارد نیست و نصب یک پاور نامناسب و غیراستاندارد می تواند موجب فشار به قطعات و آسیب جدّی به قطعات سیستم شود. پس باید هنگام خرید پاور بسیار دقّت کنیم و یک پاور مرغوب و باکیفیت را تهیه کنیم.
همه پاورها دارای یک عدد اسمی بر حسب وات (W) هستند که بیانگر بیشینه توان قابل ارائه توسط پاور است. برای نمونه یک پاور 600 واتی برای استفاده با قطعاتی مناسب است که نهایتاً قدری کمتر از 600 وات مصرف داشته باشند. البته این ایده آل ترین شرایط نیست و باید برای همین قطعات یک پاور قوی تر خریداری کرد.اما آیا واقعا این عدد ملاک انتخاب یک پاور است؟ جواب شما خیر است! چون که میزان توان پاور میتواند هر عددی باشد، و دو پاور با توان یکسان میتوانند بازدهی و قدرت کاملا متفاوتی داشته باشند.
راندمان انرژی یک پاور منظور میزان مصرف برق و هدر رفتن برقی است که هنگام تبدیل AC به DC است که معمولا همراه با گرما است، همچنین گواهینامه ی 80PLUS نیز میزان راندمان انرژی یک پاور را نشان میدهد.
هرچقدر که یک پاور راندمان (Efficiency) انرژی بالاتری داشته باشد، مطلوبتر است و ضمن هدر رفتن برق کمتری، گرمای کمتری نیز تولید می کند و عمر بیشتری خواهد داشت. البته که علاوه بر صرفه جویی برق، می توان به استاندارد بودن آن هم پی برد.
این گواهی یک استاندارد است که میزان راندمان هر پاور را تعیین میکند. این پاور دارای 6 لول مختلف است.
هرچقدر میزان راندمان یک پاور بیشتر باشد، یعنی مصرف برق کمتر، دمای کمتر، و بازدهی خیلی بهتری دارد ، به طوری که مثلا یک پاور 600W با استاندارد 80PLUS Bronze با یک پاور 600W با استاندارد 80PLUS PLATINUM تفاوت قیمت بسیار زیادی دارد.
آیا این گواهی قابل اعتماد است؟ به طور کلی در برند های معروف و معتبر این گواهی قابل اعتماد است اما در برند های متفرقه این گواهی چندان قابل اعتماد نیست چون که ممکن است یک پاور با راندمان مشابه گواهی 80PLUS باشد و شرکت سازنده خود به او گواهی 80PLUS میدهد که به آن گواهی غیررسمی میگویند.
لیست گواهی های 80 پلاس به شرح زیر است:
پاورهای با راندمان انرژی بالاتر، معمولاً قطعات مرغوبتر و طراحیهای بهتر و پیشرفتهتری دارند. از همین رو برای سیستمهای با قطعات مُدرن خرید پاور حداقل گلد (Gold) توصیه میشود.
هر پاور دارای مشخصاتی شامل برند، مدل، توان اسمی، ماژولار یا غیر ماژولار بودن کابل ها و راندمان انرژی است. برای نمونه Enermax MarbleBron 550W یک پاور 550 واتی سری MarbleBron ساخت انرمکس است که با مشاهده جعبه یا مشخصات آن متوجه میشویم دارای راندمان انرژی منطبق بر 80PLUS Bronze و طراحی نیمه ماژولار است.
ماژولار (fully modular): دارای سیم های جدا شونده اند برای مدیریت بهتر سیم ها.
نیمه ماژولار(semi modular): بعضی از سیم های اصلی پاور غیر ماژولار اند و سیم های دیگر هم ماژولار اند.
غیر ماژولار(non modular): این نوع پاور ها سیم های آنها روی برد خود پاور نصب شده و امکان جداسازی آنها وجود ندارد.
بسیار مهم و حیاتی است که پاور انتخابی خود را از یک برند معتبر خریداری کنید. پاورهای ساخت برندهای متفرقه و ناشناخته میتوانند حتی خطرناک باشند. بنابراین حتماً سراغ برندهای معتبر و ترجیحاً بهترین برندهای منبع تغذیه کامپیوتر بروید. بهترین برند های پاور عبارت اند از:
کولرمستر (CoolerMaster)
گرین (GREEN)
کورسیر (Corsair)
ایسوس (ASUS)
ای وی جی ای (EVGA)
اف اس پی (FSP)
سیلوراستون (SilverStone)
ترمالتیک (Thermaltake)
گیگابایت (GIGABYTE)
ام اس ای (MSI)
سی سونیک (Seasonic)
بی کوایت (Be Quiet!)
انتک (Antec)
انرمکس (EnerMax)
در ایران برندهای داخلی پاور متعددی یافت می شود اما در بین آنها تنها گرین (GREEN) پیشنهاد میشود.
پاور های گرین با حداکثر گواهی کسب شده 80PLUS PLATINUM کیفیت واقعا خوبی دارند. علاوه بر این، گارانتی معتبر و قیمت مناسب تر موجب شده که خریداران بسیار زیادی داشته باشد. پاور های گرین از قطعات مرغوب و باکیفیت و خازن های ژاپنی استفاده میکنند و همچنین طراحی نسل جدید و مدرن موجب افزایش طول عمر پاور ها میشود.
پاور های جدید معمولاً از طراحیهای منطبق بر استانداردهای بروزتر برخوردار هستند و بهتر هستند، از همین رو خرید پاورهای قدیمی متعلق به چند سال قبل به هیچ عنوان توصیه نمیشود. اگر محدودیت بودجه دارید بهتر است یک پاور بروز یا دست کم متعلق به بازه گذشته نزدیک چون 2 الی 3 سال خریداری کنید. برای نمونه خرید یک پاور مربوط به 6 سال قبل اصلاً فکر خوبی نیست و شما را از پیشرفت ها، اصلاحات و بهبودهای استانداردهای جدیدتر محروم می کند.
در اصل برندهای مختلف منبع تغذیه کامپیوتر خودشان اقدام به تولید پاور نمیکنند و محصولات آنها توسط سازندگان دیگری تولید میشوند. Great Wall HEC ،CWT ،Gospower ،FSPو Flextronics از جمله OEM های مطرح پاور هستند. برای نمونه پاور Corsair AX1600i در اصل ساخت Flextronics است.
کارت گرافیک، پر مصرفترین قطعه کامپیوترهای رده بالا است و باید توجه ویژه ای به نیاز انرژی این قطعه داشت. در عین حال مصرف کارتهای گرافیک نسل جدید میتواند به صورت لحظهای به طرز شدیدی بالا برود که در پاورهای قدیمی موجب فعال شدن پروتکشن حفاظتی OPP و خاموش شدن کامپیوتر میشود. این مشکل در پاورهای منطبق بر استانداردهای بروز وجود ندارد و بر اثر افزایش لحظه ای مصرف کارت گرافیک دچار خاموشی نمی شوند.
به هیچ وجه نباید برای سیستم چند میلیونی خود، بدون دقت به برند و کیفیت، یک پاور بی کیفیت تهیه کنید، به عنوان مثال اگر شما 40 میلیون تومان پول سیستم داده اید به هیچ وجه نباید از پاور های بی کیفیت و ارزان قیمت (به عنوان مثال 2 میلیون تومان) استفاده کنید، این کار میتواند موجب فشار به سیستم، اتصال در جریان برق، و از آن بدتر سوختگی پاور و سوختن همه ی قطعات سیستم است که دچار ضرر های میلیونی میشود.
راهنمای خرید پاور برای حداکثر توان 300W:
یک پاور خوب از برند معروف گرین که کیفیت ساخت خوب و قیمت مناسب آن موجب شده که خریداران زیادی داشته باشد، این پاور بیشتر در سیستم های اداری و سیستم هایی که توان مصرفی کمی دارند استفاده میشود. همچنین این پاور جزو پاور های سری ECO گرین است و پاور کم مصرف و به صرفه ای است. و دارای گواهی نامه ی 80PLUS است که برای سیستم های معمولی راندمان کاملا مناسبی است.
برای محاسبه مصرف قطعات کامپیوتر خود می توانید از ماشین حساب آنلاین پاور استفاده کنید که در همین نوشتار معرفی شده اند.( هرچقدر توان سیستم شما باشد احتیاط آن است که حدودا ۱۲ درصد از میزان توان پاور بیشتری تهیه کنید که به پاور و سیستم فشار نیاید.)
راهنمای خرید پاور 450W:
این پاور یکی دیگر از پاور های سری ECO گرین است که برای استفاده در سیستم های پایین رده رو ب میان رده گزینه مناسبی است داشتن گواهینامه ی 80PLUS و سری ECO باعث صرفه جویی در مصرف برق این پاور میشود که گزینه مناسب و منطقی است.
راهنمای خرید پاور 550W:
این پاور از برند خوش نام کورسیر یک پاور با کیفیت و مطمئن است با قیمتی بسیار مناسب، طراحی مهم و نیمه ماژولار بودن، همچنین گواهی 80PLUS باعث شده که راندمان مناسبی داشته باشد و مناسب سیستم های متوسط رو به پایین است.
یک پاور دیگر از برند معتبر کولرمستر که دارای ولتاژ 230V و توان 550W است همچنین کیفیت ساخت مرغوب و خازن های باکیفیت موجب افزایش عمر این پاور شده است، علاوه بر این داشتن گواهی 80PLUS White راندمان این پاور را برای سیستم های میانرده مناسب کرده است.
منابع تغذیه سری +UK گرین مدرن ترین پاورهای گیمینگ میان رده حال حاضر گرین محسوب می شوند. بازدهی مصرف انرژی بالا مطابق با 80PLUS GOLD، عملکرد فوق العاده کم صدا، پروتکشن های ایمنی کامل، 62 ماه گارانتی، ابعاد بسیار کم حجم و کابلهای خروجی تماماً فلت از بارز ترین خصوصیات این سری محسوب می شوند. این پاور با 80PLUS Gold راندمان مناسب تری نسبت به دو پاور مشابه دارد و استفاده از آن برای سیستم های قوی تر هم مناسب تر است.
راهنمای خرید پاور 600W تا 700W:
پاور های شرکت FSP جزو پاور های بسیار باکیفیت و خوش قیمت بازار هستند که طراحی عالی، قیمت مناسب، کیفیت ساخت فوق العاده بالا موجب فروش بالای پاور های این شرکت شده است.
این پاور دارای طراحی سیم های کاملا ماژولار، خنک کنندگی عالی، گواهینامه 80PLUS PLATINUM و راندمان بالا موجب شده که یکی از بهترین و باکیفیت ترین پاور های این رده شود.
یکی از بهترین پاور های 750W برند گرین که از استاندارد 80PLUS PLATINUM بهره میبرد که مصرف برق بسیار کم بازدهی بسیار بالا و کیفیت ساخت عالی و طراحی کاملا ماژولار است که برای سیستم های گیمینگ میان رده و بالا رده مناسب است.
راهنمای خرید پاور 850W تا 1200W:
یک پاور با کیفیت برای استفاده در سیستم های گیمینگ و سیستم های بالارده که راندمان بالا، خنک کنندگی عالی، سیستم پروتکشن هوشمند، دارای Hold up بالا و مناسب، طراحی کاملا ماژولار، همچنین گواهی 80PLUS GOLD که موجوب راندمان بالا و بازدهی عالی است، علاوه بر این، این پاور دارای سوییچ ECO یا صرفه جویی در برق در پشت پاور است که این قابلیت را میدهد که در مصرف برق صرفه جویی کند.
یک پاور از سری ROG STRIX ایسوس که طراحی فوق العاده خاص و گیمینگ دارد، نورپردازی RGB, تماما ماژولار، خنک کنندگی عالی، و علاوه بر این گواهی 80PLUS GOLD و کیفیت ساخت و مواد فوق العاده باکیفیت موجب شده کی یکی از بهترین پاور های گیمینگ برای استفاده های گیمینگ و سنگین شود.
یک پاور باکیفیت از برند معروف Silverstone که دارای استاندارد 80PLUS PLATINUM و طراحی کاملا ماژولار است، همچنین راندمان بالا و کیفیت ساخت بالا و پروتکشن عالی این پاور را به یکی از بهترین پاور های بازار تبدیل کرده.
پاور باکیفیت برند گرین که مناسب سیستم های با استفاده بالا و اورکلاک هست که دارای گواهی 80PLUS PLATINUM و طراحی ماژولار و کیفیت ساخت بالا است.
یکی از عالی ترین پاور های موجود در بازار.
منبع تغذیه یک قطعه ی مهم و حیاتی برای سیستم است که دقت نکردن در خرید آن موجب ضرر های زیادی میشود، اما ما در این مطلب یک راهنمایی کامل در این باره ارائه کردیم که بتوانیم به شما در خرید پاور کمک کنیم ممنون که تا اخر مطلب را خواندید.(: