یکی از مسایل مهمی که هر فرد باید در طول زندگی خود به آن توجه نماید و غفلت از آن خسارات جبران ناپذیری به جای میگذارد و چه بسا سلامت خود و همکاران را به خطر می اندازد و آسیب های فراوانی را به محیط زیست وارد می سازد بهداشت و ایمنی محیط زیست و محیط کار است . شناسایی محیط پیرامون و آشنایی با موارد خطرساز در هر محیط می تواند منجر به کاهش احتمال بروز خطرات و افزایش توانایی سازمان در کنترل عواقب خطرات در صورت بروز حادثه است .
امروزه موضوع ایمنی و بهداشت یا همان HSE به یکی از دغدغه های اصلی صنایع مختلف تبدیل شده است و شرکت های مختلف با توجه به نیاز به تهیه فضای کاری ایمن و مدیریت آلاینده های زیست محیطی اقدام به استخدام فردی با توانایی های مرتبط به HSE می نمایند. به همین دلیل آموزشگاه کاسپین دوره HSE را با هدف تربیت افراد متخصص در زمینه HSE برگزار می کند.
کلمه HSE از سه کلمه بهداشت ، ایمنی و محیط زیست تشکیل شده است.
بهداشت:درپروژه های مختلف که شامل بهداشت عمومی (فردی) بهداشت محیط و بهداشت حرفه¬ای می شود حائز اهمیت می¬باشد. بهداشت فردی به سلامت مجموعه افراد مربوط می شود.
ایمنی:درهر پروژه یک سری مخاطرات ایمنی وجود دارد که در صورت عدم رفع آن مغایرتها ممکن است منجر به حوادثی شود.
محیط زیست: محیط زیست در پروژه های مختلف عمرانی شامل موارد هوا، خاک، آب می باشد که بسته به نوع منبع آلایندگی نوع آلاینده متفاوت می باشد. کاربرد طراحی سیستم مدیریت ایمنی بهداشت و محیط زیست شامل: کاهش عواقب بلند مدت در زندگی کارکنان بواسطه کاهش صدمات جانی و نقص عضو،کاهش حوادث در محیط های کاری،افزایش در ارایه تولید و خدمات بیشتر نگهداری منابع طبیعی برای نسل های آینده،کاهش بیماری ها و امراض از طریق حفظ محیط زیست.
یکی از دلایل اهمیت HSE در سازمانها این ست که داشتن محیط ایمن نه تنها موجب شادی و بازدهی بیشتر کارکنان میشود بلکه می توانند به کاهش هزینه های انسانی و آسیب ها و خسارات نیز کمک کند. در صورتی که برنامه سلامتی ، ایمنی و بهداشت محیط در اولویت قرار گیرد، شرکت ها میتوانند به طور موثرتری با کارکنان ارتباط برقرار کنند. علاوه بر این، استانداردهای بهبود سلامت ، ایمنی و بهداشت محیط به شرکت ها کمک می کند تا پروژه ها را به موقع به پایان برسانند و ارتباط کاری خود را با مشتریان بهبود بخشیده و مستحکم کنند.
آموزش سلامت ، ایمنی و بهداشت محیط باید برای افرادی که به تازه گی به محیط کار وارد شده اند اعمال شود تا اطلاعات و آموزش کافی را برای انجام کار دریافت کنند. البته کیفیت و کمیت این آموزش بسته به ماهیت کار، از دستورالعمل های ساده ارائه شده توسط سرپرست تا دوره های شناخته شده ملی که ارائه دهنده آموزش جامع پایه است، تفاوت دارد.دوره آموزش HSE، اطلاعات پایه ای را در مورد مفهوم HSE ، قوانین و مقررات بهداشت، ایمنی و محیط زیست و مجموعه ای از آموزش های نظری و عملی را ارائه میدهد.
یکی از وظایف مدیریت سازمان اینست که نه تنها باید ابزارهای ایمنی مناسب محل کار را دراختیارکارکنان بگذارد بلکه باید آنها را با موارد استفاده مناسب و نگهداری ابزارها و تجهیز کردن شان آشنا کند. در این راستا، سازمان های متعددی بر آموزش و توضیح قوانین و مقررات HSE به کارکنان وپیمانکاران و همچنین استفاده از تجارب صنعتی برای اجرای چنین استانداردهایی تمرکز دارند.
توضیح روش، ارزیابی ریسک و تحلیل ایمنی شغلی بخش مهمی از استانداردهای HSE است که باید با نقش مدیریت و رفاه کارکنان همراه باشد. تمام این عوامل ترکیبی، به اجرای موفقیت آمیز استانداردهای HSE در جهت منافع دراز مدت سازمان ها و از همه مهمتر کارکنان کمک خواهد کرد. درک و شناخت استانداردهای HSE در میان کارکنان غیر متخصص، با القاء و آموزش مناسب و با تمرکز بر اصول اولیه شروع میشود.
نیاز صنعت کشور به نیروی انسانی متخصص در حوزه های محیط زیست، ایمنی و بهداشت در محیط کار، باعث شده است که بازار کار HSE بسیار مناسب و جذاب باشد.امروزه در سازمان های بزرگ و فعالین در صنعت، رشته HSE ساختار و جایگاه ویژه ای را برای خود دارد ودر جهت آن که افرادی که در این حوزه مهارت و تخصص کافی داشته باشند همواره مورد نیاز است لذا بازار کار HSE بیش از همیشه مورد توجه واقع شده است.
در بسیاری از شرکت های پتروشیمی، شرکت های نفت و گاز، پالایشگاه ها و یا شرکت های زیر مجموعه صنعت نفت و پیمانکاران آن حضور افرادی که در خصوص HSE تخصص داشته باشند، ضروری به نظر می رسد، زیرا خطر در این حوزه بسیار بالا می باشد.
همچنین شرکت هایی که در زمینه معادن و صنایع مرتبط نیز کار می کنند مانند شرکت ملی فولاد ایران یا شرکت قطار شهری مترو نیز از جمله محیط هایی هستند که بازار کار HSE مناسبی دارند و متخصصین این رشته را جذب می کنند.
· آشنایی با الزامات و مبانی HSE (بهداشت،ایمنی،محیط زیست و مفاهیم مرتبط)
· دسته بندی عوامل زیان آور محیط کار و مصادیق آن در پروژه های عمرانی
· علل بروز حوادث و بررسی نمونه هایی از حوادث پروژه های عمرانی
· آلودگی های زیست محیطی (علل و اثرات)
· اهمیت و ضرورت HSE در پروژه های عمرانی و محیط های پیمانکاری
· مکانیزم مدیریت الزامات ایمنی پیمانکاران
· نحوه تدوین HSE-PLAN در پروژه ها