وقتی راجع به آموزش سازمانی بحث می شود و زمانی که به روز ترین و آپدیت ترین رویکرد ها مد نظر قرار می گیرد، چیزی جز کوچک سازی مراحل یادگیری به ذهن خطور نمی کند و نخواهد کرد. ایده هوشمندانه ای که در دنیا به نام میکرولرنینگ (Micro Learning) یا یادگیری خرد شناخته می شود.
در این بلاگ به طور ساده و خلاصه سعی می کنیم به معرفی یادگیری خرد پرداخته و به این سوال که میکرولرنینگ چیست پاسخ دهیم و چگونگی تأثیر این نوع از یادگیری در افزایش بازدهی و سود مجموعه ها را بررسی کنیم. امروز مسئله فراگیران مدرن را باید با رویکرد مدرن پاسخ داد. پس ما را تا انتهای این بلاگ همراهی کنید که قرار است زیر و بم یادگیری خرد یا همان میکرو لرنینگ را بررسی کنیم. اگر سوال یا انتقادی داشتید حتما در بخش دیدگاه بلاگ برای ما یادداشت کنید.
میکرو لرنینگ ( ساخته شده از کلمه میکرو به معنی کوچک ) بدین معنا است که همه مواد آموزشی در آموزش مجازی در مقادیر کوچک که بتوانید در مدت کوتاهی آن را بفهمید برخلاف کتاب های قطوری که باید در مدرسه می خواندید یا کلاس های آموزش مجازی با محتوای سنگین که در طبقه بندی ماکرو قرار می گیرند، ارائه و اجرا می شود. یادگیری خرد در سال 2018 به عنوان یکی از 10 موضوع برتر و روز در حوزه منابع انسانی و آموزش به حساب می آید.
در تمام تعاریف و توضیحاتی که راجع به میکرو لرنینگ گفته شده است می توان به ویژگی های آن نیز اشاره کرد. به طور کلی یادگیری خرد دارای چهار ویژگی مهم است که شامل مختصر بودن، کوچک بودن، تکه تکه و در لحظه بودن است. تمام این ویژگی ها به نظر ساده می آیند اما در واقع بیانگر تفاوت ها و تغییرات سیستمی هستند. در نحوه تفکر ما درباره اجزای آموزش شرکتی، یادگیری خرد: روش تحلیل، طراحی، توسعه، اجرا و ارزیابی برنامه و پلن های آموزشی ما را تغییر می دهد. از ما می خواهد از تکنولوژی ها و علم و دانش جدید استفاده کنیم که به فراگیران یک تجربه قوی و متمرکز به شیوه ای ساده و مقرون به صرفه از لحاظ هزینه و زمان ببخشد. متخصصان آموزش و توسعه را مجبور می کند تا در خصوص مشتریان و اینکه شغلشان باید دقیقا چه باشد، تجدید نظر کنند.
تکه های میکرو لرنینگ می توانند به هم متصل و وصل شوند یا به تنهایی به کار بروند، اما باید بتواند در هر زمان و توسط هر کسی مورد استفاده قرار گیرد. به طور ایده آل می تواند در یک مخزن قرار گیرد تا به سرعت در دسترس قرار گیرد. برای فراگیرانی که مدام نیاز دارند که صفحه را رفرش و نو کنند، یادگیری خرد آن ها را قادر می سازد که بدون آنکه مجبور باشند صفحات محتوا را یکی پس از دیگری باز کنند، آموزش ببینند و این یکی از مهمترین مزایای یادگیری خرد است. از این گذشته، بسیار مناسب کارمندان آگاه و با تجربه است که زمان کافی برای طی کردن کل دوره ندارند. اگر این افراد به گزینه یادگیری خرد دسترسی داشته باشند، می توانند به راحتی به موضوعات مورد علاقه خود دسترسی پیدا کنند و در عرض چند دقیقه به اهداف آموزشی خود دست یابند.
مسئله دسترسی در میکرو لرنینگ حل شده است. این قطعات و برنامه های آموزشی به فراگیر اجازه می دهد تا با هر ابزاری که می خواهد، به کلاس های آموزشی دسترسی یابد. در واقع سازگاری با موبایل، یکی از نکات مهمی است که باید در طراحی یادگیری خرد مدنظر قرار گیرد. این چیزی است که برای فراگیران بزرگسال بسیار سودمند است.
میکرو لرنینگ چه به صورت غیر رسمی باشد و چه به عنوان بخشی از تجربه یادگیری ساختار یافته، دارای چند ویژگی است که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
اختصار: حوادث و رویداد های یادگیری خرد کوتاه هستند، گرچه مدت زمان مشخصی ندارند و به طور کلی مشخص نیستند.
تکه تکه بودن: با توجه به هدف یادگیری خرد و اختصار آن، میکرو لرنینگ بر ایده، مفهوم یا موضوع محدود تمرکز دارد.
تنوع: محتوا و داده های یادگیری خرد می تواند به شکل ارائه (presentation)، فعالیت (activity)، بازی، بحث، ویدئو، آزمون، فصل کتاب یا هر فرمت دیگری که موجب یادگیری فرد می شود، باشد که بسیار قابل قبول و حائز اهمیت است.
انعطاف پذیری: به فراگیران این امکان را می دهد تا از هر ابزاری که می خواهند برای یادگیری استفاده کنند. این با سبک زندگی و روش های یادگیری فراگیران مدرن و جدید همخوانی دارد.
جذاب برای همه: یادگیری خرد فراگیرانی را از هر نسل و ملیتی به خود جذب می کند.
قابل دسترس برای فراگیر در حین کار: برای فراگیر در جریان کارش قابل دسترسی است، بنابراین می توانند در همان لحظه که نیاز دارند، به آن دسترسی داشته باشند.
عمل گرا بودن: می توانید تکه و قطعه های آموزشی طراحی کنید که به فراگیران در یادگیری، حل مشکل، ارتقا، تمرین و به کارگیری موفقیت آمیز آن در کار کمک کند.
سازگار با نیاز های آموزشی: می تواند تک قسمتی یا به عنوان مجموعه تکه و قطعه های مرتبط و متصل با هم در راستای مسیر یادگیری، ارائه شود.
قابلیت شخصی سازی: تکه تکه بودن میکرو لرنینگ شما را قادر می سازد تا مسیر یادگیری برای فراگیران را شخصی سازی کنید. آن ها بر اساس مهارت، نقش یا ترجیح و علاقه خود می توانند آموزشی که می خواهند را دریافت کنند.
قابلیت بروزرسانی و انتقال مجدد سریع: نیز جزو ویژگی های میکرو لرنینگ است.
یکی از مزیت های جالب و مهم میکرولرنینگ این است که، زمان بسیار کمتری صرف یادگیری می شود. هر جلسه یا بسته یادگیری خرد زمان بسیار کمی را از فراگیر می گیرد. در نظر داشته باشید که همه چیز هم از همان نام خرد نشأت می گیرد که ایده اصلی این نوع یادگیری است. در شرایطی که یک کارگاه آموزشی در روز حدود 6 ساعت از فراگیر زمان می گیرد، یک بسته آموزش خرد حداکثر 5 دقیقه زمان می برد. خوب زمان که کوتاه شده است و هزینه تولید محتوای آموزشی هم که بسیار کم است. در مقایسه با آموزش الکترونیک سنتی این زمان و هزینه قابل مقایسه نیست که هیچ بلکه قابل تحسین است و این یک گام و قدم مهم در کاهش هزینه ها و افزایش کارایی و در نهایت بازده و سود سازمان ها و شرکت ها است.
مزیت دیگر یادگیری خرد، هزینه های ایاب و ذهاب تعطیل، است. فرض کنید سازمان یا شرکتی قصد دارد نیرو و کارمند های فروش یا نمایندگی های خود را برای آموزش مشخصی گرد هم آورد. می دانید و می دانیم به لحاظ لجستیک این یک کابوس است. پس چرا باید هزینه گزاف و هنگفتی بپردازیم؟ یادگیری خرد به معنای واقعی یادگیری و آموزش ها را در دسترس قرار داده و همیشه می تواند از طریق موبایل، تبلت، لپ تاپ یا پی سی در محل کار و ضمن کار باشد.
دیگر مزیت یادگیری خرد، هزینه بسیار کم برای تولید محتوای میکرو لرنینگ است. زمان تولید بسته های آموزشی در این ساختار بسیار کم است و زمان بر نیست. به همین نسبت هزینه تولید هم کاهش بسیار زیادی دارد. یادگیری خرد یک راه حل بسیار کار آمد برای ارگان هایی است که می خواهند دوره های کاربردی و موثر را با روشی بهینه و مقرون به صرفه اجرا کنند.
ماژول های Bite Size یادگیری خرد به دلیل دارا بودن تکه و قطعه های آموزشی پراکنده و رها شده و در عین حال یکپارچه، این مزیت را ایجاد می کنند که متناسب با نوع آموزش مورد نیاز، ماژول های مربوطه با زمان و هزینه کم تولید شود و به جریان آموزش اضافه گردد اما در یک آموزش الکترونیک متداول و پی در پی که دوره های چند ساعته دارد، نمی توان به این روش عمل کرد.
محتوای آموزشی خود را همیشه تازه و به روز نگه دارید، اما هزینه بسیار کمی بابت آپدیت آن ها تقبل کنید. در ساختار یادگیری خرد همیشه و همواره در هر لحظه شما می توانید ماژول های محتوایی را تغییر دهید، اصلاح کنید، به روز و آپدیت کنید و یا جهت آن را تغییر دهید تا همیشه آموزش های شما بیشترین همخوانی را با نیاز های آموزشی سازمان شما را داشته باشد. این چابکی و سرعت تطابق در کنار هزینه بسیار پایین، ویژگی طلایی یادگیری خرد است که منجر به سود آوری و کارایی بیشتر می شود.
میکرو لرنینگ، منحنی ابینگهاوس (The Ebbinghaus Curve) را شکست می دهد. همانطور که می دانید، منحنی ابینگهاوس به فرآیند فراموشی مطالب از ذهن انسان اشاره دارد و تشریح می کند چطور و چگونه تکرار و مرور مطالب باعث جلوگیری از فراموشی مطالب می شود. در روش یادگیری خرد، هر ماژول با فاصله زمانی مشخص و معلوم که توسط خود فراگیر تنظیم می شود، تکرار شده و باعث افزایش ماندگاری موضوع در ذهن وی می شود. رفته رفته یک مسیر آموزشی سفارشی سازی شده توسط فراگیر و طبق قطعات آموزشی که حداکثر کارایی را داشته باشد تشکیل می شود. نتیجه این وضعیت افزایش کارایی و اثربخشی است.
میکرولرنینگ پاسخ نیاز فراگیران مدرن امروزی است و به کار آن ها می آید. امروز با نیاز های آموزشی متعدد و فراوانی که افراد در حوزه و فعالیت های علمی، فنی و مهارتی دارند و حجم آموزش هایی که با آن ها روبرو هستند، معضلات بسیاری را برای آن ها ایجاد می کند. غرق شدن در مفاهیم پیچیده، سرعت کم یادگیری و پریشانی و سردرگمی عوارض این فضای پیچیده است. برای فراگیری که با تکنولوژی عجین شده و از آن درک نسبی دارد و در عین حال دچار کمبود وقت است، چه چیزی می تواند راهگشا تر و راه حل این معضل در یادگیری خرد باشد که در هر زمان و مکانی و با هر ابزار الکترونیک در دسترس بوده و بتواند یادگیری مستمر داشته باشد.
بهره‌وری کارمند
یادگیری خرد یا همان میکرو لرنینگ، در ایجاد احساس استقلال در کارمندان و نیرو ها کمک می کند. در نظر داشته باشید که میکرولرنینگ در عین حال که کارمندان را تحت کنترل قرار می دهد، مسئولیت آن ها در آموزش را بیشتر می‌کند. در عین حال که قابلیت یادگیری سریع را به آن ها می بخشد، روحیه و نگرش کارمندان را نیز تغییر می دهد که در نتیجه باعث پرورش فرهنگی کاری مثبت می شود.
تنوع
چه برای یادگیری ساختاری و چه غیر ساختاری، میکرولرنینگ پتانسیل استفاده از روش ترکیبی را دارد که بسیار کاربردی و مهم به شمار می رود.
سهولت جستجو
تکه و قطعه های کوچک محتوای آموزشی می توانند جهت سهولت در جستجو، دسترسی و استفاده مجدد، برچسب گذاری شوند.
انعطاف پذیری
دوره های یادگیری خرد می توانند همه موضوعات و مباحثی که یک آموزش مجازی و آنلاین عادی دارد، پوشش دهند، فقط به روش کوچک و تکه تکه شده. می توانید دوره هایی بسازید که یک نمای کلی از موضوع بدهد یا برای موضوعات پیچیده، یک دوره کامل بسازد.
جذاب بودن برای فراگیران
یادگیری خرد یکی از جذاب ترین روش های یادگیری است. بیشتر مثل چک کردن شبکه و پلتفرم های اجتماعی محبوب در گوشی هوشمند است تا یک مطالعه جدی در روش های معمول آموزشی.
آزادی بیشتر به فراگیران
آموزش های آنلاین منظم که از دوره های آموزشی با متن سنگین استفاده می کنند، برای مطالعه و خواندن در بازه زمانی کوتاه مناسب نیستند. از طرفی دیگر، یادگیری خرد سبب می‌شود فراگیران از آموزش اتفاقی در هر زمان که وقت خالی دارند، لذت ببرند. به طور کلی از آن جایی که دوره های میکرولرنینگ کوچک هستند، آسان تر دانلود می شوند و در مواقعی که آفلاین هستید نیز می توانید از آن ها استفاده کنید. میکرولرنینگ به فراگیران اجازه می دهد مطالبات خود را داشته باشند، خود آن ها درس مناسب خود را انتخاب می کنند.
تولید محتوا توسط فراگیر
وقتی فراگیران خودشان تدریس می کنند و آموزش می دهند، یادگیری عمیق تر و پر محتوا می شود. یادگیری خرد، فرصتی برای انتقال نقش ها، همچنین ایجاد فید های اجتماعی، بلاگ ها و بازخورد های فوری از اجتماع و شبکه فراگیران فراهم می کند.
_ فقدان تحقیقات
تحقیقات کافی در خصوص اینکه آیا یادگیری خرد برای دستیابی و رسیدن به اهداف آموزشی بلند مدت مناسب است یا خیر، انجام نشده است.
_ قطعات و اجزا های آموزشی
برای اهداف آموزشی بلند مدت ممکن است قطعات آموزشی در کنار هم قرار بگیرند که با هم ارتباطی ندارند.
_ فقدان به هم پیوستگی شناختی
نمی توانیم مطمئن باشیم که فراگیران به خوبی و به درستی محتوا را از یادگیری خرد به هم پیوند می دهد تا یک مدل ذهنی مناسبی بسازند.
_ احتمال سردرگمی
در صورتی که میکرولرنینگ شامل طیف متنوعی از فرمت ها و پلن ها باشد، برخی فراگیران ممکن است در سوئیچ کردن بین آن ها دچار مشکلاتی شوند.
_ برای مفاهیم پیچیده مناسب نیست
واحد های یادگیری خرد و میکرولرنینگ برای ارائه و اجرای اطلاعات ساده بسیار خوب است، اما لزوما برای مفاهیم پیچیده بهترین انتخاب نیست. امکان پذیر است اما به تلاش بیشتری نیاز دارد. برای مثال، نیاز دارید مفهوم را به بخش‌های ساده تقسیم کنید. یک دوره آموزشی کوچک راه بسیار خوبی برای دستیابی به چشم انداز خوب به موضوع است.
_ مناسب آموزش عمقی نیست
اگر موضوع و مبحثی دارید که نیازمند مطالعه عمقی است، ممکن است میکرولرنینگ بهترین رویکرد برای شما نباشد. برای مثال می توانید از آن برای یادگیری مکالمه آلمانی استفاده کنید، اما نه برای مطالعه ادبیات آلمانی. در بسیاری زمینه ها، به خصوص آموزش کسب و کار، یک دوره کوتاه آموزش خصوصی چیزی است که شما نیاز دارید.
_ فراگیران موقتی
اگر فراگیران بدانند ملاقات ها کوتاه مدت خواهد بود، ممکن است از پردازش کل محتوای دوره خودداری و پرهیز کنند.
_ موانع تکنولوژی
از آنجا که بسیاری از دوره های میکرولرنینگ به بهترین نحو توسط تکنولوژی های وب ارائه می شود، و اغلب برای تبلت یا گوشی های هوشمند نیز بهینه سازی شده اند، گویی این یک حکم قطعی است که فراگیران با تکنولوژی ها راحت تر هستند.
درس ها و فعالیت های آموزشی کوتاه بسیار رواج پیدا کرده است و روزانه با آن ها سروکار داریم. از آن جا که هم مخاطب و هم محتوا بهره زیادی از ریز شدن دروس می برند، میکرولرنینگ با طراحی خوب می تواند استراتژی و پلن خوبی باشد. برخی نمونه ها را برای شما بررسی و در ادامه ارائه دادیم.
زمان انتخاب استراتژی آموزشی، مهم است که با نیاز های فراگیران و زمینه فکری آن ها آغاز کنید. با این که میکرولرنینگ می تواند یک استراتژی بسیار موثر در میان همه نسل ها باشد، فراگیران جوان تر یا فراگیرانی که درک بیشتری از فن‌آوری دارند، احتمالا راحت تر و آسان تر از داده های میکرولرنینگ استفاده می کنند تا کسانی که به ندرت از ابزار های دیجیتالی استفاده می کنند. علاوه بر این، یادگیری خرد مبتنی بر وب، بستگی به فراگیرانی دارد که حین کار دسترسی به ابزار های مبتنی بر وب دارند، چرا که این آموزش وقتی در تنظیمات کاری استفاده می شود، بهتر و عالی تر کار می کند.
?
در مقایسه با دوره های آموزش سنتی و قدیمی، دوره یادگیری خرد ساده تر و آسان تر ساخته می شود و به سرعت نیز تکمیل می شود اما برای استفاده درست از آن باید چند مورد را رعایت کنید که باید به آن ها توجه کرد. ببینید آیا متناسب با مورد استفاده شما است یا خیر یعنی اگر موضوع شما پیچیده است، نیاز به مطالعه عمیق دارد یا لازمه ی آموزش حضوری است، احتمالا میکرولرنینگ برای شما مناسب نیست. بیشتر گفته می شود که این یک روش و شیوه تکمیلی آموزش است.
شاخ و برگ آن را کاهش دهید یعنی همان تکه های آموزش مجازی را به عنوان واحد های میکرولرنینگ قرار ندهید. کوتاه بنویسید و بر محتوایی متمرکز شوید که ذات و اصل آن چه می خواهید تدریس کنید را بیان می کند.
از چند رسانه‌ای ها استفاده کنید یعنی متون به تنهایی فراگیر را خسته می کند. منابع چندرسانه ای مانند ویدئو، عکس، تصویرسازی و انیمیشن استفاده کنید تا مخاطب را جذب کند. در انتخاب چندرسانه ای ها نیز دقت کنید. باید با موضوع شما مرتبط باشد نه اینکه تنها برای زیبایی، آن ها را اضافه کنید.
از گیمیفیکیشن برای جذابیت و مشارکت بیشتر استفاده کنید به این صورت که اگر پلتفرم میکرولرنینگ شما گیمیفیکیشن را ساپورت می کند، چند عنصر آن را به دوره خود اضافه کنید. گیمیفیکیشن یک ابزار مخفی برای جذب فراگیر به دوره آموزش مجازی است. اگر آن را با تجربه میکرولرنینگ سازگار با موبایل ترکیب کنید، حتی جذابیت آن بیشتر خواهد شد.
از ارزیابی های خرد برای ارزیابی پیشرفت استفاده کنید یعنی یادگیری خرد همراه با ارزیابی خرد بسیار خوب کار می کند. از تست های کوچک و آزمون و خطا های کوتاه استفاده کنید تا مطمئن شوید فراگیران شما فرآِیند یادگیری را به خوبی طی می کنند.
در نتیجه
در این بلاگ متوجه میکرولرنینگ و البته یادگیری خرد شدیم. یادگیری خرد سرعت بیشتر تولید و توسعه محتوای آموزشی را در کنار صرف هزینه کمتر برای ما به ارمغان می آورد که بسیار حائز اهمیت است. به علاوه زمان کمتری را از نیرو ها صرف می کند و می تواند در بازه های زمانی کوتاه بین کاری مورد استفاده قرار گیرد و همچنین ماندگاری یادگیری در ذهن فراگیر بیشتر شده و ایشان را بیشتر درگیر آموزش می کند. به طور کلی می توانیم آموزش های 5 دقیقه ای تولید کنیم و سودآوری را افزایش دهیم. فقط زمانی که این ساختار یادگیری به عنوان استراتژی اصلی آموزش سازمانی شما قرار گیرد و به طور مستمر بهینه سازی و توسعه یابد، می تواند راهکاری مهم برای افزایش سودآوری شود. در نظر داشته باشید که این فقط یک راه حل خوب نیست که باید به آن فکر کرد. اینکه چه زمانی یک تصمیم درست بگیرید مهم است. یادگیری خرد راه حلی نیست که همیشه روی میز باشد و قطعاً سایر سازمان ها و ارگان ها به خصوص رقبا زود تر به اجرای آن خواهند پرداخت. امیدواریم این بلاگ نیز مانند بلاگ های دیگر مفید واقع شده باشد.
موفق و پر سود باشید.
