حسابداری اندازه‌گیری،ثبت، پردازش و تجزیه تحلیل اطلاعات نهادهای اقتصادی مانند دولت ها، مشاغل و شرکت‌ها است.حسابداری که به آن «زبان تجارت و اقتصاد» گفته میشود،نتایج فعالیتهای اقتصادی یک سازمان را اندازه‌گیری و ارزیابی می‌کند و این اطلاعات را در قالب گزارش ها و تحلیل ها ، به کاربران مختلفی از جمله سرمایه گذاران، بستانکاران، مدیریت و تنظیم کنندگان منتقل می‌کند.
مبحثی در تعریف حسابداری به عنوان علم یا حرفه موضوع بحث است که حسابداری را علم یا حرفه یا توامان علم و حرفه برمی‌شمارد.
به‌طور خلاصه می‌توان حسابداری را زیر شاخه ای از علم اقتصاد دانست. چنانچه اقتصاد را در کلیت علم بهره‌برداری حداکثری از منابع حداقلی عنوان کرد حسابداری فرایند محاسبه سود فعالیت، محاسبه منابع یا منافع ورودی و خروجی را در فعالیتهای انفرادی، مشارکتی یا دولتی میسر می‌کند.
مشاغل حسابداری به عنوان حسابدار شناخته می‌شوند. اصطلاحات «حسابداری» و «گزارشگری مالی» اغلب به عنوان مترادف استفاده می‌شوند.
حسابداری را می‌توان به چندین زمینه از جمله حسابداری مالی، حسابداری مدیریت، حسابرسی خارجی، حسابداری مالیاتی و حسابداری هزینه تقسیم کرد. سیستم‌های اطلاعات حسابداری برای پشتیبانی از عملکردهای حسابداری و فعالیتهای مرتبط طراحی شده‌اند. حسابداری مالی بر گزارش اطلاعات مالی سازمان، از جمله تهیه صورتهای مالی، به کاربران خارجی اطلاعات، مانند سرمایه گذاران، تنظیم کنندگان و تأمین کنندگان متمرکز است. و حسابداری مدیریت بر اندازه‌گیری، تجزیه و تحلیل و گزارش اطلاعات برای استفاده داخلی توسط مدیریت متمرکز است. ثبت معاملات مالی، به منظور اینکه خلاصه‌ای از منابع مالی در گزارش‌های مالی ارائه شود، به عنوان دفترداری شناخته میشود، که سیستم دفترداری دوبل رایج‌ترین سیستم آن است.
نگهداری در اشکال و سطوح مختلف پیچیدگی در طول تاریخ بشر وجود داشته‌است. سیستم حسابداری دوبل که امروزه در اروپا استفاده میشود، به ویژه در ونیز، توسعه یافته‌است و معمولاً به ریاضیدان ایتالیایی و روحانی فرانسوی، لوکا پاچیولی نسبت داده میشود. امروزه حسابداری توسط سازمانهای حسابداری مانند تنظیم کنندگان استاندارد، شرکتهای حسابداری و نهادهای حرفه ای تسهیل میشود. صورتهای مالی معمولاً توسط موسسات حسابداری حسابرسی میشود و مطابق با اصول پذیرفته شده حسابداری (GAAP) تهیه میشود. GAAP توسط سازمانهای مختلف تنظیم کننده استاندارد مانند هیئت استانداردهای حسابداری مالی (FASB) در ایالات متحده و شورای گزارشگری مالی در انگلستان تنظیم شده‌است. از سال ۲۰۱۲، «همه اقتصادهای بزرگ» برنامه‌هایی برای همگرایی یا پذیرش استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) دارند.
اولین اثر منتشر شده در مورد سیستم دفترداری دوطرفه Summa de arithmetica بود که در سال ۱۴۹۴ توسط لوکا پاچیولی ("پدر حسابداری") در ایتالیا منتشر شد. حسابداری در قرن نوزدهم شروع به تبدیل شدن به یک حرفه سازمان یافته کرد، و نهادهای حرفه ای محلی در انگلیس با هم ادغام شدند و مؤسسه حسابداران رسمی را در انگلیس و ولز در سال ۱۸۸۰ تشکیل دادند.[۸] تاریخچه حسابداری در ایران را می توان به پیش و پس از اسلام، دوره قاجار و مشروطه و دهه 40 تاکنون اشاره کرد.
مفروضات حسابداری
مفروضات حسابداری بیانگر چگونگی سازماندهی و فعالیت یک کسب و کار است. فرضیات اصلی ساختار چگونگی ثبت معاملات تجاری را ارائه می‌دهند.
فرض دوره مالی: به دوره‌های کوتاه مدت و حداکثر یک ساله برای تعیین سود و زیان یک کسب و کار گفته میشود.
فرض تفکیک شخصیت: با این فرض حسابداری، هر واحد اقتصادی یک شخصیت حقوقی فرض میشود که می‌تواند بدهی، هزینه و درآمد داشته باشد و تعهداتی به واحدهای مالیاتی دارد.
فرض تداوم فعالیت: این فرض به معنای تداوم فعالیت مؤسسه در آینده قابل پیش‌بینی برای اجرای عملیات، قراردادها و ایفای تعهدهااست.
فرض واحد اندازه‌گیری: در حسابداری کلیه معاملات با مقیاس پول در دفاتر و گزارشات منعکس میشود.
فرض تعهدی:با این فرض بدون توجه به زمان پرداخت و دریافت وجه نقد، تمام هزینه‌ها به محض تحمیل و درآمدها به محض تحقق شناسایی و ثبت می‌شوند.
انجمن حسابداران امریکا درسالهای 1962و 1961 کمیته ایی را تشکیل داد. تا نسبت به تدوین اصول حسابداری و مفروضات بنیادی حسابداری اقدام نمایند . نتیجه دو گزارش شاهکار ماندگار موریس مونیتزMaurice Moonitz سی و نهمین عضو تالار مشاهیر حسابداری شامل دو گزارش مفروضات بنیادی حسابداری1961 و یک مجموعه آزمایشی از اصول کلی حسابداری برای واحدهای تجاری 1962 که به نام های ARS NO 1 & 3 که مخفف واژگان Accounting Research Study (ARS) است.و سنگ بنای توسعه حسابداری مدرن تلفی میشود. متن فارسی این دو گزارش توسط دکتر محسن ژاله آزاد زنجانی به فارسی ترجمه و از نشر ترمه منتشر و در دسترس علاقمندان حسابداری ایران قرارگرفته است . دو کتاب حاوی اظهارنظر برجسته ترین حسابداران آمریکا همچون پول گردی ،هربرت میلر ، اندرو بار، اسکار گلین ، ویلیام دبیلو ورنتز و کارمن جی بلاف روی متن پیشنهادی است.
