قیمت طلا توسط عوامل مختلفی تعیین می‌شود و تحت تأثیر عرضه و تقاضا در بازارهای جهانی قرار دارد. به طور کلی، قیمت طلا به شکل زیر تعیین می‌شود:
1. بازارهای جهانی طلا:
بازار لندن (London Bullion Market Association - LBMA): این بازار یکی از مهم‌ترین مراکز تعیین قیمت طلا در جهان است. LBMA دو بار در روز (صبح و بعدازظهر) جلسات تعیین قیمت یا به اصطلاح "Fixing" برگزار میکند که در آن قیمت طلا با توجه به عرضه و تقاضا تعیین می‌شود. این قیمت به عنوان مرجع در سراسر جهان استفاده می‌شود.
بازارهای آتی (Futures Markets): قیمت طلا در بازارهای آتی، مانند بورس کالای نیویورک (COMEX)، نیز تأثیرگذار است. این بازارها بر اساس معاملات آتی طلا که قیمت‌های آینده را منعکس می‌کنند، فعالیت دارند.
2. عرضه و تقاضا:
تقاضا: تقاضای جهانی برای طلا از سوی جواهرسازان، صنعت، بانک‌های مرکزی، و سرمایه‌گذاران، یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده قیمت طلا است. افزایش تقاضا به طور معمول منجر به افزایش قیمت می‌شود.
عرضه: عرضه طلا از معادن، بازیافت طلا و فروش طلا توسط بانک‌های مرکزی نیز بر قیمت تأثیر می‌گذارد. کاهش عرضه یا افزایش تقاضا می‌تواند باعث افزایش قیمت شود.
3. عوامل اقتصادی و سیاسی:
تورم: افزایش تورم معمولاً منجر به افزایش قیمت طلا می‌شود، زیرا طلا به عنوان یک دارایی امن در برابر کاهش ارزش پول نقد در نظر گرفته می‌شود.
نرخ بهره: نرخ بهره پایین‌تر اغلب منجر به افزایش قیمت طلا می‌شود، زیرا نگهداری طلا در این شرایط جذاب‌تر است.
نوسانات ارزی: تغییرات در ارزش دلار آمریکا نیز می‌تواند بر قیمت طلا تأثیر بگذارد. به طور کلی، کاهش ارزش دلار منجر به افزایش قیمت طلا می‌شود.
بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی: بحران‌های سیاسی و اقتصادی می‌توانند تقاضا برای طلا را به عنوان یک دارایی امن افزایش دهند، که منجر به افزایش قیمت می‌شود.
4. فعالیت بانک‌های مرکزی:
بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف نقش مهمی در تعیین قیمت طلا دارند. خرید و فروش طلا توسط این بانک‌ها می‌تواند بر عرضه و تقاضای جهانی و در نتیجه بر قیمت تأثیر بگذارد.
5. سفته‌بازی و معاملات مالی:
فعالیت‌های سفته‌بازانه و معاملات مالی در بازارهای مشتقات و ETFهای طلا نیز می‌تواند بر قیمت تأثیرگذار باشد.
به طور کلی، قیمت طلا توسط ترکیبی از این عوامل تعیین می‌شود و روزانه بر اساس نوسانات بازارها، اخبار اقتصادی و سیاسی، و تصمیمات معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در سراسر جهان تغییر میکند.
قیمت طلا در ایران چگونه تعیین می شود؟
در ایران، قیمت طلا تحت تأثیر عوامل داخلی و بین‌المللی قرار دارد. به طور کلی، قیمت طلا در ایران بر اساس سه عامل اصلی تعیین می‌شود:
1. قیمت جهانی طلا:
قیمت طلا در ایران به شدت تحت تأثیر قیمت جهانی آن است که در بازارهای بین‌المللی مانند لندن (LBMA) و بورس کالای نیویورک (COMEX) تعیین می‌شود. تغییرات قیمت جهانی طلا مستقیماً بر قیمت طلا در ایران تأثیر می‌گذارد.
2. نرخ ارز (قیمت دلار):
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت طلا در ایران، نرخ ارز، به ویژه قیمت دلار در بازار آزاد است. از آنجایی که طلا در بازار جهانی به دلار قیمت‌گذاری می‌شود، نوسانات قیمت دلار در ایران مستقیماً بر قیمت طلا تأثیر می‌گذارد. برای محاسبه قیمت طلا در ایران، قیمت جهانی طلا بر حسب دلار با نرخ ارز بازار آزاد ضرب می‌شود.
3. عرضه و تقاضای داخلی:
میزان تقاضا برای طلا در داخل کشور نیز بر قیمت آن تأثیر دارد. در مواقعی که تقاضا برای خرید طلا افزایش یابد (مانند ایام خاص، جشن‌ها، یا در دوره‌های نوسانات اقتصادی)، ممکن است قیمت طلا بالاتر برود. از سوی دیگر، عرضه طلا از سوی فروشندگان نیز می‌تواند بر قیمت تأثیر بگذارد.
نحوه محاسبه قیمت طلا در ایران:
قیمت طلا در ایران معمولاً با استفاده از فرمول زیر محاسبه می‌شود:
قیمت هر اونس طلا در بازار جهانی: این قیمت به دلار آمریکا در بازارهای جهانی اعلام می‌شود .
نرخ دلار: قیمت دلار در بازار آزاد ایران که توسط صرافی‌ها و بازار تعیین می‌شود.
31.1035: عدد ثابت که به معنای گرم در هر اونس طلا است.
عوامل اقتصادی و سیاسی داخلی: وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور مانند تحریم‌ها، تورم، و سیاست‌های مالی دولت نیز می‌تواند بر نرخ ارز و به تبع آن بر قیمت طلادر ایران تأثیر بگذارد.
نرخ بهره: تغییرات در نرخ بهره داخلی می‌تواند بر تمایل افراد به خرید طلا به عنوان یک دارایی امن تأثیر بگذارد.
بورس و صرافی‌ها:
در نهایت، قیمت طلا در ایران توسط صرافی‌ها و طلافروشی‌ها بر اساس قیمت جهانی و نرخ ارز تعیین و اعلام می‌شود. این قیمت ممکن است در طول روز و با توجه به نوسانات بازار تغییر کند.
بنابراین، قیمت طلا در ایران ترکیبی از قیمت جهانی طلا، نرخ ارز در بازار داخلی، و میزان عرضه و تقاضا در داخل کشور است که با همدیگر تعیین‌کننده نهایی قیمت طلا هستند.
