پایگاه هوایی العدید، چتر امنیت قطر و هدیه ای زیرکانه به آمریکا
✍️ آروین خادم مولا ، پژوهشگر تحولات خاورمیانه و جهان عرب
?در سال ۱۹۹۹ میلادی شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی امیر وقت قطر ( امیر والد ) خطاب به مسئولان آمریکایی گفت که مایل است که ۱۰ هزار نفر از افسران و سربازان آمریکایی به طور دایم در قطر حضور داشته باشند که
نهایتا در سال ۱۹۹۶ وزارت دفاع قطر به ساخت پایگاه هوایی العدید با هزینه بیش از یک میلیارد دلار آمریکا اهتمام ورزید.
?قطر ۴۰۰ میلیون دلار و آمریکا ۶۰۰ میلیون دلار را برای ساخت این پایگاه اختصاص دادند.
پایگاه هوایی العُدِیْد همچنین معروف به فرودگاه ابونَخله، فرودگاهی نظامی در جنوبغربی شهر دوحه پایتخت قطر است .
این فرودگاه مرکز نیروهای هوایی سنتکام (ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا) است .
جنگ خلیج فارس ، جنگ افغانستان و جنگ عراق از جمله جنگ هایی هستند که تحت فرماندهی این ستاد رهبری شده اند .
سنتکام یکی از شش ستاد فرماندهی کل نیروهای مسلح ایالات متحده امریکا است .
که فرماندهی ارتش امریکا در خاورمیانه ، شرق آفریقا و آسیاس مرکزی را برعهده دارد .
مالک پایگاه هوایی العُدِید نیروی هوایی قطر است اما بصورت مشارکتي توسط نیروی هوایی ایالات متحده ، نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا و نیروهای هوای دولت قطر اداره می شود.
?این درحالی است که العدید تنها پایگاهی نیست که آمریکاییها در آن حضور دارند بلکه السیلیه نیز از جمله مراکزی است که فرماندهی مرکزی آمریکا از آن به عنوان مقری برای عملیات نظامی بهره میبرد.
?قطر و امریکا روابط متمایزی در حوزه نظامی دارند، به گونه ای که حدود ۱۳ هزار نظامی امریکایی در پایگاه هوایی العدید مستقر هستند.
دوحه میزبان بزرگترین پایگاه هوایی امریکا در خارج از این کشور است.
?شواهد و قرائن نشان میدهد که احتمالا در ابتدای سال ۱۹۹۶ این پایگاه هوایی در ابتدا بصورت اولیه تشکیل شده و ایالات متحده به شکل محرمانه در اواخر سپتامبر ۲۰۰۱ از این پایگاه استفاده خود را آغاز کرده دقیقا همان زمانی که نیروی هوایی آمریکا برای عملیات علیه طالبان در افغانستان به موقعیت ژئو استراتژیک خاک قطر احتیاج داشت عملا این پایگاه فعالیت خود را شروع کرد.
?اعتراف رسمی به وجود پایگاه در مارس ۲۰۰۲ یعنی پس از امضای توافق نظامی میان دو کشور برای حضور نظامی آمریکا در قطر بود و در آپریل ۲۰۰۳ مرکز فرماندهی مرکزی نیروی هوایی آمریکا به شکل رسمی از پایگاه سلطان در عربستان سعودي به العدید منتقل شد.
?در سال ۲۰۰۵ حکومت آل ثاني به امریکا پینشهادکمک چهارصد میلیون دلاری را در جهت بهبود امکانات این پایگاه کرد که مورد استقبال دولت وقت ایالات متحده قرار گرفت این هزینه ها شامل منزل یا خوابگاههای دائمی، تسهیلات کنترل و فرماندهی و تانکرهای با ظرفیت یک میلیون گالن
سوخت می شد .
?برخی پایگاه العدید را در رده بزرگترین انبار راهبردی سلاح آمریکا در منطقه میدانند.
چرا که در این پایگاه بیش از سیزده هزار سرباز آمریکایی حضور فیزیکی داشته که این آمار کمی حتی بیشتر از تعداد کل نیروهای نظامی حکومت قطر است که (نزدیک به ۱۱/۸۰۰ نفر است).
واز طرف دیگر فرماندهی مرکزی نیروی هوایی آمریکا و مرکز مشترک عملیات هوا و فضا و شعبه ۳۷۹ هوایی و گروه شناسایی ۳۱۹ و جنگندهها و هواپیماهای شناسایی و بمب افکنهای آمریکایی از جمله B52 و هم چنین تانکها و مقادیر کافی مهمات و ادوات و تجهیزات نظامی پیشرفته در این پایگاه حضور دارند .
?پایگاه العدید از سوی آمریکاییها در اقدامات نظامی واشنگتن علیه عراق، افغانستان و سوریه استفاده شده است.
?قطریها قرار است که حدود ۱.۸ میلیارد دلار برای توسعه این پایگاه هزینه کنند.
العدید پایگاهی بسیار مهم برای حملات مختلف آمریکاست و از طریق همین پایگاه آمریکا علیه داعش در سوریه و سومالی عملیات انجام داده است.
پایگاه العدید بخشی از مزایای راهبردی ای است که حکومت قطر برای آمریکا مهیا کرده و شرایطی را فراهم میکند که ارتش آمریکا در هیچ کشور دیگر در حوزه خلیج فارس نمیتواند به آن دسترسی پیدا کند.
?از جمله آنها فضا سازی برای آمریکا در جهت کنترل فعالیت های نظامی و امنیتي ایران در خلیج فارس است .
?این پایگاه موجب افزایش قدرت عملیاتی نیروهای آمریکایی و ناتو مستقر در قطر در منطقه خلیج فارس شده است .
چیزی که امریکایی ها همیشه بدنبالش بوده اند رصد و کنترل رفتارهای نظامی و امنیتي ایران از نزدیکترین منطقه به خاک ایران بوده و این هدیه از طرف خاندان آل ثاني در قطر برای امریکایی ها خود چتر امنیتي قابل توجهی برای حکومت قطر نیز محسوب می شود.
چتری که می تواند خیال قطری ها را هم از ثبات و دوام حکومت شان در داخل و هم در امان ماندن از تهدیدات ایران راحت کند .
مساله ای که دستگاه تصمیم گیری امنیتي و سیاست خارجه و اتاق فکر های قطر همیشه دنبال کرده اند این بوده که سرمایه ، توسعه و پیشرفت همیشه به سمتی خواهد رفت که امنیت در آن برقرار باشد و امروز که امیر قطر بدنبال بلندپروازی های بین المللی از جنس سیاست ، پیشرفت ، توسعه و تجارت است چه چیزی بهتر از آنکه العدید را برای تقویت و ثبات برنامه هایش همیشه روی میز تعامل با ایالات متحده بصورت
بالقوه به کار برد .