از کی آدما به سرشون زد که ساختمونای بزرگ بسازن و توی این ساختمونا جزوه به دست برن و بیان؟ خب راستش دقیق نمیدونیم از کی. گفته میشه قدیمی‌ترین دانشگاه که اتفاقا تو زمینه علوم پزشکی فعالیت داشته دانشگاه جندی شاپور توی جنوب خودمون بوده که برزوی طبیب یکی از معروف ترین فارغ‌التحصیلاش بوده. اما دانشگاه‌ها به شکل امروزی که به فارغ‌التحصیلاشون مدرک رسمی میدن یه چیزی حول و حوش قرن 10 میلادی پدیدار شدن.
دانشگاه‌ها صدها سال است که وجود دارند. اگرچه برخی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های جهان به کالج‌های مختلف تقسیم شده‌اند یا به طور کلی در مؤسسه‌ای متفاوت ادغام شده‌اند، نگاهی به این موضوع که چگونه هر دانشگاه برای مرتبط ماندن با شرایط مدرن سازگار شده است، جالب است. بسیاری از این دانشگاه‌ها در حال حاضر جزو معتبرترین و محبوب ترین دانشگاه‌های جهان هستند. در اینجا 5 تا از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های جهان را به تفکیک سال تاسیس رسمی معرفی می کنیم.
۱. دانشگاه سالامانکا
مکان: سالامانکا، اسپانیا
سال تاسیس: 1134
دانشگاه سالامانکا یک دانشگاه دولتی است که مرکز مهمی برای مطالعه علوم انسانی است. این دانشگاه به ویژه برای مطالعات زبان و دوره‌های حقوق و اقتصاد شهرت دارد. دانشگاه سالامانکا به دلیل معماری باروک و کتابخانه منحصر به فرد خود دارای شهرت زیادی بین دانشجویان و اساتید از سراسر جهان است. قدمت برخی از ساختمان‌های دانشگاه سالامانکا موجب شده تا این بناها جزء میراث فرهنگی یونسکو قرار گیرند. همچنین در ساختمان همین دانشگاه بود که کریستوفر کلمب توانست حمایت خاندان سلطنتی اسپانیا را برای سفر به هند جلب کند و در نهایت سر از قاره آمریکا در آورد.
۲. دانشگاه آکسفورد
مکان: آکسفورد، انگلستان
تاسیس: 1096
وقتی مردم در مورد دانشگاه‌های معتبر انگلستان فکر می کنند، دانشگاه آکسفورد با سنت دیرینه و قرن‌ها تاریخش به سرعت به ذهن متبادر می شود. این دانشگاه قدیمی‌ترین دانشگاه در بریتانیا است و جمعی از دانشجویان با استعداد را در سطح این کشور و نیز از سراسر جهان آموزش می دهد. آکسفورد یک دانشگاه خصوصی است و از 38 کالج و طیف کاملی از دپارتمان‌های دانشگاهی تشکیل شده است. دانشجویان دختر اولین بار در سال 1920 در این دانشگاه پذیرفته شدند.
3. دانشگاه بولونیا
مکان: بولونیا، ایتالیا
سال تاسیس: 1088
دانشگاه بولونیا یک دانشگاه دولتی است و قدیمی‌ترین دانشگاه فعال در غرب محسوب می‌شود. این دانشگاه از 11 دانشکده تشکیل شده است و اولین مکانی است که از اصطلاح universitas ( ریشه university به معنی دانشگاه) برای نامیدن محل گرد آمدن اساتید و دانشجویان استفاده کرد. این دانشگاه همچنین در توسعه حقوق در روم قرون وسطی نقش اساسی داشت. تا دوران مدرن، تنها مدرکی که در این دانشگاه اعطا می‌شد، دکترا بود، اما در حال حاضر مدارک لیسانس و فوق لیسانس در هر یک از 11 دانشکده‌ای که دانشگاه را تشکیل می‌دهند ارائه می‌شود.
۴. دانشگاه الازهر
مکان: قاهره، مصر
سال تاسیس: 970
دانشگاه الازهر قدیمی‌ترین دانشگاه اعطا کننده مدرک در مصر است و به عنوان "معتبرترین دانشگاه اسلام سنی" مشهور است. این موسسه بر شبکه ملی مدارس با حدود 2 میلیون دانش آموز نظارت دارد. مأموریت اصلی آن تبلیغ اسلام و فرهنگ اسلامی و آموزش واعظان منصوب شده توسط دولت مصر در تبلیغ دینی است. کتابخانه آن پس از کتابخانه و آرشیو ملی مصر از نظر اهمیت در مصر دوم است.
این دانشگاه به عنوان مرکز معارف اسلامی تأسیس شد و دانشجویان در کنار منطق، صرف و نحو و بلاغت به فراگیری قرآن و احکام اسلامی پرداختند. شکل آموزش در الازهر در بیشتر تاریخ اولیه آن نسبتاً غیررسمی باقی ماند: در ابتدا هیچ شرایط ورودی، برنامه درسی رسمی و مدرکی وجود نداشت. دانشکده‌های اضافی، مانند دانشکده‌های پزشکی و مهندسی، در جریان اصلاحات در اوایل دهه 1960 تأسیس شد.
۵. دانشگاه قرویین
مکان: فاس، مراکش
تاسیس: 859
بر اساس رکوردهای جهانی یونسکو و گینس، دانشگاه قرویین قدیمی‌ترین مؤسسه آموزشی دائماً فعال و اولین مؤسسه آموزشی اعطاکننده مدرک در جهان است. این مؤسسه در سال 1963 در سیستم مدرن دانشگاه دولتی مراکش ادغام شد. آموزش در دانشگاه قرویین بر علوم دینی و حقوق اسلامی با تأکید فراوان بر دستور زبان و حقوق مالکی متمرکز است. این دانشگاه که در ابتدا مسجد بوده و بعد به شکل مدرسه ای برای مطالعه دین اسلام در آمد، توسط فاطمه الفیهری، دختر یک تاجر ثروتمند، تأسیس شد. فاطمه نذر کرد که ارثیه خود را صرف ساختن مسجدی مناسب برای جامعه خود کند.
