هنر معرق چوب نیز از جمله هنرهای ایرانی با قدمتی صد ساله میباشد که از آغاز (همزمان با تحولات هنر مدرن در ایران) تا کنون مسیر یکنواختی را طی نموده و هنرمندان این عرصه همواره فضای سنت را به تجربه نشستهاند و گاه آن را با هنرهای دیگر از جمله مشبک، منبت و خاتم در هم آمیختهاند. هنرهای چوبی از گذشته تاکنون به دلیل ذات چوب و ارتباط با طبیعت همواره مورد توجه افراد زیادی قرار گرفته است. حکاکی چوب شاید یکی از شگفتانگیزترین اشکال هنری است که برای انسان شناخته شده است.
در این میان تابلوهای معرق چوب جایگاه ویژهای بین علاقهمندان دارد. برای خلق تابلوهای معرق چوب به یک بستر ثابت نیاز داریم. تکههای چوب را میتوان بر روی هر چیزی که حرکت نمیکند، اعمال کرد. هنگام انتخاب یک بستر مناسب برای ایجاد تابلو معرق چوب اصلیترین ویژگی موردنظر این است که بدون خمیدگی باشد و در اثر گرما یا رطوبت منبسط یا منقبض نشود. همچنین سطوح باید عاری از رنگ، خاک و گرد و غبار باشند. هنرمند معرق کار با چسابندن تکههای چوب کنار یکدیگر شاهکارهای هنری تابلوهای معرق چوب را به زیبایی هرچه تمامتر و با مهارت بالا خلق میکند. برای تهیه تابلو معرق چوب مشورت با کارشناس فروش تابلو معرق چوب و بهرهمندی از اطلاعات آن میتواند مفید باشد.
چوب از جمله مواد نسبتا ناپایدار طبیعت است، که به لحاظ اجزای تشکیل دهندهاش نسبت به اغلب مواد طبیعی دیگر استحکام کمتری دارد و این خاصیت سبب شده تا آثار چوبی از پایداری بسیار کمی برخوردار باشند. با توجه به این که در طول تاریخ آثار چوبی بسیاری بر اثر مرور زمان یا حوادث و عوامل آسیب زا از بین رفتهاند. برای دستیابی به تاریخچه هنرهای چوبی خصوصا معرق چوب، هر چه به عقب باز گردیم منابع کمتری در دسترس است. آثار هنری به جای مانده در ایران را میشود به شش دوره زیر تقسیم نمود:
با توجه به بررسی تاریخچه هنر معرق به ذکر آثار به جای مانده و نمونههای موجود، این هنر به استناد منابع معتبر موجود پرداخته میشود:
اگر بخواهیم در مورد پیدایش تاریخی این رشته از هنرهای چوبی در کشورمان سخن به میان آوریم میراث به جای مانده از ایرانیان باستان نشانگر ذوق و سلیقه و زیبایی شناسی هنری آنان برای تزیین لوازم و مسایل مورد استفاده آنان در هزاران سال پیش است. شانهای که در کاوشهای صورت گرفته توسط باستان شناسان در شهر سوخته کشف شده و با توجه به ابزار و امکاناتی که در ۶۲۰۰ سال گذشته در اختیار بشر بوده نمایانگر اشکالی است که برای تزیین روی سطح شانه اشباع و جایگزین گردیده است. به جز این نمونه تا دوران میانی اسلام هیج اثرمعرق جایگزینی ثبت و ضبط نشده است.
اجرای آثار معرق با تهیه و انتخاب طرح و تصویر دلخواه آغاز شده و با چسباندن آن بر سطح یک تخته سه لایی الگوی اولیه شکل میگیرد. قسمتهای مختلف الگو توسط کمان اره مویی برش خورده و به صورت قطعات کوچکتری از هم مجزا میگردند و سپس به طور موقت بر سطح یک زیرکار میخ میشوند. پس از آن هر قطعه از کار جدا شده و در قسمتی از چوب دلخواه دوربری میشود و بر سطح زیر کار جایگزین الگو میگردد. به این ترتیب تمام قسمتهای طرح آنالیز میشود و در هر قسمت چوبهای رنگی طبیعی با توجه به بافت و نقش آن جایگزین الگوها میشوند. پس از چسباندن تمام قطعات بر سطح زیر کار و پوشاندن فواصل و خطوط اره بین چوبها با مادهای به نام پلی استر یا بتونهای از مل و چسب چوب به همراه مواد رنگی مناسب با رنگ زمینه تابلو با استفاده از سمباده و دستگاه ماشین پوست، اختلاف سطحها را از بین می برند و با به کارگیری سمبادههای نرم تمام سطح تابلو را مسطح میکنند و در آخر برای محافظت از کار و جلای آن از پلی استر سیلر و کیلر و …استفاده میشود.