لیزر فرابنفش، نوعی تابش الکترومغناطیسی با طول موج کوتاه‌تر از نور مرئی است که به طور معمول بین 100 تا 400 نانومتر قرار می‌گیرد. این تابش نامرئی برای چشم انسان است، اما می‌تواند کاربردهای مختلفی در زمینه‌های علمی، صنعتی و پزشکی داشته باشد. در این مقاله با انواع لیزر UV و کاربردهای آن بیشتر آشنا می شوید.
انواع لیزر فرابنفش
لیزرهای فرابنفش براساس طول موج به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:
فرابنفش A : این UV-A با طول موج 315 تا 400 نانومتر، این نوع لیزر کمترین انرژی را دارد و عمدتا در کاربردهایی مانند خشک کردن لاک ناخن و لامپ‌های فلورسنت استفاده می‌شود.
فرابنفش B: این UV-B با طول موج 280 تا 315 نانومتر، این نوع لیزر انرژی بیشتری دارد و می‌تواند باعث آفتاب سوختگی و آسیب به DNA شود. با این حال، کاربردهایی نیز در ضدعفونی‌کننده‌ها و استریلیزاسیون دارد.
فرابنفش C: فرابنفش UV-C با طول موج 100 تا 280 نانومتر، این نوع لیزر قوی‌ترین نوع لیزر UV است و می‌تواند به طور مستقیم DNA را تخریب کند. به همین دلیل، از آن در استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی و ضدعفونی آب استفاده می‌شود.
کاربردهای لیزر فرابنفش
لیزرهای فرابنفش (UV) به دلیل طول موج کوتاه و انرژی بالا، کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف دارند. برخی از مهم ترین کاربردهای این فناوری عبارتند از:
علامت گذاری و حکاکی
به دلیل دقت و ظرافت بالا، برای علامت گذاری روی طیف گسترده ای از مواد مانند پلاستیک، فلز، شیشه و سرامیک استفاده می‌شوند. از آن‌ها برای حکاکی بارکدها، کدهای QR، آرم‌ها و سایر اطلاعات روی قطعات کوچک استفاده می‌شود.
برش و سوراخکاری
لیزرهای UV با توان بالا برای برش دقیق مواد نازک مانند فیلم، ورق‌های فلزی نازک و پلیمرها استفاده می‌شوند. برای سوراخکاری سوراخ‌های کوچک با دقت بالا در طیف گسترده‌ای از مواد استفاده می‌شوند.
میکرو ماشین کاری
برای ساخت ساختارهای سه بعدی ریز و پیچیده در مواد مختلف مانند سیلیکون، شیشه و فلز استفاده می‌شوند. همچنین، در تولید میکروسکوپ های اپتیکی، لنزها و سایر اجزای اپتیکی با دقت بالا کاربرد دارند.
تصفیه و ضدعفونی
به دلیل توانایی آن‌ها در از بین بردن DNA و RNA، برای ضدعفونی سطوح و تجهیزات در صنایع پزشکی و دارویی استفاده می‌شوند. علاوه بر این، در تصفیه آب و هوا از آلاینده‌ها و میکروب ها کاربرد دارند.
چاپ سه بعدی
لیزر فرابنفش برای چاپ اشیاء سه بعدی با جزئیات دقیق از طیف گسترده‌ای از مواد استفاده می‌شوند. همچنین، در حال توسعه برای کاربردهایی در زمینه های مختلف مانند پزشکی، هوافضا و خودرو سازی هستند.
لیست سازی
لیزرهای UV برای لیست‌سازی مواد مختلف مانند پلاستیک، فلز و شیشه استفاده می شوند که این فرآیند شامل حذف لایه نازکی از مواد از سطح برای ایجاد الگو یا طرح است.
