پیش از آنکه درباره گروه های خونی دهنده و گیرنده صحبت کنم لازم می دانم قدری درباره سیستم های گروه خونی توضیح دهم:
در بیان گروه خونی، ما از دو سیستم گروه خونی استفاده می کنیم: گروه خونی Rh و گروه خونی ABO
مثلا اگر کسی می گوید گروه خونی +A است یعنی سیستم Rh اون مثبت و سیستم ABO او A است.
در این راستا باید بگویم ما یک سری قوانین انتقال خون با توجه به انواع گروه خونی داریم اما چرا؟
تفاوت گروه خونی ها در آنتی ژن هاست که می تواند تولید پادتن را تحریک کند.
مثلا کسی که گروه خونی مثبت دارد پروتئین D را در سطح غشای گلبول های قرمز خود دارد و افراد دارای گروه خونی پروتئین D را در سطح غشای گلبول های قرمز خود ندارند.
و درباره سیستم گروه خونی ABO باید بگویم که:
گروه خونی A: آنتی ژن A داشته و آنتی کر B دارد.
گروه خونی B: آنتی ژن B داشته و آنتی کر A دارد.
گروه خونی AB: هم آنتی ژن A و هم آنتی ژن B دارد و هیچ آنتی کری ندارد.
گروه خونی O: هیچ آنتی ژنی ندارد اما هم آنتی کر A دارد و هم آنتی کر B!
اکنون باید بگویم که آنتی ژن و آنتی کر های مشابه با هم تشکیل رسوب و در نهایت لخته می دهند. پس نباید در بدن این دو با یکدیگر حضور داشته باشند در صورت وجود، در بدن لخته تشکیل می شود و جان فرد به خطر می افتد.
در قوانین انتقال خون، باید بگویم که هر فرد تنها می تواند از گروه خونی هایی خون دریافت کند که آنتی کر مشابه آن آنتی ژن را نداشته باشد یعنی چه؟؟
ژنتیک کنکور را به ما بسپارید!
جهت دریافت پکیج ژنتیک جامع کنکور: 09044686613 نازیلا ایمنی-دبیر زیست
تدریس زیست کنکور+ تدریس خصوصی زیست: 09044686613 نازیلا ایمنی-دبیر زیست
پیش از آنکه بگویم کدام گروه خونی می تواند به همه خون بدهد می خواهم بحث بالا را ادامه دهم.
قوانین دریافت خون:
گروه خونی A: تنها می تواند از گروه خونی A و گروه خونی O(هیچ آنتی ژنی ندارد که با آنتی کر B موجود در گروه خونی A رسوب تشکیل بدهد!) خون بگیرد.
گروه خونی B: تنها می تواند از گروه خونی B و گروه خونی O(هیچ آنتی ژنی ندارد که با آنتی کر A موجود در گروه خونی B رسوب تشکیل بدهد!) خون بگیرد.
گروه خونی AB: از تمام گروه های خونی می تواند خون بگیرد زیرا هیچ آنتی کری ندارد که با آنتی ژن های مختلف تشکیل رسوب دهد.
گروه خونی O: تنها از گروه خونی O می تواند خون بگیرد. از هیچ گروه خونی به جز گروه خونی O نمی تواند خون بگیرد زیرا هم آنتی کر A و هم آنتی کر B دارد که می تواند با انواع گروه های خونی به جز O (که هیچ آنتی ژنی ندارد) تشکیل رسوب دهد!
قوانین دادن خون:
گروه خونی A: به گروه خونی A و گروه خونی AB می تواند خون بدهد.
گروه خونی B: به گروه خونی B و گروه خونی AB می تواند خون بدهد.
گروه خونی AB: تنها می تواند به گروه خونی AB خون بدهد.
گروه خونی O: به همه گروه های خونی می تواند خون بدهد. (چون هیچ آنتی ژنی ندارد!)
همانطور که در قسمت بالا نیز گفتم گروه خونی گروه خونی O به تمام گروه های خونی می تواند خون بدهد و باید اضافه کنم که گروه خونی -O به تمام گروه های خونی Rh اعم از مثبت و منفی و همچنین تمام گروه های خونی ABO می تواند خون بدهد!
اهمیت گروه های خونی زمانی مشخص می شود که فرد نیاز به تزریق خون پیدا می کند. تمام قوانین انتقال و دریافت خون مربوط به همین زمان می شود.
اگر گویچههای سرخ دهنده، آنتی ژنی داشته باشد که در پلاسمای گیرنده، آنتی بادی ضد آن وجود داشته باشد، این گویچهها پس از تزریق، به سرعت به هم چسبیده و نابود میشوند و علاوه بر عدم کارآیی، باعث ایجاد عوارض شدید و یا حتی مرگ گیرنده خواهند شد. یعنی چی؟
مثلا اگر فردی با گروه خونی B به یک شخص دارای گروه خونی A خون بدهد چه اتفاقی می افتد؟
شخص با گروه خونی B دارای آنتی ژن B است.
فرد با گروه خونی A آنتی کر B دارد.
آنتی ژن B به آنتی کر B متصل شده و تشکیل رسوب می دهد و در بدن فرد لخته ایجاد می شود و حتی فرد تا پای مرگ می رود!
به همین سبب رعایت قوانین انتقال خون بسیار بسیار اهمیت بالایی دارد تا فرد در حین دریافت خون دچار مشکل نشود!
ژنتیک کنکور را به ما بسپارید!
جهت دریافت پکیج ژنتیک جامع کنکور: 09044686613 نازیلا ایمنی-دبیر زیست
تدریس زیست کنکور+ تدریس خصوصی زیست: 09044686613 نازیلا ایمنی-دبیر زیست