ویرگول
ورودثبت نام
فاطمه مداحی
فاطمه مداحی
فاطمه مداحی
فاطمه مداحی
خواندن ۳ دقیقه·۳ ماه پیش

توصیه این مراقب گفتارمان باشیم؛ پرسش و پاسخی برای جوانان امروز درباره احترام در گفتگو

این مطلب برای جوانان امروز، به‌ویژه کسانی که درگیر فضای مجازی، تنش‌های کلامی و اختلاف‌های فکری هستند، نوشته شده است. منبع در پایان ذکر شده است.

همین مطلب در وبلاگ انگلیسی ما

https://saber-tabatabaee.medium.com/stop-the-insults-a-q-a-for-young-western-readers-on-speaking-with-respect-medium-ready-77dc843962ae


مراقب گفتارمان باشیم؛ پرسش و پاسخی برای جوانان امروز درباره احترام در گفتگو

(منبع را در پایان خواهید دید)

در دنیایی که هر لحظه در شبکه‌های اجتماعی نظر، نقد و خشم منتشر می‌شود، شاید لازم باشد دوباره یاد بگیریم چگونه «با احترام» حرف بزنیم. نه از روی ضعف، بلکه از روی آگاهی. در این گفت‌وگو، با الهام از سخنان امیرالمؤمنین علیه‌السلام و پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله، به پرسش‌های جوانان امروز درباره گفتار محترمانه پاسخ داده می‌شود.


❓۱. چرا مهم است که از فحش، تمسخر و توهین پرهیز کنیم؟

زیرا واژه‌ها فقط صدا نیستند، اثرند. فحش و ناسزا رابطه‌ها را می‌سوزاند، کینه تولید می‌کند و آرامش روانی را از بین می‌برد. در روایات آمده است: «الفُحشُ والتفحّشُ لیسا من الإسلام»؛ بدزبانی از اسلام نیست. این یعنی زبان انسان مؤمن، جای ناسزا نیست.


❓۲. اما اگر کسی واقعاً بدی کرده باشد، نباید جوابش را داد؟

باید پاسخ داد، اما با انصاف و ادب. همان‌طور که پیامبر اکرم (ص) فرمودند:

«اگر کسی به تو ناسزا گفت، تو با ناسزا پاسخ نده. وبال آن رفتار فقط بر گردن اوست.»
انتقاد لازم است، اما تحقیر و بی‌احترامی هیچ تغییری ایجاد نمی‌کند. انتقاد محترمانه، شنیده می‌شود؛ ناسزا فقط دیوار می‌سازد.


❓۳. آیا این توصیه‌ها فقط مخصوص زمان قدیم است؟

اصلاً. امروز که فضای مجازی پر از هیجان و خشم لحظه‌ای است، این توصیه‌ها از هر زمانی ضروری‌تر است. همان‌طور که قرآن می‌فرماید:

«وَ لَا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ» (سوره انعام، آیه ۱۰۸)
یعنی حتی کسانی را که مسیر اشتباه می‌روند ناسزا نگویید. چون این کار فقط کینه می‌آفریند. در واقع، احترام نشانه‌ی عقل و ایمان است، نه ضعف.


❓۴. اگر سکوت کنم، یعنی بی‌تفاوت شده‌ام؟

خیر. سکوت از روی خرد با سکوت از روی ترس فرق دارد. انسان مؤمن با دلیل سخن می‌گوید، اما هیچ‌گاه بی‌ادب نمی‌شود. می‌توانی مخالفت کنی، دفاع کنی، حقیقت را بگویی، اما با آرامش و احترام. ادب در گفتار باعث می‌شود حتی دشمن، به حرفت گوش دهد.


❓۵. در شبکه‌های اجتماعی چطور می‌توان کنترل زبان داشت؟

  • پیش از ارسال پیام، چند لحظه صبر کن.

  • اگر عصبانی هستی، بنویس اما نفرست.

  • به جای توهین، پرسش بپرس.

  • اگر گفت‌وگو بی‌نتیجه شد، ادامه نده.

  • به یاد داشته باش: کلمه‌ای که گفتی، دیگر قابل بازگشت نیست.


❓۶. آیا همیشه باید از افراد مشهور یا محبوب دفاع کنیم؟

نه. وفاداری واقعی یعنی وفاداری به حق، نه به شخص. اگر کسی—even مشهور یا محبوب—به دیگران توهین کند، نباید از او پیروی کرد. احترام به انسان‌ها، مهم‌تر از تعصب کور است.


❓۷. سخن بد چه آسیبی به خود ما می‌زند؟

بدزبانی فقط دیگری را نمی‌سوزاند؛ روح خود ما را هم فرسوده می‌کند. پرخاشگری و ناسزا اضطراب می‌آورد، قلب را سنگین می‌کند و ذهن را خسته. در مقابل، گفتار نیک، انرژی مثبت و عزت نفس می‌آفریند.


❓۸. چطور می‌توانیم فرهنگ گفت‌وگوی سالم را گسترش دهیم؟

  • از خودمان شروع کنیم.

  • در خانواده، گروه دوستان یا فضای مجازی، قانون بگذاریم: «بی‌احترامی ممنوع».

  • به کسانی که مؤدبانه انتقاد می‌کنند، احترام بگذاریم.

  • و همیشه به یاد داشته باشیم که ادب، زینت ایمان است.


💬 نتیجه‌گیری

احترام در گفتار، فقط یک ادب اخلاقی نیست؛ یک قدرت روحی است. کسی که خود را کنترل می‌کند، از کسی که با خشم می‌تازد قوی‌تر است. همان‌طور که امیرالمؤمنین علیه‌السلام فرمودند:

«من دوست ندارم یارانم بدزبان باشند.»

پس بیایید از امروز، تمرین کنیم که سخنمان آرام، صادق و پاک باشد.


📻 منبع

برگرفته از برنامه‌ی "گنج سعادت" رادیو معارف، با بیانات استاد فلاح،
که با بهره‌گیری از روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام و آموزه‌های کتاب آسمانی، معجزه الهی و کامل‌ترین دین،
به تبیین مفهوم «گفتار مؤمنانه و پرهیز از فحش و ناسزا» پرداخته‌اند.

⏰ زمان پخش: از رادیو معارف
🎧 نسخه‌ی کامل را می‌توانید از سایت ایران‌صدا دریافت کنید.


آیا مایل هستید نسخه‌ی نهایی را با قالب مخصوص انتشار در وبلاگ Medium فارسی/دوزبانه (با تیتر، زیرتیتر، و هشتگ‌های مناسب) آماده کنم؟

اخلاقاسلامفرهنگ
۰
۰
فاطمه مداحی
فاطمه مداحی
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید