انیمیشن Ne Zha، بر اساس کتابی قدیمی در افسانههای چینی با نام «اعطای نشان خدایان» ساخته شده و درباره یکی از شخصیتهای اصلی این افسانه یعنی شخص Ne Zha است؛ مردی جوان از تیر و طایفه شیطان که با آتش بازی میکند و قدرتهایش را از شعلههای سرخ آتش میگیرد. Ne Zha در واقع شخصیتی از دل اساطیر هندو بوده و در افسانههای رایج معمولا جوانکی شر و شیطان است که سوار بر ابری آتشین به اینور و آنور میرود. افسانه Ne Zha روایات متفاوتی در قصههای فولکلوریک چینی دارد اما سیاستی که سازندگان در ساخت این انیمیشن پیش گرفتهاند در واقع یک خانه تکانی اساسی درباره این شخصیت است.
داستان از اونجا شروع میشه که ارباب آسمان ها، نیروهای کیهانی رو به دو مروارید اهریمن و مروارید فرشته تبدیل میکنه تا دو استاد نامیرا، تایی و شن بتونن اون رو کنترل کنن. برخلاف انتظار شن، حفاظت از مروارید فرشته به تاییِ خل وضع و بی لیاقت سپرده میشه. اگه تایی بتونه تا تولد سومین فرزند لی جیانگ از مروارید محافظت کنه میتونه به اعضای جاودانه بهشت بپیونده و این پاداش دقیقا همون چیزیه که شن همیشه برای خودش میخواسته. ارباب آسمان ها میگه که مروارید فرشته باید در روح فرزند لی جیانگ حلول کنه و بهتره که اسم بچه رو نژا بزارن. اما هنگام تولدِ نژا همه چیز اونطور که برنامه ریزی شده پیش نمیره. با سهل انگاری تایی، شن مروارید فرشته رو میدزده و ناگزیر مروارید اهریمن وارد روح نژا میشه. اون بچه ی گوگولی و فرخنده ای که همه منتظرش بودن، برای همه تبدیل به یه موجود ترسناک و شیطانی میشه. فرمانده(لی جیانگ) و همسرش به جای از بین بردن اهریمن، تصمیم میگیرن که فرزندشون رو به دور از مردم بزرگ کنن. برای کنترل نیروی شرارتِ نژا از طلسمی استفاده میشه که اون رو تنها سه سال زنده نگه میداره و در این مدت فرمانده سعی میکنه راهی برای نجات پسرش پیدا کنه. در این بین شن که از اهداف آسمانی رو برگردونده، مروارید فرشته رو برای فرزندِ پادشاهِ زیر دریا میبره؛ کسی که به شدت خواستار انتقام از آسمان هاست. نژا در اثر طردشدگی و رفتارهای خصمانه ای که مردم باهاش دارن، تبدیل میشه به همون موجود آزاردهنده ای که ازش انتظار میرفت. در ادامه تایی و والدین نژا سعی میکنن که اون رو اصلاح کنن و بهش نشون بدن که میتونه چیزی کاملا برخلاف یک اهریمن باشه. اما در نهایت این نژاست که باید تصمیم بگیره و با عواقب جا به جایی مروارید ها کنار بیاد...
در نگاه اول، نژا الگوی خوبی برای بچه ها به نظر نمیاد. یه بچه ی بی ادب، پرخاشگر و بداخلاق. در عین حال باهوش، خلاق و با استعداد که از این ویژگی ها در راستای کارهای شرارت بارش استفاده میکنه. به اصطلاح هوش سیاه! بخاطر همین ترجیحا تماشای این انیمیشن رو به بچه های زیر هشت سال توصیه نمیکنم. نه به این خاطر که برداشت اولیه از پوسته ی نژا کاملا صحیحه بلکه به این دلیل که ممکنه درک پیچش های عمیق شخصیت نژا برای بچه های کوچیک راحت نباشه. درسته، نژا ذات شرور و اهریمنی داشت که اجتناب ناپذیر بود اما بخشی از نیمه ی تاریکی وجودش هم ازلی نبود! نژا از طرف جامعه طرد شد، قضاوت شد و مورد عداوت شدید قرار گرفت. طبیعتا همه ی اینها برای یه بچه بار سنگینیه مخصوصا که هیچ وقت مجال دفاع بهش داده نشد. به احساساتش لطمه وارد شد و تنهایی باعث شد نسبت به همه چیز احساس نفرت داشته باشه. در مقابل نژا چه رفتاری نشون داد؟ در کنار رفتارهای غلطی که داشت همچنان قوی باقی موند و تسلیم قضاوت های نادرست نشد. همیشه سعی میکرد روحیه ی قربانی بودن رو از خودش دور کنه و در نهایت نقطه ضعفش رو به نقطه قوت بارزش تبدیل کرد. ویژگی های خوبش پر از شجاعت و اعتماد به نفس بود و اینکه همیشه توی ضمیر ناخوداگاهش باور داشت که میتونه تقدیر ناعادلانه اش رو بهتر کنه. در پس رفتارهای زمخت نژا، باید همه ی این مفاهیم رو درک کرد.
طبیعتا کلیشه های موفق زیادی رو میتونیم در این انیمیشن ببینیم. اصلا موضوع اصلیش یعنی نبرد بین خیر و شر تکراری ترینه؛ تقابل دو قطب ناهمگن و همیشگی بودن برتری نیکی. اما میتونم بگم در عین کلیشه ای بودن، جدید و به دور از کلیشه های زائد بود. طنز سیال و هوشمندانه، فضاسازی با تم چینی و روابط بین شخصیت ها رو خیلی دوست داشتم. به نظرم از جذابترین قسمت های انیمیشن اونجایی بود که نژا برای اولین بار با نقطه ی مقابل خودش یعنی آئوبینگ رو به رو میشه و در آخر چون خودش قربانی قضاوت های نا به جا بود، آئوبینگ رو قضاوت نمیکنه. عشق و علاقه ی لی جیانگ و همسرش به نژا واقعا تاثیرگذار بود با اینکه نژا بارها شهرتشون رو به خطر انداخته بود و چقدر اذیتشون میکرد. صحنه های زیر دریا هم از جالب ترین صحنه ها بود. هرچند تمام این صحنه ها خیلی کوتاه و گذرا بودن اما از ژرفا و معنای زیادی برخوردار بودن.
انیمیشن نژا این نکات مثبت رو به شما و فرزندتون یاد میده: قضاوت کردن قدرت مخربی داره و میتونه نهال بدی رو در وجود هرکسی بکاره. نیروی عشق و فداکاری بین اعضای خانواده زیبا و تسلی بخشه. انسان همواره می تونه راه درست رو انتخاب کنه حتی اگه توی بدترین شرایط باشه. اگه سرنوشتی مقدر شده به این معنی نیست که تو هم مجبوری بدون هیچ تلاشی قبولش کنی.
- آئوبینگ: من هیولام تقدیرم موقع دنیا اومدنم تعیین شده
+ نژا: اصلا گوش نمیدی چی میگم!؟ تقدیرت چیزیه که خودت میخوای هیچ کس نمیتونه تصمیم بگیره که تو چی میشی اگه تقدیرت رو نخواستی پسش بزن پدرم این درسو یادم داد...
به هرحال به رسم انیمیشن های خارجی، این انیمیشن هم خالی از بدآموزی نیست. تایی محافظ و استاد نژا، میتونه سمبل این بدآموزی ها باشه. اون چاق، نیمه برهنه، شرابخوار، احمال کار و سر به هواست. وسایلش رو هم توی شلوارش قایم میکنه. مهم تر از همه اون خوکی داره که سوارش میشه و پرواز میکنه. در واقع این خوک طلسمیه که با توجه به شخصیت صاحبش تغییر شکل میده و انگار آینه ی صاحبشه که این به ما نشون میده تایی شخصیتی شبیه به خوک داره. غیر از این صحنه هایی دیگه ای هستن از ادرار کردن و فحش دادن. به همین دلیل توصیه اکید میکنم اگه بچه ای میخواد تماشا کنه حتما سانسور شده ببینه. واقعا صحنه های جزئی هستن ولی خب بازم بدآموزی داره.